یک فرمانده دوران دفاع مقدس گفت: در تقویم ما 31 شهریور سال 59 را آغاز جنگ دانسته‌اند که این خود ظلمی است در حق مهران وایلام. ما از خرداد 59 قبل از آغاز رسمی جنگ شاهد درگیری‌هایی در ارتفاعات "رضاآباد"، "کله قندی" و "بهرام آباد" و به طور کلی آتش باری‌های دشمن در مهران بودیم.
«محمدتقی قاسمی»، از فرماندهان عملیات کربلای 1 در گفت‌و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه ایلام، افزود: اولین منطقه‌ای که دشمن در زمان تهاجم اشغال کرد، ارتفاعات میمک از مناطق عمومی مهران بود که در تاریخ 20 شهریور 1359 میمک سقوط کرد و به تصرف دشمن درآمد.
این فرمانده دوران دفاع مقدس با بیان اینکه مهران در دفاع مقدس مظلوم است، گفت: جنگ در ایلام آغاز شد و در ایلام خاتمه یافت و تنها شهری که در طول دفاع مقدس بین عراق و ایران دست به دست شده فقط مهران بود و این از مظلومیت‌های مهران است.
قاسمی گفت: اردیبهشت ماه سال 65 که مصادف با ماه مبارک رمضان بود دشمن با استفاده از توان زرهی و امکانات و یگان‌هایی که در اختیار داشت، استراتژیکی را تحت عنوان استراتژیک دفاع متحرک اتخاذ کرد و نهایتاً در چند جبهه، هم در جنوب و هم در شمال غرب و جبهه میانی اقدام به چند عملیات کرد و موفق شد مهران را به اشغال خود در بیاورد.
وی افزود: بدلیل شکشت سنگین دشمن از عملیات والفجر8 و تصرف شهر استراتژیکی فاو به دست رزمندگان ما که فشار سنگین روحی و سیاسی بر آنها وارد شده بود، دشمن برای جبران این شکست و فشار روحی روانی اقدام به عملیاتی تحت عنوان استراتژیک دفاع متحرک کرد و نهایتاً شهر مهران را به تصرف خود درآورد.
جانشین سابق سپاه امیرالمومنین(ع) استان ایلام با بیان اینکه دشمن از نظر تبلیغاتی خیلی روی منطقه مانور داد تا شاید بتواند شکستی که در فاو متحمل شده بود را جبران کند، گفت: پس از اشغال مهران، حضرت امام(ره) به سپاه دستور داد مهران باید آزاد شود، زیرا به دلیل بهره‌برداری‌های سیاسی و مانوری که دشمن می‌داد، امام می‌خواست دشمن را در این جبهه هم خلع سلاح کند.
قاسمی با اشاره به اینکه نزدیک به 40 روز بحث و شناسایی منطقه توسط بچه‌های عملیات و برنامه‌ریزی و طرح‌ریزی توسط فرماندهان انجام شد، گفت: در این ایام وضعیت دشمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نیروها و فرماندهان به منطقه آمدند و تصمیم بر این گرفته شد عملیاتی برای آزادسازی مهران صورت گیرد.
وی خاطر‌نشان کرد: دشمن از نطر نیروی انسانی و نیروی هوایی بر ما برتری داشت و دشمن به دلیل اشرافی که بر خود مهران و بخشی از ارتفاعات خود داشت جنگ را در این منطقه برای ما سخت کرده بود و به دلیل موقعیت سیاسی و اقتصادی که این منطقه داشت، دشمن آمده بود بجنگد و در مهران بماند.
قاسمی افزود: فرمانده لشکر‌هایی که ماموریت شکستن خطوط دفاعی دشمن برعهده‌شان بود، به دلیل برآوردی که از وضعیت منطقه و دشمن داشتند، آزادسازی مهران برایشان سخت بود، چون دشمن از هر نظر بر ما برتری داشت. محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پاسداران در جمع فرمانده‌هان لشکری گفتند ما به قرآن پناه می‌بریم، قرآن را که باز کردند سوره حج آمد موقعی به آیه 40 «الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِن دِیَارِهِمْ بِغَیْرِ حَقٍّ إِلَّا أَن یَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ ...» رسید گفت: «این آیه مصداق مهران است، که به شما اجازه نبرد داده شده و بدانید طبق وعده قرآن در این نبرد پیروز خواهیم شد و دقیقا در عملیات کربلای (1) این اتفاق افتاد و مهران که به ناحق گرفته شده بود از دست دشمن خارج شد.»
این فرمانده دوران دفاع مقدس گفت: در نهم تیرماه از چند جبهه همچون محور تپه غلامی، باغ کشاورزی، جاده دهلران مهران به دشمن هجوم بردیم و عملیات در 4 مرحله انجام شد.
وی افزود: بخاطر برتری انسانی و آتش دشمن هوایی و زرهی دشمن ما هیچ‌گاه عملیات در روز علیه دشمن نداشتیم و برای کاهش تلفات عملیات مجبور بودیم در شب عملیات انجام دهیم، ولی برای اولین بار مرحله چهارم عملیات کربلای 1 در روز انجام شد و ارتفاعات "آب زیادی" و " قلاویزان" و سایر مناظقِِ در تصرف دشمن همه آزاد شدند.
قاسمی با بیان اینکه ارتفاعات قلاویزان از سال 59 به اشغال دشمن در آمده بود، گفت: دشمن با وجود تاکتیک‌ها و موانع دفاعی که در این منطقه به کار برده بود، هیچ گاه تصور شکستن این خطوط دفاعی را نمی‌کرد و دشمن تصور نمی‌کرد ما بتوانیم به ارتفاعات قلاویزان دسترسی پیدا کرده و شهر مهران را آزاد کنیم.
این فرمانده دوران دفاع مقدس گفت: اینکه امام(ره) فرمودند مهران را هم خدا آزاد کرد، یکی از دلایل آن بکارگیری همه تدابیر عملیاتی، امنیتی و دفاعی دشمن بود که حتی شکست خط محال بود و این خدا بود که حضور داشت و رزمنده‌ها را وسیله قرار داد و مهران آزاد شد.
وی افزود: مهران بعد از 44 روز به دست رزمنده‌ها افتاد و بخش عظیمی از نیروها و ادوات دشمن منهدم شد، تعداد زیادی از تانک‌ها نیز به غنیمت گرفته شد.
قاسمی با بیان اینکه با این پیروزی، جاده مواصلاتی غرب به جنوب دشمن کاملا در تیر و دید نیرو‌های رزمنده ما قرار گرفت، خاطر‌نشان کرد: بسیاری از شهرهای عراق در دید و تیررس ما قرار گرفت و استراتژیک دفاع متحرک دشمن برای همیشه تاریخ، در نبرد کربلای 1 درهم شکسته شد و با روحیه عاشورایی و ولایی توانستیم پیروز شویم.
مدیر مرکز آموزش عالی«سفیر دانش» ایلام، تاکید کرد: امروز هم نسل جوان ما همین روحیه و تدابیر را نیاز دارد تا بتواند با مدیریت جهادی، منویات مقام معظم رهبری یعنی رسیدن به رونق اقتصادی و تعالی فرهنگی را محقق کند.