آرمان ملی: رئيس سازمان غذا و دارو با بيان اينکه در حوزه توليد واکسن کرونا، توليد کننده ديگري به سرعت در حال تکميل مدارک هستند تا فاز انساني را آغاز کنند، گفت: مردم خاطرشان از بابت توانمندي کافي براي توليد واکسن در کشور جمع باشد و تحريم‌ها در اين زمينه عملا بي‌اثر است.

 

دکتر محمدرضا شانه‌ساز، گفت: سازمان غذا و دارو به عنوان حوزه نظارتي وزارت بهداشت در امر سلامت غذا، دارو، تجهيزات پزشکي و ساير کالاهاي سلامت محور، هميشه سعي کرده که در جهت ايجاد کيفيت و کميت مناسب برنامه ريزي کند. در عين حال در جهت تحقق شعار جهش توليد اين نويد را مي دهم که ميزان واردات دارو در سال 1397، 30 درصد بازار دارويي از نظر ريالي بوده که با برنامه ريزي و حمايتي که از صنعت داخلي شده است، در سال 1398 بالغ بر 22 درصد و امروز ميزان واردات به کمتر از 15 درصد کاهش پيدا کرده است که توانمندي صنعت داروسازي کشور را نشان مي‌دهد.

 

وي افزود: در عين حال هر دارويي در زمينه کرونا مطرح مي شود، ما مي‌توانيم ظرف کمتر از دو ماه آن را در کشور توليد و زمينه صادراتش را فراهم کنيم. بحث واکسن يکي از نمونه‌هايي است که توانستيم در اين حوزه قدم برداريم.

 

شانه‌ساز ادامه داد: در حوزه غذا که بخش مهمي از سلامت و اقتصاد کشور را به خودش اختصاص مي‌دهد، اين مژده را مي‌دهم که زمان ورود مجوز پروانه ورود مواد غذايي و ... به کمتر از 24 ساعت تقليل يافته است. در حالي که همواره از طولاني بودن اين روند گلايه از سازمان غذا و دارو وجود داشت، اما امروز با اقداماتي که انجام شد اين زمان کاهش يافت و از حدود 1500 پروانه‌اي که شش ماه قبل در نوبت بود به صفر رسيديم.

 

 

وي گفت: در حوزه تجهيزات پزشکي هم اين اتفاقات رخ داده است. در حوزه ماسک در حالي که در اوايل کرونا بين 120 تا 150 هزار ماسک توليد مي‌کرديم، امروز به بالاي 35 ميليون ماسک توليدات‌مان بالغ شده و همه اين‌ها در شرايط سخت کرونا و تحريم ايجاد شده است. به هر حال در زمينه ماسک ابتدا بحث تامين و کميت مد نظرمان بود، بعد قيمت که با پايين ترين قيمت تامين شود و امروز در جهت ارتقاء کيفيت ماسک ضابطه‌اي را اعلام کرديم که تمام ماسک‌ها بايد داراي لايه ملت‌بلون باشد.

 

البته ماسک‌هاي قبلي هم کيفيت خوبي داشتند، اما امروز توانستيم خودمان را با ضوابط بين المللي همسو کرده و امکان صادرات به خارج از کشور را فراهم مي‌کنيم.وي گفت: ظرفيت ما در حوزه توليد ملت‌بلون، 3.5 ميليون تن در روز بود که عملا براي هفت ميليون ماسک مي توانستيم از آن استفاده کنيم که اکنون با کمک بخش خصوصي توليد آن به بالاي 10 ميليون تن در روز ارتقاء يافته و خودمان دستگاه توليد اين لايه را هم توليد مي‌کنيم. در زمينه ونتيلاتور و اکسيژن‌ساز هم به همين وضعيت دست يافته‌ايم.

 

 

شانه‌ساز با اشار به مشکلاتي که در حوزه انسولين وجود داشت، گفت: در زمينه انسولين که نگراني‌هايي بود، با برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده، اين هفته بيش از دو ميليون عدد انواع انسولين وارد بازار کرده‌ايم. در زمينه توليد داخلي برند خارجي انسولين مشکلاتي بود که همه موارد آن رفع شد و اميدواريم نگراني که در زمينه انسولين وجود داشت، رفع شود. زيرا اشخاصي که انسولين را از داروخانه هاي منتخب کشور دريافت مي کنند، ثبت مي شوند و بر اساس کد ملي داده مي شود و به اين صورت کمتر شاهد خروج اين محصولات از زنجيره رسمي خواهيم بود.

