ایسنا: درباره ادعای اخیر رئیس جمهور روسیه مبنی بر این که قیمت نفت در سطح فعلی قابل قبول است و اقتصاد روسیه حتی میتواند با نفت ۴۰ دلاری هم سر کند، صحبتهای زیادی شده است. بسیاری از ناظران بازار نفت صحبتهای ولادیمیر پوتین را حمل بر این میدانند که وی تسلیم خواستههای تزارهای نفتی کشورش شده و بعید است با تمدید توافق کاهش تولید اوپک پلاس در نیمه دوم امسال موافقت کند.
در واقع این سیاستمدار کهنهکار روسی تنها به گونهای رفتار میکند که بتواند شرایط توافق بهتری را برای کشورش به دست آورد. کرملین به دلایل اقتصادی و ژئوپلیتیکی به قیمت نفت بالاتر از آنچه پوتین ادعا میکند نیاز دارد. در غیر این صورت چرا دولت روسیه زمانی که قیمتهای نفت نسبتاً پایین بود، با دو دور قبلی توافق کاهش تولید اوپک موافقت کرده بود. اما عربستان سعودی که عمده بار کاهش تولید را به دلیل نیاز برای قیمتهای بالاتر نفت به دوش گرفته است باید فقط خود را برای این موضع طلبکارانه و چانه زنی روسها سرزنش کند.
پوتین ششم ژوئن در دیدار مدیران خبرگزاریهای بینالمللی که از سوی خبرگزاری تاس سازماندهی شده بود گفته بود روسیه قیمت نفت خیلی بالا را نمیخواهد یا به آن نیازی ندارد. وی اظهار کرده بود صنعت فرآوری روسیه نیز به قیمتهای خیلی بالای نفت علاقمند نیست و میانگین قیمت ۶۰ تا ۶۵ دلار هر بشکه نفت کاملاً رضایت بخش است و ما نیازی به بالا بردن قیمتها نداریم و روسیه به نفت ۴۰ دلاری برای متوازن کردن بودجه خود نیاز دارد و این کشور با این قیمت حتی میتواند به ذخایر ارزی خارجی خود بیافزاید.
شرکتهای نفتی روسیه به توافق اخیر اوپک پلاس که در دسامبر سال ۲۰۱۸ منعقد شد نسبت به توافقی که در ابتدای سال ۲۰۱۶ و پس از یک دوره طولانی نزول شدید قیمتهای نفت به اجرا گذاشته شد رغبت چندانی نشان ندادند. ایگور سچین، مدیرعامل روسنفت در نامهای به پوتین که در فوریه نوشت، هشدار داد محدودیت اخیر تولید تهدید استراتژیکی برای روسیه است و دروازههای بازار را به روی نفت بیشتری از آمریکا میگشاید. خبرگزاری اینترفکس چهارم ژوئن به نقل از سچین درباره تمدید احتمالی توافق اوپک پلاس نوشت: ما باید از سهم بازارمان دفاع کنیم.
با این حال روسیه برخلاف ادعاهای پوتین نسبت به ریزش قیمت نفت ضد ضربه نیست به خصوص اگر بخواهیم بلندپروازیهای ژئوپلیتیکی این کشور را در نظر بگیریم. کرملین شاید بتواند بودجه دولت را بر مبنای نفت ۴۰ دلاری متوازن کند اما بعید است بتواند برای حساب جاری خود نیز چنین اقدامی را انجام دهد. ذخایر ارزی خارجی روسیه سال گذشته که نفت برنت به طور متوسط ۷۱ دلار بود، ۳۶ میلیارد دلار افزایش یافت و به ۴۶۸ میلیارد دلار رسید. رویاهای ژئوپلیتیکی پوتین برای روسیه با نفت ۴۰ دلاری و حتی نفت ۶۰ تا ۶۵ دلاری نمیتواند تحقق پیدا کند.
همچنین این استدلال که پوتین برای حفظ قدرتش به تزارهای نفت و گاز روسیه متکی است و بنابراین باید آنها را راضی نگه دارد، مضحک است. آخرین تزار نفتی که در برابر پوتین ایستاد و قدرت وی را محک زد میخائیل خودورکوفسکی، میلیاردر نفتی و مدیرعامل سابق شرکت یوکوس بود که به زندان افتاد و شرکتش منحل شد. سچین که صریحترین منتقد توافق اوپک پلاس است از نزدیکترین یاران پوتین به شمار میرود.
از سوی دیگر اگر روسیه قصد ندارد به همکاری با اوپک و ۹ تولیدکننده غیراوپک برای مدیریت تولید و قیمت نفت ادامه دهد، چرا در حال نهایی کردن چارتری برای یک سازمان جدید است؟ خبرگزاری تاس ۲۷ مه گزارش کرده بود الکساندر نواک انتظار دارد تا زمان دیدار نیم سالانه، درباره چارتر اوپک پلاس توافقی حاصل شود. اوپک پلاس به دلیل نگرانی از قوانین ضد انحصارطلبی آمریکا ممکن است به گستردگی که پیش از این انتظار میرفت شکل تشکیلاتی پیدا نکند اما در واکنش به انقلاب نفت شیل آمریکا، به یک چارچوب جدید دائمی برای نظم نفت جهان تبدیل خواهد شد.
بر اساس گزارش اویل پرایس، عربستان سعودی که بزرگترین تولیدکننده عضو اوپک است بر تأثیر احتمالی عدم تمدید توافق کاهش تولید واقف است و در دیداری که دهم ژوئن خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی با نواک در مسکو داشت، هر دو تاکید داشتند که احتمال سقوط قیمتهای نفت به پایین ۴۰ دلار در صورت عدم تمدید توافق کاهش تولید وجود دارد به خصوص که رشد مصرف نفت به دلیل تنشهای تجاری بینالمللی آهسته شده است. همان روز آنتون سیلوآنوف، وزیر دارایی روسیه گفت اگر محدودیت تولید اوپک پلاس تمدید نشود نفت ممکن است به ۳۰ دلار سقوط کند.