بر اساس آمارهاي موجود در سازمان پزشكي قانوني كشور در سال گذشته شش هزار و ۱۰۶ نفر براي تعيين سن به ادارات پزشكي قانوني سراسر كشور مراجعه كرده‌اند كه از اين تعداد سه هزار و ۳۰۷ نفر زن و دو هزار و ۷۹۹ نفر مرد بودند.
در ادامه به روند بررسي پرونده هاي تعيين سن، مدارك مورد نياز، شرايط و چگونگي بررسي اين پرونده ها در پزشكي قانوني اشاره مي شود:
ارائه نامه مرجع قضايي، انتظامي يا ثبت‌احوال
متقاضيان تعيين سن تنها با ارائه نامه از مرجع قضايي، انتظامي و يا ثبت‌احوال پذيرش مي شوند. اين افراد با ارائه نامه معتبر از يكي از مراجع ذكر شده به پزشكي قانوني مراجعه مي كنند تا نسبت به بررسي تقاضاي آنان اقدام شود.
پذيرش و تحويل مدارك
فرد متقاضي پس از مراجعه و ارائه نامه درخواست توسط همكاران پزشكي قانوني پذيرش و پس از تحويل مدارك براي او پرونده تشكيل مي شود. در اين مرحله نامه مرجع قضايي- انتظامي به دقت كنترل مي شود و در صورت تكميل مدارك تعرفه خدمت از متقاضي اخذ و فرد براي معاينه توسط پزشك در نوبت بررسي پرونده منتظر مي ماند.
مدارك لازم براي تعيين سن
مدارك لازم براي دريافت خدمت تعيين سن شامل اصل و كپي شناسنامه و كارت ملي، نامه مرجع قضايي، انتظامي يا ثبت احوال و مدرك تولد يا تحصيلي معتبر(نشان دهنده سال شروع تحصيل باشد) است البته در مواردي ممكن است شناسنامه پدر و مادر هم براي پاسخ به اين درخواست نياز باشد.
بررسي و معاينه فرد توسط پزشك
پس از تشكيل پرونده فرد براي معاينه ظاهري و بررسي مدارك هويتي به پزشك مربوط ارجاع مي شود. در اين مرحله نوع بررسي و معاينات در افراد زير ۲۳ و بالاي ۲۳ سال متفاوت است. در افراد زير ۲۳ سال سن فرد از طريق معاينه ظاهري،گرافي استخواني و بررسي وضعيت دندان ها تعيين مي شود در حالي كه اين بررسي هاي دنداني و استخواني در افراد بالاي ۲۳ سال چندان پاسخگو نيست و تنها با معاينه ظاهري و مدارك بيمارستاني زمان تولد و مدارك تحصيلي معتبر مربوط به زمان شروح به تحصيل مي توان سن افراد را تعيين كرد.
در افراد بالاي ۲۳ سال ارائه مدارك بيمارستاني زمان تولد و يا مدرك تحصيلي معتبر كه مربوط به سال‌هاي اوليه شروع تحصيل باشد در صورت موجود بودن ضروري است. (لازم به ذكر است مدارك تحصيلي مربوط به دوره هاي شبانه براي تعيين سن قابل پذيرش نيست)
ضرورت تكيمل مدارك
پس از معاينه اوليه پزشك براي اعلام نظر قطعي در مواردي نياز به مدارك تكميلي دارد كه در افراد زير ۲۳ سال گرافي‌هاي استخواني نمونه اي از اين مدارك تكميلي است. در برخي پرونده ها نيز ممكن است شناسنامه پدر و مادر هم از فرد خواسته شود.
متقاضيان تعين سن دو دسته‌اند
متقاضيان تعيين سن دو دسته‌اند، گروه اول افرادي هستند كه شناسنامه و مدارك هويتي دارند اما به دلايلي مي خواهند سن شناسنامه‌اي خود را كم يا زياد كنند. البته بيشتر متقاضيان پزشكي قانوني در اين دسته خانم‌ها و خواستار كاهش سن شناسنامه‌اي خود هستند. در اين موارد كارشناسان پزشكي قانوني با بررسي دقيق مدارك هويتي و بيمارستاني(زمان تولد) و نيز معاينه ظاهري دقيق فرد سن او را تغيير مي دهد و بدون مدارك و شواهد قابل قبول به هيچ وجه سن فر را كم يا زياد نخواهد كرد. اين افراد لازم است كه مدرك تحصيلي خود را هم كه مربوط به سال‌هاي اوليه تحصيل باشد ارائه دهند.
اما گروه دوم افرادي بدون مدارك شناسايي و هويتي هستند كه با مراجعه به پزشكي قانوني تقاضاي تعيين سن تقريبي خود را دارند. در اين موارد نيز پزشكي قانوني با بررسي دقيق و كارشناسانه افراد چه از نظر معاينه ظاهري و چه از نظر مدارك تحصيلي يا بيمارستاني(در صورت وجود) سن فرد را تعيين مي كند. (در مورد افراد زير ۲۳ سال حتما گرافي استخواني درخواست و بررسي هاي دنداني انجام مي شود)
تعيين سن معاينه مجدد ندارد
خدمت تعيين سن معاينه مجدد ندارد و در يك مرحله مراجعه پاسخ نهايي به فرد ارائه خواهد شد. مگر آنكه مدارك پذيرش افراد ناقص باشد و يا آنكه پزشك براي اعلام نظر نهايي نياز به مدارك و گرافي‌هاي تكميلي داشته باشد كه در اين صورت فرد به دليل تكميل مدارك در دو نوبت به پزشكي قانوني مراجعه و پاسخ درخواست خود را دريافت خواهد كرد.
زمان بررسي و اعلام نظر در پرونده هاي تعيين سن
پرونده هاي تعيين سن در صورت كامل بودن مدارك عمدتا يكروزه پاسخ داده مي شود در صورتي كه به غير از مدارك اوليه مدارك ديگري هم نياز باشد بسته به زمان تهيه و ارائه آن توسط فرد متقاضي مدت زمان پاسخگويي در اين پرونده ها متفاوت مي شود.