راه دانا: دولت یازدهم در طول 2 سال گذشته قیمت بنزین را طی 2 مرحله افزایش داد که در مرحله اول آن، اردیبهشت ماه سال گذشته قیمت های 400 و 700 تومانی را به 700 و 1000 تومان و حالا در اردیبهشت ماه سال جاری با اعلام خبر تک نرخی شدن بنزین، قیمت این حال سوخت خودروها را به 1000 تومان برای تمامی اتومبیل ها افزایش داده است.

در این مسیر هنوز قیمت بنزین به صورت رسمی افزایش نیافته که تاثیرات آن بر زندگی مردم سراسر کشور آغاز شده و طی روزها و هفته های آینده نیز بدون شک این تاثیرات بیشتر شده و گرانی های بیشتری را به خانواده ها تحمیل خواهد ساخت.

در این خصوص اما نکته قابل توجه اینجاست که برخی حامیان دولت و روزنامه های اصلاح طلب بر این مسئله تاکید دارند که افزایش قیمت ها تاثیری بر زندگی مردم نخواهد داشت. در این باره از یک سو روزنامه وابسته به خاندان هاشمی رفسنجانی سکوت مردم را علامت رضایت افزایش قیمت بنزین دانست و گفت: افزایش قیمت بنزین با وجود فقدان اطلاع رسانی توسط دولت، با خیال راحت و آرامش توسط جامعه مورد پذیرش قرار گرفت.

 
از سوی دیگر نیز روزنامه ابتکار آورده است: یک محاسبه سرانگشتی و دودوتا چهارتا هم نشان می دهد که با تک نرخی شدن قیمت بنزین ماهانه فقط 18هزارتومان به هزینه های زندگی خانواده های دارای خـــودروی شخصــی اضافــه می شود.با در نظر گرفتن حدود درآمدها، مخارج و هزینه های یک خانواده متوسط ایرانی بین 1 تا 2 میلیون تومان است که در هرحال رقم 18 هزارتومانی افزوده شده به هزینه زندگی حدود یک تا دو درصد کل هزینه زندگی است و چندان قابل توجه نیست.

این در شرایطی است که آمار و ارقام نشان می دهد که افزایش قیمت بنزین بدون شک طی دو مرحله کوتاه مدت و بلند مدت بر زندگی مردم تاثیرات اثرگذاری خواهد داشت و نه تنها 18 هزار تومان بلکه با ارقامی بسیار بیشتر از این مقدار، تورم را به زندگی مردم تحمیل خواهد کرد.

آثار کوتاه مدت

بدون شک اولین تاثیری که افزایش قیمت بنزین در زندگی مردم خواهد داشت، در کرایه خودروها و اتوبوس های درون شهری و برون شهری خواهد بود. در این باره شنیده می شود که افزایش قیمت بنزین آغاز نشده که در بسیاری از مسیرهای کشور، رانندگان خودروهای مسافربری اقدام به افزایش قیمت ها کرده اند. به عنوان نمونه خبرنگار دانا کسب اطلاع کرد که در مسیر فیروزان به نهاوند در شهر همدان، کرایه ها از 2000 تومان به 3000 تومان افزایش یافته است.

از برخی نقاط دیگر کشور نیز خبر می رسد که در شبکه های اجتماعی فراخوانی با عنوان 5 خرداد روز بدون بنزین صورت گرفته و مردم را به عدم مصرف بنزین دعوت کرده است. در برخی نقاط دیگر نیز از زمان انتشار خبر تک نرخی شدن بنزین، پیامک های انتقادی در اعتراض به این موضوع در حال رد و بدل شدن است. خبرنگار دانا همچنین در استان ایلام کسب اطلاع کرد که رانندگان خودروهای سواری شخصی و خطی درون شهری، کرایه های خود را افزایش داده اند.
 

در حال حاضر نزدیک به 190 هزار موسسه اتومبیل کرایه در سراسر کشور فعالیت می کنند که این موسسات همگی از اتومبیل هایی استفاده می کنند که مصرف سوخت نسبتا بالایی دارند. بنابراین پس از افزایش قیمت بنزین در صورتی که دولت نتواند با نظارت بیشتر براین موسسات داشته و مانع از رشد ناگهانی هزینه های جاری شود، بدون شک در این بخش نیز هزینه های سنگینی بر خانوارها تحمیل خواهد شد.
 
آثار بلند مدت

در کنار آثار کوتاه مدت افزایش قیمت بنزین بر زندگی مردم با افزایش قیمت حمل و نقل، این افزایش قیمت با آثار بلند مدتی نیز همراه خواهد شد. از همین رو افزایش قیمت بنزین در تمامی هزینه های جاری زندگی مردم وارد شده و قیمت تمام شده کالاها نیز به تبع آن افزایش می یابد.

بررسی های تحلیلی اقتصادی نشان می دهد با افزایش قیمت بنزین،  تورم بخش حمل و نقل جاده ای بار و سطح عمومی قیمت ها نیز افزایش خواهد داشت. برای نمونه در حال حاضر قیمت انواع کالاهای لبنی به شدت به قیمت تمام شده شیر وابسته است. این در حالی است که محاسبات نشان می دهد این وابستگی به میزان ۷۰ درصد است و در مورد کالاهای لبنی نزدیک  به ۴ درصد از قیمت تمام شده به هزینه حمل و نقل وابستگی دارد. کالاهای کشاورزی نیز به میزان ۶۰ درصد به هزینه های جاری کود و نهادهای کشاورزی وابستگی دارند و قیمت این گروه کالایی نیز در حدود ۷ درصد به هزینه های جاری حمل ونقل وابستگی دارند. در مورد صنایع غذایی نیز میزان وابستگی آنها به حمل و نقل ۴ درصد است.

بنابراین می توان نتیجه گرفت هر چند اثر افزایش قیمت سوخت بر بهای تمام شده کالاها نسبتا کم است اما مجموع این تغییر قیمت ها به واسطه هزینه حمل و نقل انواع کالاها در دراز مدت بر اقتصاد خانوار نیز تاثیر گذار بوده و اثرات تورمی خواهد داشت.