فارس: محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) پس از دیدار و گفت‌وگو با پیتر سیارتو همتای مجار خود به تشریح گفت‌وگوهای انجام شده پرداخت و به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
* شکست جامعه بین‌الملل و شورای امنیت در اجرای مسئولیت‌ها در قبال یمن
خبرنگاری در این نشست خبری از ظریف پرسید که اگر جنگ در یمن ادامه یابد، ایران چه اقدام عملی را صورت خواهد داد و آیا معتقدید که جامعه بین‌المللی در ممانعت از کشتار غیرنظامیان ناکام بوده است؟ که وی پاسخ داد: جامعه بین‌الملل و شورای امنیت در اجرای مسئولیت‌های خود براساس قوانین بین‌المللی و منشور ملل متحد به منظور محکوم کردن این اقدامات و تجاوزات وحشیانه علیه غیرنظامیان در یمن شکست خورده‌اند.
وی با اشاره به کشته شدن بیش از 40 هزار غیرنظامی در یمن اعم از زن و کودک، عنوان کرد: در مناطق غیرنظامی بمباران ادامه می‌یابد و این باعث تأسف است و تأسف‌بارتر اینکه مانع از ارسال کمک‌های بشردوستانه به مردم یمن می‌شوند و این چالشی جدی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران بر توقف بمباران‌ها در یمن تأکید کرد و افزود: بمباران فردوگاه‌های غیرنظامی باید متوقف شود.
ظریف ادامه داد: ما از سازمان ملل خواستیم که به تعهدات و مسئولیت‌های خود در این زمینه عمل کند تا آتش بس تمدید شود. البته نشانه‌هایی مشاهده شده که آتش بس ادامه نیافته است.
*ایجاد منطقه حفاظت شده در یمن توسط سازمان ملل برای ارسال کمک‌های بشردوستانه
وزیر خارجه ایران گفت: سازمان ملل برای ارسال کمک‌های بشردوستانه باید یک منطقه حفاظت شده در یمن ایجاد کند.
وی اضافه کرد: علی‌رغم تلاش‌های دبیرکل سازمان ملل و نماینده ویژه دبیرکل در امور یمن ولی کمک‌های انساندوستانه برای مردم یمن ارسال نشد و مردم یمن در حال حاضر در رنج هستند و زمان آن است که سازمان ملل کنترل اوضاع را در دست بگیرد تا کمک‌های بشردوستانه برای مردم این کشور ارسال شود.
ظریف با بیان اینکه کمک‌های ارسالی برای مردم یمن از نوع کمک‌های بشردوستانه است، خاطرنشان کرد: مردم یمن در حال حاضر نیاز شدیدی به دارو و اقلام پزشکی دارند.
وی تصریح کرد: ما نگرانی‌های جدی درباره اوضاع کنونی در یمن و بحران انسانی در این کشور داریم و معتقدیم که راه‌حل سیاسی تنها راه‌حل موجود است و باید گفت‌وگوی یمنی - یمنی اتفاق بیفتد.
* این روزها بحث‌های مربوط به دسترسی و نظارت به صورت هیجانی از سوی برخی مقامات غربی برای آرام کردن برخی گروه‌های فشار مطرح شده
ظریف در پاسخ به سؤال دیگری درباره بازدید بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مراکز نظامی ایران و واکنش ایران در صورت طرح درخواستی از سوی آژانس در این زمینه، عنوان کرد: از ابتدا اعلام کردیم که جمهوری اسلامی ایران براساس مقررات عمومی بین‌المللی و نه براساس هیچ روش خاصی، آمادگی شفاف سازی در حوزه فعالیت‌های هسته‌ای را دارد.
