جواني 36 ساله، متاهل و داراي يک فرزند هستم. مدتي است به خاطر نوع کارم به شدت تحت فشار روحي و رواني ام و مدام استرس دارم. بعد از کار خيلي عصبي مي شوم، به نحوي که تحمل هيچ حرفي را ندارم؛ هر چند سعي مي کنم به خانواده ام پرخاش نکنم ولي ناخواسته اين مشکل من باعث رنجش آن ها مي شود. چه بايد بکنم؟
فاطمه شريفي دانشجوي دکتراي روانشناسي: کار ابزاري براي تعالي و بهزيستي و رفع احتياجات مادي فرد و خانواده است ولي گاهي اوقات تلاش براي تامين رفاه بيشتر خانواده، فرد را از توجه به نيازهاي معنوي و آرامش شخصي و خانواده غافل مي کند. براي رفع مشکل شما مخاطب گرامي چند راهکار ارائه مي دهيم:
خداوند را ياد کنيد
1 - مهم ترين منبع آرامش براي انسان ياد خدا است که «همانا با ياد خدا دل ها آرام مي گيرد. » عبادت، ياد خدا را در ما زنده نگه مي دارد و آرامش بيشتري به ما مي دهد. از طرف ديگر با حمايت خداوند و توکل به او مي توانيم موانع را از سر راهمان برداريم و احساس بهتري در خود ايجاد کنيم.
خودگويي منفي، ممنوع!
2 - بر افکار خود مسلط باشيد خيلي اوقات ما خودگويي هاي منفي نسبت به خودمان داريم و با غلو و بزرگ بيني به مسائل و مشکلات زندگي مان مي انديشيم. تمرکز ذهن روي موارد منفي و مشکلات زندگي باعث مي شود توان و تسلط روحي ما از بين برود. توجه به نکات مثبت و نعمت هايي که در اختيار داريم، خودگويي مثبت، جلوگيري از تلقينات و غلبه افکار منفي مي تواند از استرس شما بکاهد.
علت يابي و حل مسئله کنيد
با استفاده از مهارت هاي حل مسئله سعي کنيد راهکارهايي را به کار ببريد که بتوانيد شرايط کاري بهتري را براي خودتان فراهم کنيد. مثلا بررسي کنيد که چه عاملي در محيط کاري باعث فشار روحي شما شده است و براي هر کدام از اين عوامل چه راهکارهايي به ذهنتان مي رسد، آن ها را يادداشت و سعي کنيد بهترين راهکار که بيشترين سود و کمترين هزينه را دارد انتخاب کنيد.
مسئوليت پذير باشيد اما به اندازه!
گاهي اوقات برخي فشارها و استرس هايي که در محيط کاري تحمل مي کنيم به خاطر اين است که قدرت نه گفتن را نداريم به اين معني که گاهي مسئوليت هايي بيش از توانايي مان که در حيطه کاري ما نيست يا فرصت کافي براي انجام شان نداريم قبول مي کنيم که اين عاملي براي استرس و فشار در ما مي شود. ازطرف ديگر به خاطر اين که نمي توانيم به قدر کافي به آن مسئوليت بپردازيم نتيجه خوبي هم دريافت نمي کنيم و اين خود باعث ايجاد احساس نارضايتي و پايين آمدن اعتماد به نفس مي شود. در اين زمينه توصيه مي شود محترمانه و با در نظر گرفتن ميزان توانمندي هايتان مسئوليت قبول کنيد.
سارقان وقت را بشناسيد
استفاده از مهارت مديريت زمان و برقراري هماهنگي بين کار و ديگر فعاليت هاي روزمره زندگي، از عوامل حفظ آرامش فرد است. در روايات ديني ما هم به اين مسئله اشاره شده است که زمان خود را به چهار بخش تقسيم کنيد؛ بخشي را براي کار و فعاليت، بخشي را براي عبادت، زماني را براي تفريحات سالم و زماني را براي استراحت قرار بدهيد. حذف هر کدام از اين موارد باعث ايجاد نا آرامي در زندگي مي شود و به احتياجات مختلف روحي رواني پاسخ داده نمي شود. خيلي وقت ها در برنامه روزانه خود سارقان وقت داريم؛ يعني به مسائلي مي پردازيم که وقت زيادي از ما مي گيرند ولي نتيجه مناسبي ندارند. اگر سعي کنيم سارقان وقت را بشناسيم و از زمان خود به درستي استفاده کنيم فرصت کافي براي بودن در کنار خانواده و همدلي و همراهي با آنان و در نتيجه تامين آرامش خود خواهيم داشت.
همسرتان را در جريان وضعيت کاري تان قرار دهيد
با توجه به اين که نگران هستيد خانواده از استرس هاي شما دچار ناراحتي شوند توصيه مي کنم با همسرتان درباره مسائل و شرايط کاري تان صحبت کنيد تا براي وي سوء تفاهم ايجاد نشود و علت خستگي و ناراحتي شما را بداند. خيلي وقت ها چون همسرتان از علت ناراحتي شما اطلاعي ندارد به گمانه زني هايي مي پردازد که اين خود زمينه ايجاد تنش در خانواده را فراهم مي کند. ولي اگر همسرتان در جريان قرار بگيرد مي توانيد از حمايت و همدلي و همراهي او بهره مند شويد.
مهارت هاي تن آرامي را بياموزيد
مبارزه با هيجانات منفي و کمک گرفتن از تمرين هاي تن آرامي و تنفس هاي عميق به هنگام استرس براي به دست آوردن آرامش نيز مي تواند کمک کننده باشد.
همچنين انجام ورزش منظم و روزانه و داشتن تغذيه سالم و استراحت کافي کمک مي کند که شرايط جسمي بهتري داشته باشيد و اين سلامت جسمي توانايي بيشتري براي تحمل استرس ها فراهم مي کند. کسالت هاي جسمي، خود زمينه را فراهم مي کند تا تاب و توان و تحمل فرد در مقابل موانع کم شود. در پايان چنانچه احساس مي کنيد اضطراب زيادي داريد به طوري که عملکرد شما دچار اختلال شده، لازم است از روان شناس کمک بگيريد.
