روزنامه همدلی: کمکم به پایان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نزدیک میشویم. این روزها در ایران اما انتخابات آمریکا با دقت دنبال میشوند. حتی بحث به مردم کوچه و خیابان هم رسیده و بسیاری از نتیجه این انتخابات سخن میگویند. با توجه به این که دونالد ترامپ به عنوان نماینده حزب جمهوریخواه طی ماههای اخیر شدیدترین تحریمها را به ایران وارد کرد، حالا بسیاری به این نگاه میکنند که با تغییر رئیس جمهوری آمریکا شرایط جدیدی پیش بیاید.
هرچند که ممکن است شرایط به بهترین شکل نباشد اما امیدواریهایی نیز وجود دارد. اما فعالان سیاسی به این موضوع نیز نگاه واحدی ندارند. برخی میگویند به هرحال حضور بایدن در کاخ سفید میتواند شرایط را تلطیف کند. همچون زمانی که باراک اوباما به عنوان یک دموکرات در کاخ سفید تا آنجا پیش رفت که حتی توانست برای اولین بار در تاریخ بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با رئیس جمهوری ایران تلفنی گفتوگو کند. با این حال برخی از سیاسیون در ایران به دیده تردید به بهتر شدن اوضاح حتی با آمدن بایدن مینگرند.
اما در این میان سعید حجاریان، ئتوریسین جریان اصلاحات واکنشی متفاوت داشته است. او در یادداشتی درباره انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نوشت: «تصور کنیم بعد از انتخابات ۱۳ آبان و اعلام شدن نتایج و پایان دعواهای مرسوم، جو بایدن بهجای دونالد ترامپ بهعنوان رئیسجمهور آمریکا انتخاب شود، این موضوع در ایران انعکاس زیادی خواهد داشت.»
فیضالله عرب سرخی فعال سیاسی اصلاحطلب در گفتوگویی در این باره اعلام کرده که «اگر بایدن بر سر کار بیاید وضعیتی مشابه دوران ریاستجمهوری اوباما حاکم میشود. مشکلات ایران و آمریکا بسیار گستردهتر از آن است که با رفتوآمد رئیسجمهورها حل و فصل شود.اما حتما دوره ترامپ با دوره اوباما متفاوت بود. من معتقدم اگر بایدن بر سر کار بیاید وضعیتی مشابه دوران ریاستجمهوری اوباما حاکم میشود که وضعیت قابل تحملتری بود و شرایط گفتوگو نسبت به دوره دونالد ترامپ مساعدتر بود.»
عرب سرخی افزوده است: «اگر مبنا و سیاست ما عدم گفتوگو با آمریکا باشد، بخشهای مهمی از گرفتاریهای ما با سیاست آمریکا و طبیعتا کشورهایی که تحت شرایط آمریکا زندگی میکنند و اقتصادی وابسته به آمریکا دارند، با انتخاب مجدد ترامپ با مشکل مواجه میشوند.»
نتیجه بدون تأثیر
در همین حال حسامالدین آشنا مشاور رئیس جمهوری در حساب کاربری خود در توئیتر در واکنش به انتشار مطلبی با عنوان «بایدن یا ترامپ؛ ایران راهی جز مذاکره با آمریکا دارد؟» که در یکی از رسانههای فارسی زبان بیگانه منتشر شده است، نوشت: «اشتباه کردهاید؛ این آمریکا است که راهی جز بازگشت به میز مذاکره ندارد. حال که همه فهمیدهاند راهبرد فشار حداکثری شکست خورده است و ایرانیان در برابر تحریم همه جانبه هم استقامت میکنند؛ ترامپ و بایدن هم به همان نتیجهای میرسند که اوباما رسید. ایران بازیچه نیست، بازیگردان است.»
سید صادق خرازی، دبیرکل حزب اصلاحطلب ندای ایرانیان در جلسه شورای سیاستگذاری حزب ندای ایرانیان درباره انتخابات آمریکا، گفت: «امروز تحول عظیمی در آمریکا در حال شکلگیری است و نفرت از ترامپ به یک امر اجتماعی و عمومی تبدیل شده است و جامعه مدنی به دنبال وقوع اتفاق خاصی است.» وی با بیان اینکه ترامپ با پیروزی در انتخابات فاصله پیدا کرده است اما باید صبر کنیم و ببینیم چه میشود، افزود: «در عرصه سیاست وقوع هر اتفاقی ممکن است. با پیروزی احتمالی بایدن در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا، ژئوپولتیک منطقه، ژئوپولتیک خاورمیانه، ژئوپولتیک اسلامی و ژئوپولتیک عربی دچار تحولات عظیمی خواهد شد. خرازی با بیان اینکه معتقدم شاید پس از پیروزی بایدن در انتخابات، گشایشهای محدودی ایجاد شود، اما به معنی بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی ایران نخواهد بود، گفت: ما نیازمند اصلاح و بازنگری جدی در سیاستهای داخلی و خارجی خودمان هستیم تا بتوانیم وضعیت اقتصادی و معیشتی جامعه را بهبود بخشیم.»
در همین باره حمیدرضا آصفی دیپلمات سابق کشورمان گفته: «به نظر میرسد به لحاظ ماهوی تفاوتی بین ترامپ و بایدن وجود ندارد و تفاوت بارز بین این دو شخصیت در روشها و ادبیات آنها است.
برای مثال ترامپ از طریق اعمال فشار حداکثری و بایدن از طریق اجماع بینالمللی میخواهند ایران را پای میز مذاکره بکشانند.» حمیدرضا آصفی سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و سفیر اسبق ایران در کشورهای آلمان و فرانسه در گفت و گوی تلفنی با برنامه رادیویی سعادت آباد رادیو تهران افزود:«البته از لحاظ روانی تفاوتهایی وجود دارد و ترامپ به دلیل ترور حاج قاسم سلیمانی دارای وجهه بدی در ایران است و پرونده کثیف در قبال جمهوری اسلامی ایران داشته است؛ اما اینها به معنی بهتر بودن بایدن نیست.
قطعاً با انتخاب شدن بایدن شاهد ورودش به مذاکرات خواهیم بود و از ادبیات ترامپ در مقابل ایران، چین، فرانسه و دیگر کشورها فاصله خواهد گرفت. طبیعی است که نگرش بایدن در خصوص کشورهای حوزه خلیج فارس با ترامپ متفاوت است و این میتواند یک نقطه تمایز برای ایران باشد.»