وی با بیان اینکه البته این روزها بحث‌های مربوط به دسترسی و نظارت به صورت هیجانی از سوی برخی مقامات غربی برای آرام کردن برخی گروه‌های فشار مطرح شده و طبیعتا از سوی مسئولان ایرانی پاسخ مناسبی را دریافت کرده، گفت: چارچوب‌های موجود در صورتی که توافقی شکل بگیرد و پروتکل الحاقی براساس مقررات کشور و با توجه به چارچوب‌های موجود در کشور به صورت داوطلبانه اجرا شود، در داخل پروتکل الحاقی کاملا مشخص است.
*پروتکل الحاقی به هیچ وجه اجازه دسترسی بی رویه و بدون دلیل به ساختارهای کشورها را فراهم نمی‌کند
ظریف تصریح کرد: پروتکل الحاقی به هیچ وجه اجازه دسترسی بی رویه و بدون دلیل به ساختارهای کشورها را فراهم نمی‌کند، بلکه یک چارچوب قاعده‌مند قانونمند را فراهم می‌کند که امروز 124 کشور در حال اجرای آن هستند و مقررات موجود مانع از سوء استفاده از این گونه دسترسی‌ها (بازدید نیست) می‌شود و چارچوب‌هایش مشخص است و مدیریت شده است.
ظریف اضافه کرد: زمانی که پروتکل الحاقی در دهه 90 میلادی مورد مذاکره قرار گرفت، چارچوب‌های مناسب برای جلوگیری از اینکه این دسترسی‌ها، دسترسی به اسرار نظامی و حتی اسرار اقتصادی کشورها در حوزه‌های مختلف باشد، فراهم شد.
وی در توضیح بیشتر عنوان کرد: به خاطر اینکه بسیاری از کشورها فناوری غنی‌سازشان یا فناوری‌های دیگر هسته‌ای آنها، جزو اسرار صنعتی آنهاست. نیازی ندارد یک موضوعی یک نگرانی امنیتی داشته باشد، بلکه رقابت‌های صنعتی هم برای کشورهای مختلف باعث می‌شود چارچوب‌های قانونمندی را تدوین کرده باشند برای اینگونه نظارت‌ها و شفافیت‌ها که فقط هدف آن باید این باشد که اطمینان حاصل کند که برنامه‌های هسته‌ای کشورهای عضو پروتکل الحاقی کاملا صلح‌آمیز است و فعالیت غیرصلح‌آمیز وجود ندارد.
ظریف ادامه داد: این کار الزامی ندارد که چنین دستیابی به چنین نتیجه‌گیری نیازمند نقض حاکمیت یا نقض مقررات و موازین امنیتی و صنعتی کشورهای مختلف باشد. کما اینکه در 124 کشوری که امروز پروتکل الحاقی را اجرا می‌کنند، همه نگرانی‌های امنیتی و نگرانی اسرار نظامی و صنعتی دارند و این نگرانی‌ها در چارچوب مقررات پروتکل الحاقی مورد توجه قرار گرفته است.
وی گفت: بارها گفته‌ایم که همکاری ما با جامعه بین‌المللی در چارچوب مصالح کشور و امنیت ملی کشور است و فراتر از آن اجازه دخالت در کشور را نخواهیم داد.
* کشورهای منطقه باید نقش اساسی را در تأمین امنیت منطقه بازی کنند
خبرنگاری هم از ظریف پرسید که برای برقراری صلح و ثبات در منطقه چه اقداماتی باید صورت گیرد و طرح 4 ماده‌ای ایران برای حل بحران یمن چه تأثیری در این راستا داشته است؟ که وی گفت:دولت تدبیر و امید از ابتدا اعلام کرد این منطقه اولویت سیاست خارجی ماست. معتقدیم روابط صلح‌آمیز در منطقه و همکاری با کشورهای منطقه یک ضرورت غیرقابل اجتناب برای کلیه کشورهای منطقه است.