 

در آينده نزديک که بيماران قابل شناسايي شوند مي‌توانيم آن را به همه داروهاي کشور تسري دهيم که صف بيماران هم براي دريافت انسولين کاهش يابد.وي درباره وضعيت توليد واکسن کرونا نيز گفت: در زمينه واکسن کرونا چند شرکت توليدکننده داخلي داريم که دارند روي واکسن کار مي‌کنند. يکي از توليدکنندگان‌مان فاز اول مطالعه انساني را شروع کردند و توليد کننده ديگري به سرعت در حال تکميل مدارک هستند تا فاز انساني را آغاز کنند. البته آقاي وزير مباحث مربوط به واکسن را خودشان مطرح مي کنند تا مردم خاطرشان از بابت توانمندي کافي براي توليد واکسن در کشور جمع باشد و تحريم‌ها در اين زمينه عملا بي‌اثر است.

 

رئيس سازمان غذا و دارو همچنين گفت: اميدواريم با تامين ارز از سوي بانک مرکزي ديگر شاهد هيچ قلم کمبود دارو و تجهيزات پزشکي نباشيم.شانه‌ساز درباره وضعيت واردات واکسن کرونا، گفت: تصميم وزارت بهداشت اين شده که خود آقاي وزير با توجه به اشراف کاملي که به کار دارند و بالاخره خودشان ايمنولوژيست هستند و کار و تخصص‌شان توليد واکسن است و در عين حال وزيري هستند که کارخانه‌ها و هلدينگ‌هاي دارويي متعدد را اداره کرده اند، درباره واکسن صحبت کنند.

 

ما در جلسات موارد را به وزير اعلام مي‌کنيم و به لحاظ حساسيتي که وجود دارد، خودشان اعلام مي‌کنند.وي افزود: به طور کلي در زمينه واکسن مذاکرات متعدد با منابع مختلفي صورت گرفته و در حال پيگيري است. بحث تامين ارز واکسن کرونا را بانک مرکزي متقبل شده و اعلام کرده که در زمينه تامين ارز نگراني نداشته باشيد. وزارت امور خارجه نيز اقدامات مربوط به خودش را در زمينه مذاکرات حوزه ديپلماتيک و سفارتخانه‌ها انجام مي‌دهد. بالاخره مسئوليت در اين زمينه با وزارت بهداشت است و ساير بخش‌ها تدارکات را انجام مي‌دهند.

 

البته هنوز اينطور نيست که در خارج از کشور هم سفره واکسن آماده باشد. هنوز فازهاي نهايي در عمده موارد انجام نشده است و در بيشتر شرکت‌ها و کمپاني‌هاي توليدکننده نيز هنوز علامت سوال‌هايي وجود دارد و هنوز نتوانستند تاييديه‌هاي بين‌المللي که معمولا در حوزه واکسن بسيار ضروري است، دريافت کنند. بنابراين در حوزه واکسن کرونا هنوز سفره آماده اي نيست که بتوان از آن استفاده کرد.

 

 

شانه‌ساز افزود: در عين حال ما هم پيگيري‌هاي لازم را انجام مي‌دهيم که ترجيحم اين است که اطلاعات را از زبان وزير بهداشت بشنويد تا از دوگانگي و پراکنده گويي جلوگيري شود. درباره واکسن خيلي صحبت‌هاي متنوعي مي‌شود. بالاخره سازمان غذا و دارو سازمان متولي است که بايد در زمينه صدور مجوزها وظايفش را انجام دهد که اين اقدام را به سرعت انجام مي‌دهد. باور ما بر اين است که بيشترين بار و بيشترين اعتماد را بايد به واکسن‌هاي توليد داخلي مان که به چندين روش معتبر بين‌المللي انجام مي‌شود، حساب کنيم و بار اصلي و اميد اصلي مان بايد به توليد داخلي واکسن کرونا باشد.

 

شانه‌ساز در پاسخ به سوال ديگر ايسنا، درباره کمبود شربت سل سپت براي کودکان پيوندي، گفت: ما انواع خوراکي داروي سل سپت را در داخل کشور توليد مي‌کنيم و حتي ماده اوليه اين فرآورده هم در داخل توليد مي‌شود، اما به هر دليلي برخي همکاران پزشک به استفاده از نوع برند آن اصرار دارند. بر همين اساس هم به احترام آنها ميزاني واردات داريم. در عين حال يک کمپاني خارجي هم سال‌هاست که قرار بوده در داخل توليد کند که عملا توليد اتفاق نفتاده است.

 

علي رغم اينکه اين کمپاني خارجي بيش از 10 سال است که از همه مزاياي توليد استفاده مي‌کند و ما گله‌مند هستيم، اما توليد را انجام نداده و بر هيمن اساس ارزبري ما در اين زمينه بسيار بالاست و يقينا بايد برايش فکري کنيم. البته شربت سل سپت مصرف بسيار پاييني دارد. ما در زمينه تامين ارز آن مشکلي نداريم. البته همواره يکسري افراد پاک دل و خوش نيت در زمينه تامين اين داروها کمک مي‌کنند، اما درصد کمي از داروهاي مورد مصرف ما است. هر کس که کمک مي‌کند از او ممنونيم، اما اين بخش کم است. مشکلي که در حوزه کمبود اين اقلام وجود دارد، مربوط به مشکلات در زمينه نقل و انتقال ارز بوده و اگر موضوع ارز برطرف شود، مي‌توانيم اين داروها را به وفور در اختيار قرار دهيم.

