به گزارش گروه عمران شهری شهرداری نیوز،طی ده سال اخیر بدنه و حاشیه بسیاری از بزرگراه‌های شهری به طول بیش از 300 کیلومتر در مسیر رفت و برگشت تبدیل به فضای سبز شده‌اند.
علی محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستان ها و فضای سبز شهر تهران ، با اشاره به نقش چندگانه وجود بزرگراه‌های سبز در محیط‌های شهری، به عنوان عناصر زنده و کارا، در افزایش کیفیت امکانات زیست‌پذیری شهر، می گوید: علاوه بر جنبه های زیستی و عملکرد فضاهای سبز بزرگراهی به عنوان دالان های اکولوژیک در بستر شهری و نقش مؤثر آنها در مدیریت آبهای سطحی، سیلابها و جلوگیری از فرسایش خاک، فضاهای سبز یاد شده می توانند در اتصال جاذبه های گردشگری و ارتقا کیفیت بصری نیز مفید باشند. در همین راستا طی ده سال اخیر بدنه و حاشیه بسیاری از بزرگراه‌های شهری به طول بیش از 300 کیلومتر در مسیر رفت و برگشت تبدیل به فضای سبز شده‌اند.
وی با اشاره به اینکه طی همین مدت با هدف ایجاد تعادل و توازن در توزیع فضاهای سبز در سطح شهر تهران و بهبود سرانه فضای سبز نسبت به احداث فضای سبز، در بدنه بسیاری از بزرگراه های نیمه مرکزی و جنوبی شهر نیز اقدام شده است، ادامه می دهد: بزرگراه های امام رضا (ع) در منطقه 15، امام علی (ع) در مناطق 14 ، 15 و20، شهید شوشتری و شهید رستگار مقدم در منطقه 15، شهید دوران و شهید باقری و شهید یاسینی در محدوده منطقه 12، آزادگان در محدوده منطقه 15 و 18، یادگار امام (ره) در منطقه 10 و محدوده اطراف بهشت زهرا (س) از جمله این بزرگراه هاست.
سرانه فضای سبز درون شهری
در حال حاضر تهران دارای بیش از 12800 هکتار فضای سبز داخل محدوده شامل بوستان های درون شهری در ابعاد محله ای ، ناحیه ای ، منطقه ای و فرامنطقه ای ، بوستان های جنگلی داخل محدوده ، رفیوژها ، میدان ها ، لچکی ها ، حواشی بزرگراه ها و درختان معابر است که با احتساب جمعیت فعلی پایتخت ، سرانه فضای سبز داخل محدوده شهری 15.6 مترمربع برای هر نفر می باشد. بدیهی است که این میزان سرانه نسبت به ده سال گذشته تغییرات چشمگیری داشته است. طبق برنامه دوم 5 ساله شهرداری تهران مقرر است تا پایان برنامه دوم سرانه فضای سبز شهری به 17.4متر مربع افزایش یابد .
* سرانه فضای سبز درون شهری تا پایان سال 1365 در حدود 2.1 متر مربع بوده است.
* سرانه فضای سبز درون شهری تا پایان سال 1383 بالغ بر 9 متر مربع بوده است.
* تا پایان سال 1393 سرانه فضای سبز درون شهری به 15.5 متر مربع رسیده است .
بهترین گونه های گیاهی در بزرگراه ها
گونههای گیاهی مورد استفاده در بدنه بزرگراه ها تماماً از گونههای مقاوم و با نیاز آبی حداقل و سازگار با شرایط اقلیم شهر تهران و قابل کاشت در زمینهای شیبدار انتخاب میشوند . همچنین با توجه به کمبود منابع آب ، جایگزینی چمن کاری ها با گیاهان پوششی با نیاز حداقل به آب و درختان و درختچه های مقاوم و ماندگار در دست اجراست .
کمربند سبز پیرامون شهر تهران
کارنامه مدیریت شهری پایتخت نشان می‌دهد عزمی جدی برای حفظ و گسترش فضای سبز در شهر تهران وجود دارد. فاز اول اجرای طرح کمربند سبز پیرامون شهر تهران با هدف کاهش اثرات آلودگی هوای شهر تهران و جلوگیری از ساختوسازهای غیرمجاز در دامنه جنوبی البرز و همچنین ایجاد فضای تفرجگاهی جهت استفاده شهروندان از سال 1365 آغاز و تا سال 1384 حدود 22000 هکتار از اراضی محدوده طرح تحت پوشش عملیات جنگلکاری قرار گرفته است.