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی با یک سابقه درازمدت خویشتن‌داری و یک دیدگاه مبتنی بر اعتماد به نفس و خودباوری با همسایگان در منطقه رفتار کرده و این رفتار را ادامه داده است. اعتقاد داریم کشورهای منطقه باید نقش اساسی را در تأمین امنیت منطقه بازی کنند و در این حرکت حذف بازیگران مهم منطقه خلیج فارس نتیجه‌ای جز ناامنی در این منطقه ندارد.
* توصیه ظریف به همسایگان
رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: به همسایگان توصیه کرده‌ایم و این توصیه را ادامه می‌دهیم که با یک دیدگاه واقع بینانه مبتنی بر واقعیت‌های جغرافیایی و تاریخی، روابط و علقه‌های فرهنگی و مذهبی که بین مردم در این منطقه است، از اقداماتی مانند فجایعی که امروز در یمن ادامه دارد که فقط به نفرت و خونریزی در این منطقه دامن می‌زند و زمینه را برای همکاری در آینده ناکارآمد می‌کند، خودداری کنند.
ظریف تصریح کرد: امیدواریم هر چه سریع‌تر آتش بس کامل در یمن اجرا شود.
وی درباره طرح 4 ماده‌ای ایران برای بحران یمن گفت: این طرح تنها طرح منطقی موجود است. یعنی طرحی که مبتنی بر ابعاد انسانی، حقوقی و اسلامی است. آتش بس، کمک انساندوستانه، گفت‌وگو بین طرف‌های یمنی بدون مداخله خارجی و با کمک همه کسانی که دارای نفوذ هستند و نهایتا تأسیس یک دولت فراگیر با روابط خوب با همسایگانش، به نظر می‌رسد چارچوب مناسبی باشد.
*توصیه ظریف به عربستان/آتش بس هر چه سریع‌تر اجرا شود
وزیر خارجه ادامه داد: اکثر طرف‌های مذاکره ما عقلانیت این چارچوب را می‌پذیرند. امیدواریم که کشورهایی که براساس یک برداشت کاملا ناصواب و خطای استراتژیک بسیار پرهزینه برای خود و مردم بیگناه و بی دفاع یمن وارد عملیات نظامی شدند هر چه سریع‌تر واقعیت این منطقه را درک کنند و اجازه دهند طرف‌های یمنی بدون پیش شرط و خونریزی، پای میز مذاکره با نظارت سازمان ملل گرد بیایند و بیش از آن اجازه دهند کمک‌های انسانی به مردم یمن برسد.
وی با بیان اینکه وضعیت انسانی در یمن بسیار وخیم است، عنوان کرد: متاسفانه شرایط و محدودیت‌هایی که توسط ائتلاف به سرکردگی عربستان سعودی علیه مردم یمن وضع شده کاملا غیرقابل قبول و مخالف مقررات حقوق بین‌الملل و نقض مقررات حقوق بشردوستانه است و هر چه سریع‌تر باید متوقف و آتش بس ادامه یابد و سازمان ملل باید به داخل یمن دسترسی داشته باشد تا بتواند اقلام انساندوستانه و کمک‌های انسانی و پزشکی را به مردم یمن برساند.
ظریف ادامه داد: از سازمان ملل توقع داریم که این اقدام را هر چه سریع‌تر انجام دهد.
وی با بیان اینکه من و همکارانم در روزها و هفته‌های اخیر با دبیرکل، معاون دبیرکل در امور انساندوستانه و نماینده ویژه دبیرکل در امور یمن در تماس نزدیک بودیم، ابراز امیدواری کرد که هر چه سریع‌تر این دستور کار که دستورکار انسانی است، به پیش برود.
*هیچگونه زیاده خواهی را نخواهیم پذیرفت و هیچ گونه تلاش برای تحمیل را نمی‌پذیریم
به گزارش فارس، ظریف در پاسخ به سؤال دیگری درباره برداشت‌های گوناگونی که از مواضع مذاکراتی آمریکایی مطرح شده عنوان کرد: ما از ابتدا اصرار کردیم که هیچگونه زیاده خواهی را نخواهیم پذیرفت و هیچ گونه تلاش برای تحمیل را نمی‌پذیریم.