 

وي در پاسخ به سوالي درباره تامين واکسن آنفلوآنزا، گفت: ما يک‌بار ديگر رفتار بسيار زشت و غير‌انساني مدعيان حقوق بشر را در زمينه واکسن آنفلوآنزا تجربه کرديم. به‌رغم اينکه براي تامين 14 ميليون دوز واکسن آنفلوآنزا تمام مذاکرات و مکاتبات انجام شده و مجوزها اخذ شده بود و پولش هم به سختي و با دشواري فراوان تامين و به خارج از کشور ارسال شد، اما تنها توانستيم دو ميليون عدد واکسن تامين کنيم که به صورت رايگان به گروه هاي در معرض خطر تزريق شد.

 

خوشبختانه همه گروه‌هايي که بايد، واکسن را تزريق کردند. مابقي واکسن‌ها را به دليل کارشکني که انجام شد، نتوانستيم وارد کنيم.شانه‌ساز افزود: در عين حال قرار شد که يونيسف حدود 800 هزار دوز واکسن آنفلوآنزا تامين کند که قرار بود حداکثر تا دهه اول آبان ماه در اختيار ما قرار گيرد که اين اتفاق نيفتاد. الان هم که ديگر زمان طلايي تزريق واکسن آنفلوآنزا گذشته، اين تعداد از کره جنوبي حمل شده و دارد مي‌آيد. بعيد مي‌دانم در اين بازه زماني بتوانيم آن را مصرف کنيم.

 

وي گفت: البته ما امسال از بابت واکسن آنفلوآنزا نگراني چنداني نداشتيم. زيرا فاصله‌گذاري اجتماعي، استفاده از ماسک و ضدعفوني کننده ها، مهمترين ابزار ما براي جلوگيري از انتقال ويروس آنفلوآنزا و کرونا بود و شيوع آنفلوآنزا هم بسيار پايين بود. اين تجربه در شش ماه اول سال در نيم‌کره جنوبي که زمستان را گذرانده بودند، ديديم که آمارشان بسيار کمتر از سال‌هاي قبل بود و علت اصلي آن هم رعايت موارد بهداشتي بود.

 

در عين حال در تامين واکسن آنفلوآنزا براي گروه‌هايي که در معرض خطر بودند، اقدام کرديم و براي آنها واکسن به صورت رايگان تزريق شد.شانه‌ساز در پاسخ به سوال ديگري درباره وضعيت واکسن کرونا، گفت: در زمينه واکسن فقط به طور کلي مي گويم که مطمئن باشيد که همه آنچه بايد در زمينه توليد و واردات واکسن انجام شود، به صورت شبانه روزي و در ايام تعطيل و غير تعطيل دنبال مي‌شود و ما قطعا جزو کشورهايي خواهيم بود که در اين زمينه مشکلي نخواهيم داشت.

 

جزييات اين موضوع را آقاي وزير به موقع مطرح خواهند کرد. به نظر مي‌آيد که عده اي که خارج از کشور هستند بيشتر دنبال اين موضوع هستند. در موقع مناسب اطلاعات مطرح مي شود. از بابت اينکه همکاران واکسن را نرسانند، نگراني نداريم و مطمئن باشيد که جزو کشورهايي هستيم که به موقع واکسن را دريافت مي‌کنيم. در حوزه توليد واکسن کرونا هم در کشور چند گروه عمده در حوزه روش‌ها و متدهاي مختلف دارند کار مي‌کنند. از هر کشوري هم که بتواند در اين حوزه صلاحيت‌هاي لازم را از نظر سازمان غذا و دارو کسب کند، استقبال مي‌کنيم.

 

 

شانه‌ساز در پاسخ به سوالي درباره واردات مواد اوليه داروها، گفت: اينکه شيطنت وجود دارد و با کمال بي رحمي برخورد مي شود که دارو و تجهيزات پزشکي به ما نرسد، شکي نيست. ژست بشردوستانه و حقوق بشر مي‌گيرند و در کمال وقاحت در مقابل همه مردم دنيا اعلام مي‌کنند که ما دارو و تجهيزات پزشکي را تحريم نکرديم.

 

از کساني که چنين جناياتي را در دنيا انجام مي‌دهند، گفتن چنين دروغ‌هايي خيلي بعيد نيست. منتها آنچه اتفاق مي افتد، اين است که علي رغم همه تحريم‌ها، داروي مورد نظر جمعيتي که بايد داروهايشان را دريافت کنند، با سختي تامين مي شود.

