روزنامه آرمان: تولید پوشاک برگ برنده‌ای برای اقتصاد مقاومتی به شمار می‌رود و متاسفانه ویرانی دلخراش ساختمان پلاسکو، باعث ویرانی بخش بزرگی از این صنعت مهم کشور شده است. با وجود صحبت مسئولان باز هم نمی‌توان تبعات کوتاه‌مدت یا میان‌مدت این خسارات را نادیده گرفت، چرا که پلاسکو یکی از بزرگ‌ترین مراکز تولید، توزیع و دپوی پوشاک کشور بوده است و از دیرباز به‌عنوان بورس پوشاک ایران شناخته می‌شد. بر اساس آمار رسمی اعلام‌شده با حادثه دلخراش ریزش و آتش‌سوزی در ساختمان پلاسکو به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مراکز تجاری تولید و عرضه پوشاک کشور، حدود ۵۶۰ واحد تولید و تجاری نابود شدند.
یکی از ابعاد این فاجعه بزرگ، بیکاری حداقل ۳۰۰۰ نفر در صنعت پوشاک است. صنعتی که رونق گرفتن آن در بازار داخلی سهم بسیار بزرگی را در تولید ملی و چرخش سرمایه در بازار و در نهایت خروج از رکود بازی می‌کند. صنعت پوشاک در کنار رسته‌های شغلی فناوری اطلاعات، گردشگری و حمل و نقل در زمره مشاغل مهم و با ظرفیت اشتغال‌زایی بسیار بالا قرار دارد. با فروریختن پلاسکو اجناس هر واحد تولیدی که به طور میانگین، حدود ۲۰۰ میلیون تومان ارزش داشته، به طور کامل سوخته است. در این برج، نه‌تنها عرضه‌کننده‌های پوشاک حضور داشتند، بلکه از طبقه ۵ تا ۱۵ این ساختمان، کارگاه‌های تولیدی پوشاک در حال فعالیت بوده‌اند. میزان خسارت به طور کلی از ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود. از سویی کمیته ویژه رسیدگی به حادثه ساختمان پلاسکو و وضعیت اصناف این سانحه در دستورکار اتاق اصناف ایران قرار گرفته که این کمیته ابعاد مختلف این حادثه را مورد بررسی قرار‌داده است. کارگرو‌هی در کمیته بررسی این سانحه، مشغول تهیه گزارشی برای تمامی جوانب این آتش‌سوزی و آثار آن است. این اتفاق در شرایطی رخ داده که تنها دو ماه تا پایان سال ۹۵ فاصله داریم. در واقع بهترین موقعیت برای کسبه و اصناف، بازار شب عید است. با توجه به اینکه گفته شده مقدار قابل توجهی لباس برای فروش در شب عید در انباری‌های پلاسکو دپو شده بود، کارشناسان میزان خسارت احتمالی را تا ۲۰۰۰ میلیارد هم برآورد کرده‌اند.
این در‌حالی است که به گفته رئیس اتاق اصناف ایران، تاکنون میزان خسارت این کالاها براساس برآورد اولیه‌ای که از اتحادیه‌های پوشاک و اتحادیه کالای کشباف و اتحادیه پیراهن‌دوزان و اتحادیه لوازم ورزشی داشته‌اند، بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان بوده است. به‌همین دلیل برآورد خسارات ناشی از این اتفاق ارقام بالایی است که البته در این باره نیز نظرات متفاوتی شنیده می‌شود.
چه کسانی ضرر کردند؟
بازرگانان یا همان فروشندگان پوشاک، تولیدکنندگان و پارچه‌فروشان که همان انبارداران پارچه هستند سه گروه فعال در ساختمان ۱۷ طبقه پلاسکو بوده‌اند. هر چند به نظر می‌رسد دو گروه اول، خسارت بیشتری را متحمل شده‌اند اما پارچه‌فروشان نیز کمتر از این افراد ضرر ندیده‌اند. به خصوص اینکه نحوه درآمدزایی برخی از آنها با سایر کسبه فرق دارد. برخی از پارچه‌فروشان، کالای خود را به‌صورت امانی در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌دهند و تا زمانی که کالای تولید شده یعنی پوشاک به فروش نرسد، پولی را از تولیدکننده دریافت نمی‌کنند. متاسفانه در مورد دو گروه دیگر هم نظام غیرمدرن بانکی و خلاصه شدن ارزش اسناد اعتباری کاغذی مثل چک و سفته در کاغذی بودن و داشتن صورت فیزیکی آنها، باعث نگرانی و ضرر و زیان بسیاری برای فروشندگان و تولیدکنندگان پوشاک شده است.از طرفی با از بین رفتن زنجیره تولید یعنی سوختن انبارهای پارچه، واحدهای تولیدی و واحدهای فروشنده و شناخته شدن این گروه به‌عنوان خسارت دیدگان اصلی و از سوی دیگر با توجه به اینکه ساختمان پلاسکو برای فعالان حوزه پوشاک، نامی آشنا بود، چراکه این مرکز خرید، هم توزیع‌کننده پوشاک به‌صورت خرده‌فروشی بود و هم مرکزی برای خرید عمده کسبه نیز محسوب می‌شد، می‌توان نتیجه گرفت احتمال دارد که بازار شب عید تحت تاثیر این حادثه قرار گیرد. گران شدن پوشاک اصلی‌ترین فرض ممکن است. یک محاسبه منطقی ساده نشان می‌دهد که کمبود عرضه یک کالا در بازار به افزایش قیمت آن کالا منجر می‌شود.
