یک گروه بین‌المللی از دانشمندان با استفاده از عصاره گیاه «نونی» توانستند نانوذراتی را تولید کنند که باکتری‌ها را از بین می‌برند.
به گزارش ایسنا، شاید یک گیاه گرمسیری بتواند به از بین بردن باکتری‌ها کمک کند.
به نقل از نانومگزین، دانشمندان با استفاده از گیاه «توت هندی» یا «نونی»(Noni) با نام علمی «موریندا سیتریفولیا»(Morinda citrifolia) که در آسیا رشد می‌کند، به پیشرفت قابل توجهی دست یافته‌اند. هدف این است که یک فرآیند سازگار با محیط زیست برای تولید نانوذرات اکسید مس ایجاد شود. این نانوذرات به دلیل توانایی خود در کشتن باکتری‌ها قابل توجه هستند و قدرت ضد باکتریایی آنها تحت تأثیر عوامل گوناگونی از جمله اندازه، ساختار و غلظت اکسید مس قرار دارد.
این حوزه مطالعاتی، بیوشیمی‌دان‌هایی را مجذوب خود کرده است که در حال بررسی روش‌های گوناگون برای تولید این ذرات هستند. روش‌های سنتی براساس فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی انجام می‌گیرند که اغلب شامل مواد خطرناک هستند و به سوی روش‌های بیولوژیکی متمایل می‌شوند. روش‌های سازگار با محیط زیست شامل استخراج نانوذرات از منابع طبیعی مانند گیاهان، باکتری‌ها و قارچ‌ها هستند که جایگزین ایمن‌تری را ارائه می‌کنند.
این پژوهش، تلاش مشترک پژوهشگران «دانشگاه دوستی ملل روسیه»(RUDN University) و یک گروه بین‌المللی از دانشمندان هند، کره جنوبی و عربستان سعودی است.
دکتر «الکساندر وچر»(Alexandre Vetcher) معاون مرکز فناوری نانو در دانشگاه دوستی ملل روسیه گفت: نانوذرات اکسید مس در بسیاری از حوزه‌های علمی مورد توجه هستند. نانوذرات بیوسنتزشده به وسیله فرآیندهای بیولوژیکی از باکتری‌ها، قارچ‌ها یا عصاره‌های گیاهی تولید می‌شوند. اهمیت چنین نانوذراتی در پتانسیل آنها برای ارائه دادن روش‌های پایدار، موثر و زیست‌سازگار در مراقبت‌های بهداشتی و حفاظت از محیط زیست و همچنین در علم مواد و انرژی نهفته است.
گیاه نونی برای این پژوهش بسیار مهم است. دانشمندان موادی را از برگ‌های گیاه به دست آوردند و با استفاده از هیدروکسید سدیم به عنوان کاتالیزور، آنها را با محلول سولفات مس مخلوط کردند. این فرآیند به تشکیل نانوذرات اکسید مس منجر شد که عصاره نونی آنها را تثبیت کرد. کارآیی این نانوذرات در مبارزه با باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی و قارچ‌های گوناگون مورد آزمایش قرار گرفت و اثربخشی آنها با آنتی‌بیوتیک کلرامفنیکل در طیف وسیع مقایسه شد.
در این پژوهش، نانوذرات کروی و پایدار اکسید مس در اندازه‌های بین ۲۰ تا ۵۰ نانومتر به دست آمد. این نانوذرات در برابر سویه‌های باکتریایی متعددی مانند «باسیلوس سوبتیلیس»(Bacillus subtilis)، «اشریشیا کلی»(Escherichia coli)، «استافیلوکوکوس اورئوس»(Staphylococcus aureus) و قارچ‌هایی از جمله «آسپرژیلوس فلاووس»(Aspergillus flavus)، «آسپرژیلوس نایجر»(Aspergillus niger) و «پنی‌سیلیوم فرکوئنتنس»(Penicillium frequentans) مؤثر بودند. نانوذرات تولیدشده از محلول‌های عصاره نونی با غلظت ۲۵ میکرولیتر، فعالیت ضد باکتریایی بیشتری را در مقایسه با کلرامفنیکل نشان دادند.
دکتر وچر درباره کاربردهای بالقوه این نانوذرات گفت: نانوذرات اکسید مس را می‌توان در پزشکی زیستی، تولید سلول‌های سوختی، باتری‌ها و ذخیره‌سازی مواد غذایی استفاده کرد. با وجود این، برای به حداقل رساندن سمیت در عین حفظ اثربخشی بیولوژیکی باید تحقیقات بیشتری انجام شود. این کار به استفاده زیست‌پزشکی از نانوذرات کمک می‌کند.
این اطلاعات بر طیف گسترده‌ای از کاربردهای نانوذرات تاکید می‌کنند و نیاز به تحقیقات بیشتر را برای اطمینان یافتن از استفاده ایمن و موثر آنها در حوزه‌های گوناگون برجسته می‌سازند. یافته‌های این پژوهش نه تنها یک گام رو به جلو را در تولید نانوذرات نشان می‌دهند، بلکه بر اهمیت روش‌های پایدار و سازگار با محیط زیست در تلاش‌های علمی تأکید می‌کنند.
این پژوهش در مجله «Scientific Reports» به چاپ رسید.