ریزش مو یکی از شایعترین علل مراجعهی افراد به کلینیکهای زیبایی است. عوامل متعددی نظیر ژنتیک، اختلالات هورمونی، کمکاری تیروئید، کمبود ویتامینها و گردش خون ناکافی در پوست سر موجب ریزش غیرطبیعی مو میشوند. اما مصرف مواد غذایی مغذی تا حد زیادی در کنترل ریزش مو مؤثر است. اگر شما نیز از مشکل ریزش مو رنج میبرید و راه درمانش را نمیدانید، در این مقاله با ما همراه باشید تا با ۱۲ خوراکی طبیعی برای جلوگیری از ریزش مو آشنا شوید.
ا. اسیدهای چرب ضروری
اسیدهای چرب ضروری به چربیهای خاصی گفته میشود که نقش مهمی در عملکرد صحیح اندامهای بدن دارند. چنانچه سطح چربیهای سالم در بدن کاهش پیدا کند، از درخشندگی طبیعی موها کاسته خواهد شد. بدن به تنهایی قادر نیست این دسته از اسیدهای چرب را تولید کند، پس لازم است از مصرف مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب غافل نشوید. گردو، تخم کتان و آووکادو به دلیل اینکه سرشار از اسیدهای چرب ضروری هستند، در حفظ سلامت مو معجزه میکنند. ماهی سالمون نیز سرشار از اسیدهای چرب امگا۳ است. به گفتهی دکتر ویتنی باو (Whitney Bowe)، متخصص پوست، اسیدهای چرب امگا۳ به تقویت غدد چربیِ اطراف فولیکولهای مو کمک کرده و با متعادلسازی چربی مو موجب افزایش درخشندگی موها میشوند. از این رو، مطلوب است هفتهای دو وعده ماهی سالمون مصرف کنید. همچنین به گزارش انجمن قلب آمریکا، مقدار توصیه شده برای هر وعده حدود ۱۰۰ گرم است.
۲. ویتامین C
هر تار مو توسط لایهای از کُلاژِن محافظت میشود. کلاژن مو با افزایش سن به تدریج از بین میرود، اما برای تقویت کلاژن نیازی به درمانهای پرهزینه نیست، فقط کافی است از مواد غذایی حاوی ویتامین C بیشتر مصرف کنید. مرکبات، توتفرنگی، گواوا (نوعی میوهی گرمسیری) و فلفل قرمز از جمله منابع غنی ویتامین C هستند. مصرف روزانه یک پیمانه توت فرنگی، ۱۱۳ درصدِ کل ویتامین C مجاز برای بدن در یک روز را تأمین میکند. گفتنی است ویتامین C در ردیف ویتامینهایی قرار دارد که مقدار اضافهی آن از طریق ادرار دفع خواهد شد.
۳. بیوتین
بیوتین یک ویتامین محلول در آب از خانوادهی ویتامینهای گروه ب است که موجب تقویت مو و پوست سر میشود. منابع غذایی حاوی بیوتین عبارتند از مغزها، برنج قهوهای و جوی دو سر.
۴. اِماِساِم
مِتیل سولفونیل مِتان که به اختصار اِماساِم (MSM) گفته میشود، در تولید کِراتین یا همان پروتئین مو مؤثر است و همچنین به تقویت فولیکول مو کمک میکند. سبزیجات برگدار مثل برگ چغندر سوئیسی (تصویر بالا)، کلم و آبتَره حاوی مقادیر کمی اِماساِم هستند. در مجموع، سبزیجات خام بیشتر از سبزیجات پخته اِماساِم دارند، چرا که مقداری از این ترکیب شیمیایی طی فرآیند پخت تبخیر میشود. البته، وقتی مثلا مارچوبه یا چغندر پخته میخورید، باز هم مقداری اِماساِم دریافت خواهید کرد، اما این مقدار کمتر از چیزی است که در مارچوبه یا چغندر خام وجود دارد. افرادی که یونجه میخورند نیز از اِماساِم موجود در برگهای مغذی این گیاه فایده میبرند.
۵. آهن
کمبود آهن موجب ریزش مو میشود. این وضعیت در زنان به دلیل عادت ماهانه شایعتر است. به طور معمول، زنانِ زیر ۵۰ سال به روزانه ۱۸ میلیگرم آهن و زنانِ بالای ۵۰ سال به روزانه ۸ میلیگرم آهن نیاز دارند. حلزون و صدف از جمله منابع غنی آهن هستند، اما لوبیا جایگزین بهتری برای مصرف روزانه است. یک پیمانه لوبیای سفید حدود ۸ میلیگرم آهن دارد. مِلاس، سبزیجات دارای برگ سبز، ترهفرنگی، بادام هندی، میوههای خشک، انجیر و انواع توت نیز از جمله سایر مواد غذایی سرشار از آهن هستند. همچنین یکی از ویتامینهایی که جذب آهن را افزایش میدهد ویتامین C است.