زنگ خطر برای دیگر مراکز پوشاک
از طرفی دیگر در نگاهی اجمالی به بررسی‌های انجام‌شده در خصوص حادثه پلاسکو، عدم ایمنی ساختمان و فرسودگی آن، در صدر جدول دلایل این فاجعه به چشم می‌خورد. حال آنکه این ساختمان عموما متعلق به فعالان صنعت پوشاک است؛ پوشاکی که عموما از مواد غیرطبیعی و با قابلیت اشتعال بالا ساخته شده‌اند. وجود همزمان نظام تولید، دپو و توزیع این کالا در ساختمان پلاسکو، الزام توجه به اخطارهای ایمنی را بیش از پیش آشکار می‌کند. اگرچه پس از چنین فاجعه ای پیدا کردن مقصر و انداختن تقصیر بر گردن نهاد‌ها و اصناف و مالکان فایده‌ای نخواهد داشت و فاجعه را جبران نمی‌کند، اما شاید اگر اصناف هر کدام با توجه به شرایط و موقعیت و ضرورت‌های خود به فعالیت بپردازند و نظارت بیشتری بر اجرای قوانین هر صنف وجود داشته باشد، بعد از این با چنین فجایعی روبه‌رو نشویم.برخی کارشناسان اسکان موقت صاحبان کسب صنعت پوشاک پلاسکو را در نمایشگاه‌های پوشاک راهی برای حل کردن موقت مشکلات این صنف می‌دانند. خبرهای اتاق اصناف ایران حاکی از آن است که واحدهای صنفی تولیدی که در ساختمان پلاسکو مستقر بودند می‌توانند کارگاه‌های خود را در شهرک‌های صنعتی یا سوله‌هایی که برای استقرار آنها در نظر گرفته شده، برپا کنند تا در ۲ ماه پایانی سال برخی از مشکلات آنها مرتفع شود و حداقل در این فاصله زمانی باقیمانده به سال نو چرخه مالی آنها رونق گیرد. اما وقتی کالایی وجود ندارد، اختصاص غرفه فروش تا چه حد مفید خواهد بود؟
گرانی در راه نیست
ابوالقاسم شیرازی، رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک تهران ضمن اعلام تاسف و تاثر از فاجعه آتش‌سوزى و تخريب ساختمان پلاسكو، آمادگى خود را براى حمايت و همكارى با كسبه محترم اين ساختمان اعلام داشته است و در اطلاعیه‌ای عنوان می‌کند: ساختمان پلاسکو حدود ۵۴۰ واحد عمده فروش، پخش‌كننده، توليدى و خرده فروش را در ١۵ طبقه خود جاى داده بود، كه بيشترين تعداد اين واحدها به عمده‌فروشى و پخش انواع پوشاك مشغول بوده و تعداد قابل توجهى توليدكننده در اين ساختمان مشغول به توليد انواع پوشاك بودند. برآورد دقيق خسارات اين حادثه فعلا مقدور نيست و توصيه مي‌كنيم از انتشار برآوردهاي غيركارشناسانه پرهيز شود. خسارات مالي شامل اجناس موجود در فروشگاه‌ها و كارگاه‌ها، اسناد و اوراق بهادار، وجه نقد، تجهيزات، تاسيسات، ماشين‌آلات و همچنين سرقفلي و ملك ساختمان مي‌باشد كه برآورد دقيق آن مستلزم مطالعات كارشناسي و زمان است. متاسفانه برخي از واحدهاي فعال در اين ساختمان فاقد بيمه آتش‌سوزي مي‌باشند كه جبران خسارات را براي آنها بسيار دشوار خواهد‌كرد. در خصوص جايگاه ساختمان پلاسكو در پخش، توزيع و خدمات‌رساني پوشاك و لطمات ناشى از تخريب اين ساختمان نگراني‌هايى وجود دارد كه نزديكى به ايام پايانى سال و خريدهاي شب عيد، اين نگرانى‌ها را تشديد مى‌كند. شیرازی که ماه گذشته در مصاحبه‌ای، نسبت به وضعیت صنعت پوشاک داخلی ابراز امیدواری کرده و قیمت‌ها را ثابت خوانده بود در مورد حادثه پلاسکو گفته است: با توجه به جايگاه ويژه اي كه كسبه ساختمان پلاسكو در بنكداري و پخش البسه توليدكنندگان داخلي پوشاك داشتند در اين خصوص ستاد ويژه رسيدگي به حادثه ساختمان پلاسكو با كمك گرفتن از مديريت اتاق اصناف تهران و ساير اتحاديه‌هاى مرتبط، با مشورت و بررسي‌هاي لازم براساس مقتضيات و شرايط فعلي حداكثر تلاش خود را در جهت جبران و جايگزيني اين موضوع براي حفظ ثبات در بازار شب عيد به انجام خواهند رساند. در اطلاعیه‌های صنف پوشاک خبری مبنی بر کنترل قیمت پوشاک در بازار شب عید به چشم نمی‌خورد.