 

ما دست روي دست نگذاشتيم تا تحريم‌هاي آنها به سلامت و صحت هموطنان‌مان آسيب برساند. هم ظرفيت‌هاي توليد را افزايش داديم که به خوبي انجام شده و حتي بخشي از داروهايمان به صورت رسمي صادر مي شود و بخش عمده اي هم متاسفانه به خارج از کشور به دليل ارزان بودن قيمت و کيفيت خوبي که دارد، قاچاق مي شود.وي افزود: به هر حال چين و هند بزرگترين توليدکنندگان مواد اوليه دارويي در دنيا هستند.

 

يعني تقريبا تمام کمپاني‌هاي داروسازي دنيا، منابع اصلي تهيه مواد اوليه شان از هند و چين است. ما براي نقل و انتقال ارز به هند و چين هم مشکلات فراواني داريم. زيرا بانک ها و شرکت هاي هندي و چيني به دليل تحريم‌ها، مشخصا مي‌ترسند که با ايران کار کنند. زيرا مورد تنبيه آمريکا و هم پيمانانش قرار مي‌گيرند. البته ما برنامه‌ريزي کرديم و مواد اوليه وارد مي شود، اگر بانک مرکزي مشکل ارز ما را حل کند، هيچ نگراني از بابت دارو نخواهيم داشت. برنامه‌ريزي هم کرديم و توليد مواد اوليه دارويي هم در کشور به رشد خوبي مي‌رسد که سرعت رشد منطقي و خوبي را پيدا کرده است.

 

شانه‌ساز درباره داروهاي خارجي بيماران نادر و کمبود و عدم پوشش بيمه‌اي آن‌ها، گفت: از آنجايي که تعداد بيماران نادر کم است، اين داروها توجيه اقتصادي پيدا نمي‌کنند. علت گران بودن اين داروها اين است که يک خط توليد در دنيا ممکن است تنها براي 5000 بيمار راه‌اندازي شود. حال از آنجايي که هم تامين کنندگان اين داروها در دنيا محدود بوده و هم تيراژ توليد پايين است، معمولا هزينه سربار بالاست و قيمت اين داروها بسيار گران تمام مي‌شود.

 

بسياري از اين داروها را در ايران در شرکت‌هاي دانش بنيان توليد کرديم، اما برخي داروها منابع‌شان صرفا در آمريکا است و شرکت‌هاي تحت نفوذ آمريکا و صهيونيستي هستند و اجازه ورود اين داروها به ما داده نمي شود و ما مجبوريم با واسطه و با زحمت بسيار فوق‌العاده اين اقلام را تامين کنيم. اينکه آمريکا مي گويد دارو را تحريم نکرديم، سند دروغگويي‌شان است. اتفاقا روي اين قسمت سرمايه‌گذاري کردند که دارو به مردم ما نرسد تا مردم را ناراحت کنند.

 

 

شانه ساز ادامه داد: البته کرونا شاهد خوبي بود و نشان داد که داروهايي که در دنيا براي درمان کرونا کانديد مي‌شوند، گرچه هنوز هيچ درمان قطعي برايش شناخته نشده، همه اين داروها را ما در داخل کشور ظرف زمان کوتاهي توليد کرديم که نشان از توان داخلي ماست.

 

کشور ايران کشور بزرگي است و کمپاني هاي بزرگ علاقه مند به کار کردن با ما هستند و خودشان به ما کمک مي کنند که بدون‌کسب اطلاع آمريکايي‌ها دارو و مواد اوليه را به ما برسانند. البته اين اقدام‌شان صرفا به دليل حس انسان دوستانه‌شان نيست، بلکه بازار ايران بازار بزرگي است و شرکت ‌هاي ايران معتبر هستند. همه کمپاني‌هاي خارجي مي‌دانند که در بدترين شرايط تحريم حتي يک، يک دلاري هم از شرکت‌هاي خارجي در ايران گم نشده است.

 

از نظر حسن اعتمادي که دارند، مي‌دانند که ايراني اگر سرش برود، قسم و قول و قرارش نمي‌رود و پول را کامل مي‌رسانند. بر اين اساس هنوز به مشکل خاصي در حوزه دارو برخورد نکرديم و فکر نمي‌کنم بيش از اين بتوانند اعمال فشار کنند. اگر اين اقدام را انجام دهند، سرعت ما در زمينه توليد داروها بيشتر مي شود. در زمينه داروهاي کمياب هم فراخوان گذاشتيم تا شرکت‌هاي دانش‌بنيان ورود کنند که اميدواريم بتوانيم اين داروها را هم توليد کنيم.