فاز دوم ازسال 1384 آغاز شده است. به نحوی که در حال حاضر مجموعاً بیش از 37600 هکتار جنگل کاری در دامنه جنوبی البرز و محیط پیرامون شهر تهران وجود دارد . سازمان بوستان ها و فضای سبز شهر تهران براساس احکام برنامه پنج ساله دوم شهرداری تهران سالانه توسعه 1000 هکتار جنگل کاری را در دستور کار خود قرار داده است.
مختاری ضمن بیان این که حفظ و صیانت از حریم شهر تهران خصوصاً در دامنه جنوبی البرز یکی از مهمترین کارکردهای این طرح محسوب شده و عملاً امکان تعارض و دستاندازی به اراضی ملی و بالای خط تراز 1800 متر را از سودجویان گرفته ، اضافه می کند: از مناطق مهم دامنه جنوبی البرز که توسط سازمان بوستان ها و فضای سبز شهر تهران جنگلکاری شده است به ترتیب از سمت شرق به غرب میتوان به مناطق: سعیدآباد، ترقیون ، خجیر، غزال ، شهدای گمنام ، پادگان انصارالحسین ، تلو، دانشگاه امام حسین (ع)، سوهانک ،قوچک، سایت البرز ، شهید محلاتی، دارآباد ، مسیح دانشوری ، رحمان آباد ، ارتفاعات اردوگاه شهید باهنر ، جماران فاز اول ، تلهکابین توچال، فرحزاد، دانشگاه آزاد ، کوهسار، سولقان ، حصارک کن ، پیرداوود ، حرا ، لتمال کن ، شهید باقری ، آلاسر و وردآورد در سه فاز ، شهید شهرام فر و . . . اشاره کرد.
گونههای مورد استفاده در طرح کمربند سبز تماماً از درختان و درختچه های بومی و یا مقاوم و با نیاز آبی حداقل و سازگار با شرایط اقلیمی شهر تهران انتخاب می شوند و جهت آبیاری نهالهای کاشته شده از روش آبیاری تحت فشار استفاده میشود که این روش استفاده بهینه از منابع آبی و همچنین کاهش هزینه آبیاری از طریق حذف تانکر آبیاری را بهدنبال خواهد داشت.
* میزان جنگل کاری و توسعه کمربند سبز پیرامون شهر تهران تا پایان سال 1365 در تهران 3637 هکتار بوده است .
* میزان جنگل کاری و توسعه کمربند سبز پیرامون شهر تهران تا پایان سال 1383 در تهران 22000 هکتار بوده است .
* تا پایان سال 1393 نیز 1020 هکتار جنگلکاری در دامنه جنوبی البرز و دیگر مناطق پیرامون شهر تهران به بهره برداری رسید و مساحت کمربند سبز پیرامونی به 37632 هکتار رسید .
اجرای طرح جهادی احیاء ، ساماندهی و بازپیرایی بوستان جنگلی یاس به مساحت 1400 هکتار واقع در اراضی اطراف بزرگراه شهید بابایی(پیرو فرمایشات مقام معظم رهبری( مدظله العالی) در تاریخ 17/12/1393 ) جهت استفاده شهروندان در روز طبیعت 1394 در طول مدت 24 روز از دیگر اقدامات مدیریت شهری در خدمت رسانی به شهروندان بوده وهدف از اجرای این طرح افزایش سرانه فضای سبز ، تبدیل سایت به یک بوستان عمومی و تفرجی ، احداث زیرساخت های لازم جهت افزایش بهره وری می باشد .
مدیرعامل سازمان بوستان ها و فضای سبز شهر تهران با بیان اینکه در ایجاد بوستان ها، توسعه کمربند سبز، جنگل کاری ها، فضای سبز حاشیه بزرگراه ها و . . . فعالیت های زیادی انجام شده است، خاطرنشان می کند: در این زمینه باید بسترهای مناسبی را ایجاد کنیم تا مشارکت مردم در زمینه حفظ فضای سبز و نگهداشت آن باعث کاهش هزینه ها و دستیابی به توسعه پایدار فضای سبز شود
