به گزارش تابناک به نقل از ایسنا، یک تیم تیم تحقیقاتی دریافت که چگونه هورمون‌های استرس میزان چربی و قند خون در یک چرخه ۲۴ ساعته را کنترل می‌کنند. علاوه بر این، نشان دادند که یک رژیم غذایی با کالری بالا، چرخه‌های متابولیک را تغییر می‌دهد.
این مطالعه جدید که توسط محققان Helmholtz Zentrum München و مرکز تحقیقات دیابت آلمان (DZD) در مونیخ آلمان انجام شد، ماهیت ریتمیک هورمون‌های استرس را توضیح می‌دهد که چگونه سطح این هورمون‌ها قبل از بیدار شدن و هنگام تغذیه و یا گرسنگی و در هنگام خواب افزایش می‌یابد.
این یافته‌ها همچنین چگونگی پیوند این چرخه هورمونی با فعالیت کبد در زمان ذخیره و آزاد سازی قند و چربی را روشن می‌کند. محققان با بررسی فعالیت گلوکوکورتیکوئید در کبد موش‌ها به این یافته‌ها دست یافتند. نتایج نشان می‌دهد که دارو‌های گلوکوکورتیکوئید تأثیرات متفاوتی بر افراد مبتلا به چاقی و افراد لاغر دارد.
گلوکوکورتیکوئید‌ها به گروهی از استروئید‌ها گفته می‌شود که در بخش قشری غده فوق کلیوی ساخته می‌شوند. استروئید‌ها ترکیبات چربی با چهار حلقه کربنی هستند. کورتیزول یا هیدروکورتیزون مهمترین گلوکوکورتیکوئید بدن است. تفاوت اصلی گلوکوکورتیکوئید‌ها با سایر کورتیکواستروئید‌ها در رسپتور‌های اختصاصیشان و تاثیراتشان بر بدن است.
گلوکوکورتیکوئید‌ها نقش‌های مختلفی در بدن از جمله کاهش التهاب، تخفیف واکنش‌های ایمنی، تاثیر بر متابولیسم و افزایش قند خون دارند. افزایش یا اختلال در ترشح گلوکوکورتیکوئید در بیماری‌های مختلفی مانند سندرم کوشینگ و بیماری آدیسون نقش دارد.
غدد فوق کلیوی در صبح هورمون‌های گلوکوکورتیکوئید آزاد می‌کنند که تحت کنترل سیگنال‌های مرتبط با ساعت مغز هستند. ساعت بیولوژیکی موجود در هر سلول بدن به تنظیم زمان روزانه هورمون کمک می‌کند. نور خورشید و عوامل سبک زندگی به متعادل نگه داشتن ساعت بیولوژیکی بدن کمک می‌کند.
غدد در پاسخ به استرس هورمون آزاد می‌کنند، به همین دلیل به آن‌ها هورمون استرس نیز گفته می‌شود. هورمون‌های استرس قبل از بیدار شدن به اوج خود می‌رسند و به بدن کمک می‌کنند تا با دریافت انرژی از سطح چربی و قند افزایش یافته و فعالیت‌های روز را آغاز کند.
با این حال، اختلال در ساعت‌های بیولوژیکی مانند تغییر در کار‌ها می‌تواند سوخت و ساز بدن را به شدت تحت تاثیر قرار داده و به اختلالاتی مانند دیابت نوع ۲، چاقی و کبد چرب منجر شود.
این مطالعه با هدف درک ارتباط بین هورمون استرس روزانه، ساعت بیولوژیکی و چرخه‌های متابولیکی با تمرکز بر گیرنده‌های گلوکوکورتیکوئید انجام شد. گلوکوکورتیکوئید‌ها فرآیند‌های مولکولی متعددی از جمله متابولیسم و ایمنی تا رشد و شناخت استخوان را تنظیم می‌کنند.
تقریباً در هر سلول بدن گیرنده‌هایی برای این هورمون‌ها وجود دارد. بدون گیرنده تطبیق، هورمون نمی‌تواند وارد سلول شود و بر آن تأثیر بگذارد.
برای مطالعه جدید، این تیم فعالیت متابولیکی گلوکوکورتیکوئید‌ها در کبد موش‌ها را بررسی کردند. در این تحقیق از دو گروه موش استفاده شد؛ یک گروه با رژیم غذایی عادی و گروه دیگر رژیم غذایی پرچرب تغذیه شدند. روش‌هایی که آن‌ها استفاده می‌کردند نشان می‌دهد که اثرات گلوکوکورتیکوئید‌ها در هنگام گرسنگی حیوانات و هنگام خواب با زمان بیداری و فعالیت متفاوت است.
محققان دریافتند که گیرنده گلوکوکورتیکوئید این اثرات را از طریق اتصال به زمان با ژنوم سلول‌های کبدی انجام می‌دهد. علاوه بر این، به نظر می‌رسد که گیرنده و هورمون‌های استرس مرتبط، به تنظیم تقریباً تمام ژن‌های شبانه روزی کمک می‌کنند.
محققان نشان دادند در کبد موش‌هایی که فاقد گیرنده هستند، میزان چربی و قند طبق روز و شب کنترل نمی‌شود. این تیم دریافتند که چگونه کبد میزان قند و چربی خون در طول روز را در مقایسه با شب کنترل می‌کند. مجموعه دیگری از آزمایشات نشان داد که موش‌های با وزن طبیعی و چاق به یک داروی گلوکوکورتیکوئید واکنش متفاوتی نشان دادند.
این تیم معتقد است که این مطالعه اولین تحقیقی است که نشان می‌دهد رژیم غذایی می‌تواند تأثیر هورمون‌ها و دارو‌ها را بر روی بافت‌های متابولیکی تغییر دهد. محققان پیشنهاد می‌کنند که یافته‌های آن‌ها به آگاهی از نقش ساعت بیولوژیکی در سلامت و بیماری تأکید دارد.