۶. مواد معدنی
مواد معدنی از جمله سیلیس و زینک به رشد مو کمک میکنند. مواد غذایی حاوی سیلیس عبارتند از خیار، انبه، سبزیجات دارای برگ سبز، لوبیا، کرفس و مارچوبه (تصویر بالا). گیاه دُماسبی نیز حاوی مقادیر زیادی سیلیس اُرگانیک است.
زینک مانع خشکی پوست سر میشود. به گفتهی دکتر رِبِکا کازین (Rebecca Kazin)، متخصص پوست و استادیار دانشگاه جانز هاپکینز، حدود نصف پیمانه تخم کدوی بوداده، ۱۹ درصدِ کل زینک مورد نیاز بدن در یک روز را تأمین میکند. گفتنی است بدن انسان روزانه به ۸ میلیگرم زینک نیاز دارد. سایر منابع غذایی سرشار از زینک عبارتند از غلات غنیشده، ماست، آجیل برزیلی.
۷. عصارهی نخلک ارّهای
بر اساس نتایج پژوهشی که در نشریهی طب جایگزین و مکمل چاپ شد، عصارهی نخلک ارّهای (نام علمی: سِرینو ریپِنز (Serenoa repens)) موجب افزایش رشد مو در مردان میشود. در این پژوهش مشاهده شد رشد مو در افرادی که روزانه ۴۰۰ میلیگرم عصارهی استاندارد شدهی نخلک ارّهای و ۱۰۰ میلیگرم بِتا-سیتوستِرول (beta-sitosterol) (این ماده نیز از نخل ارهای به دست میآید) مصرف کرده بودند، افزایش یافت. عصارهی نخل ارهای از دیرباز در عطاریها به منظور درمان ریزش مو توصیه میشده است.
۸. جلبک دریایی
کمکاری تیروئید موجب نازک شدن تار مو میشود. جلبکهای دریایی از جمله کَتانجَک، نوری، دولس (تصویر بالا)، کونبو و واکامه به دلیل اینکه سرشار از یُد هستند، به بهبود وضعیت مبتلایان به کمکاری تیروئید کمک میکنند. این افراد نباید از آب لولهکشی برای مصارف آشامیدنی استفاده کنند، چرا که آب لولهکشی حاوی فلوئور و کُلُر است و مانع جذب ید میشود. با این حال، چنانچه به کمکاری تیروئید مبتلا هستید، لازم است در مورد رژیم غذایی خود حتما با یک پزشک مشورت کنید.
۹. ویتامین E
ویتامین E به تقویت موهای آسیبدیده و افزایش استحکام مو کمک میکند. این ویتامین موجب ساخته شدن کراتین در داخل تار مو شده و به این ترتیب، از شکنندگی موها جلوگیری میکند. منابع غذایی سرشار از ویتامین E عبارتند از تخم آفتابگردان، دانهی کاج، قیصی، اسفناج پخته و زیتون. بادام درختی نیز از جمله منابع غنی ویتامین E به شمار میرود. این ویتامین از خاصیت آنتیاُکسیدانی برخوردار است و میتواند تابش فرابنفش را بدون آسیب رساندن به سلولهای پوستی جذب کند. بدن انسان به روزانه ۱۵ میلیگرم ویتامین E نیاز دارد. مصرف حدود ۲۸ گرم بادام درختی میتواند نیمی از این نیاز روزانه را برطرف کند.
۱۰. اِسانس رُزماری
اسانس رزماری از دیرباز به منظور افزایش گردش خون در پوست سر استفاده میشده است. میتوانید زمانی که سرتان را شامپو میزنید، چند قطره اسانس رزماری به شامپوی خود اضافه کنید یا اینکه پوست سرتان را با چند قطره روغن رزماری یا نارگیل به طور منظم ماساژ دهید.
۱۱. پروتئین
ریزش طبیعی مو قابل جلوگیری نیست. هر فرد به طور میانگین در هر روز حدود ۵۰ تا ۱۰۰ عدد تار مو از دست میدهد. چنانچه پروتئین کافی مصرف نکنید، بدن نمیتواند تعداد تار مویی را که روزانه به طور طبیعی از دست میدهید جایگزین کند. گوشت مرغ منبع غذایی مناسبی برای دریافت پروتئین است. افرادی که به رژیم گیاهخواری علاقهمند هستند نیز می توانند از سایر منابعِ حاوی پروتئین نظیر گیاه کینوآ (تصویر بالا)، نخود یا عدس استفاده کنند.
۱۲. مس
قارچ شیتاکه سرشار از مس است. به گفتهی دکتر کازین، مس به حفظ رنگ طبیعی موها کمک میکند. نتایج پژوهشی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد نشان داد کمبود مس با سفیدی زودرس موها در ارتباط است. به گزارش کلینیک مایو که یکی از مشهورترین کلینکهای رژیم غذایی در ایالات متحدهی آمریکا است، بدن انسان روزانه به حداقل ۱.۵ میلیگرم مس نیاز دارد. نصف پیمانه قارچ شیتاکهی پخته تقریبا نیمی از این نیاز روزانه را تأمین میکند. جلبک دریایی و دانهی کنجد نیز از دیگر مواد غذایی حاوی مس به شمار میروند.