مجید ابهری، آسیب شناس در روزنامه آرمان ملی نوشت: در عرف بین المللی، کمک به کشورها و ملل گرفتار در حل آسیب‌های محیطی و بلایای طبیعی امری معمول و رایج است. صرف‌نظر از جایگاه اقتصادی و سیاسی کشورهای آسیب دیده، برخی از کشورهای توانمند کمک به آنها را در پروتکل‌های اساسی خود قرار می‌دهند.
حتی کشورهایی که چندان شرایط مالی مناسبی ندارند، در راستای مساعدت‌های انسانی اقدام به یاری یکدیگر می‌نمایند. البته برکسی پوشیده نیست که کشور ما در شرایط بحرانی اعم از بلایای طبیعی مثل سونامی، سیل و زلزله یا جنگ‌های داخلی و منطقه‌ای در حد توانمندی‌های خود کمک‌های مالی، پزشکی و فنی خود را به کشورهای حادثه دیده ارسال کرده و گاهی نیز بیشتر از کشورهای به اصطلاح جهان اول مساعدت نموده است.
همان‌طور که شاهد بودیم در جنگ‌های سوریه، یمن، عراق حتی فرامنطقه‌ای‌تر کمک‌های تعیین کننده‌ای را به کشورهای حادثه دیده ارسال کرده است. در این میان با گسترش ویروس کووید۱۹ و پاندمی ویرانگر کرونا در سراسر جهان، هر کشور براساس امکانات انسانی و درمانی شروع به اقدامات لازم در وهله نخست برای کشور خود و سپس برای دیگر کشورها انجام می‌دهد. متاسفانه درکشور ما موضوع به این پراهمیتی برای برخی را شوخی قلمداد شده و به عاقبت شوم کار نیندیشیده‌اند. در زمانی‌که نظام درمانی بسیاری از کشورها در حال سفارش واکسن مورد نیاز برای مردم خود بودند، مدیران ارشد در وطن ما به فکر اهداف دیگری غیر از سلامت مردم بودند و به رونمایی از واکسن‌های رنگارنگ تولید داخل امید بستند.
در کشورهای دارای تکنولوژی برتر، حداکثر دو یا سه نوع واکسن را در دستور تولید قرار گرفت و در کشور ما نخبگان و فرزندان توانمند، به‌خاطر حفظ غرور ملی تلاش خودرا به‌کار گرفتند، تا حرکت گرانقدر را به نتیجه برسانند ولی وعده اول بهار و اول تابستان مثل بسیاری از قول‌ها به بایگانی سپرده شدند. در این میان کارخانجات سازنده واکسن در جهان که تعداد آنها زیاد نیست، وقتی در زمان تعیین شده از طرف ایران سفارش دریافت نکردند، اقدام به پیش تولید واکسن برای سایر کشورها نمودند، به‌عنوان مثال کانادا سه برابر جمعیت خود واکسن خریدار کرد، ولی سبد خیالی کوواکس که به باور وزیر بهداشت جز اولین کشورها بود، هیچ‌گاه از واکسن پر نشد.
همچنین کشورهای دارای پیمان‌های اقتصادی مختلف با ایران، در این دوره وانفسا نیز ما را تنها گذاشتند. فروش و ارسال قطره چکانی شرکت اسپوتنیک روسیه نیز مزید بر علت شد. دادستان هند نیز به‌علت نیاز مبرم کشور متبوعش به واکسن، از پرواز هواپیمای بارگیری شده به‌مقصد ایران جلوگیری و دستور تخلیه بار واکسن را صادر کرد. در این گیر و دار کشور ژاپن در حرکتی انسانی حدود سه میلیون دُز واکسن رایگان را برای ما ارسال نمود.
همزمان جای تعجب است صربستان به ایران ۲۵هزار دُز واکسن هدیه داده، البته آنها شاید به اندازه توان خود این واکسن‌ها ارسال کردند، اما 25 هزار واکسن که فقط برای 50 هزار نفر مورد استفاده است، مصداق بارز صدقه به کشوری است که روزگاری با واکسن آبله انستیتو پاستور نقش مهمی در ریشه کنی آبله در منطقه خاورمیانه شرقی ایفا کرد.
جای سوال دارد در شرایطی که بسیاری از کشورهای آفریقایی و آسیایی در این زمینه تولید واکسن خودکفا شده‌اند و حرکت‌های بهداشتی انجام دادند، چرا واکسن‌های تولید داخل ایران سر از موزه در می‌آورند. وزیر پیشنهادی بهداشت نیز وعده داده تا بهمن ماه، واکسیناسیون عمومی به اتمام می‌رسد، حالا با کدام واکسن و چگونه جای سوال دارد.