وی ادامه داد: چارچوب‌های تعیین شده که مشترکا برای پاسخ به موضوعات مورد بحث در لوزان به آن رسیدیم که نتیجه بیش از 18 ماه مذاکره سنگین و طولانی بود به نفع همه طرف‌ها و جامعه بین‌المللی و مفید برای کنار گذاشتن این بحران ساختگی تصنعی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: لازم است این چارچوب پیگیری تا به نتیجه نهایی در قالب یک توافق برسد. معتقدیم چنین کاری کاملا ممکن است و زیاده خواهی و زیاده طلبی تنها باعث طولانی شدن مذاکرات می‌شود و هیچ نتیجه‌ای برای کسی که زیاده خواهی می‌کند، نخواهد داشت.
* مجارستان شریکی مهم برای ایران
به گزارش خبرنگار فارس، ظریف در ابتدای این نشست خبری نیز با تبریک عید مبعث و اعیاد شعبانیه، به حضور وزیر خارجه مجارستان آن هم بعد از 14 سال در ایران خوشامد گفت.
وی افزود: مجارستان به عنوان کشوری با تاریخ دیرینه در اروپا با روابطی طولانی با ایران برای ما هم در ارتباطات منطقه‌ای با اتحادیه اروپا و هم در روابط دوجانبه، شریکی مهم و قابل توجه است.
ظریف با بیان اینکه امکان گسترش روابط 2 جانبه در حوزه‌های مختلف را داریم، اظهار داشت: امروز بیش از 2 هزار دانشجوی ایرانی در مجارستان مشغول به تحصیل هستند و زمینه برای همکاری‌های فرهنگی و آموزشی بین 2 کشور با توجه به سابقه فرهنگی دیرینه 2 کشور فراهم است.
وزیر خارجه به همکاری‌های اقتصادی و انرژی 2 کشور اشاره کرد و افزود: 2 کشور دارای علائق مشترک در زمینه‌های مختلف همکاری و هم افزایی در این زمینه‌ها هستند و این امکان، زمینه را برای گسترش همکاری‌ها و ارتباطات گسترده‌تر فراهم می‌کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی به دیدگاه‌های مشترک 2 کشور در مورد حل و فصل صلح‌آمیز و سیاسی اختلافات منطقه‌ای و مبارزه با افراط و تروریسم اشاره کرد و گفت: این دیدگاه‌ها، زمینه را برای همکاری‌های سیاسی و گفت‌وگوی سیاسی فراهم می‌کند.
ظریف ادامه داد: در حوزه‌های مختلف مشغول بررسی اسنادی هستیم که از مالیات مضاعف جلوگیری کند و همکاری‌های فرهنگی و گفت‌وگوها و مشورت‌های سیاسی بین 2 وزارتخارجه در حال نهایی شدن است که در آینده نزدیک یادداشت تفاهم آن امضا خواهد شد.
وی موضوعات منطقه از جمله اوضاع کنونی در سوریه، عراق، یمن و افغانستان را از جمله مواردی برشمرد که با همتای مجار آن پیرامون آنها گفت‌وگو کرده است و بر ضرورت تداوم آتش بس در یمن تأکید کرد و گفت: متاسفانه برقراری آتش بس با مشکلاتی روبرو شده و علاوه بر آن ارسال کمک‌های انساندوستانه به یمن نیز با مشکل روبرو است و ما در گفت‌وگوهای امروز بر ضرورت دستیابی به راه‌حل سیاسی برای بحران‌های یمن و سوریه تأکید کردیم.
وزیر خارجه گفت: همانطور که رسیدن به راه‌حل سیاسی در اوکراین مورد علاقه ماست و ضرورت آن را حس می‌کنیم بر دستیابی به راه‌حل سیاسی برای یمن و سوریه نیز تأکید داریم.