مهر: محمد ساتکین در تشریح برنامه جدید ایران برای تولید برق از انرژی امواج دریا، گفت: انرژی موجود در دریاها و اقیانوسها یکی از اشکال انرژیهای تجدیدپذیر است که میتواند بهعنوان یک منبع بزرگ و بیپایان انرژی برای مصارف گوناگون بشر مورد استفاده قرار گیرد.
مدیر انرژی باد و امواج سازمان انرژیهای نو ایران با بیان اینکه انرژیهای دریایی شکلهای مختلفی دارند و از روشهای مختلفی استحصال میشوند، اظهار داشت: نيروگاههاي موجي از تنوع بسيار زيادي برخوردار هستند؛ برخي بر روي آب شناورند و برخي ديگر در ساحل نصب ميشوند. همچنين نحوه درگيري آنها با امواج و درنتيجه نوع حركتي كه جذب ميكنند، با هم تفاوت بسيار دارد.
وی افزود: انرژی جزر و مد معمولا توسط سامانههایی شبیه سدهای هیدرولیکی معمولی مهار میشود به این ترتیب که در هنگام بالا آمدن آب، مخازنی در ساحل پر میشود و آبی که در آن به دام افتاده است، در هنگام پایین رفتن تراز آب از دریچههای سد عبور داده میشود و توربینهای آبی را برای تولید برق میچرخاند.
به گفته ساتکین البته میتوان درصورت وجود شرایط مناسب منطقهای و تاسیسات لازم، در هنگام بالا بودن تراز آب هم عکس این عمل را انجام داد و از یک جزر و مد دو بار انرژی استحصال کرد که برای بهرهبرداری اقتصادی از این سامانهها، اختلاف تراز آب در حالت جزر و حالت مد باید متوسطی معادل دستکم پنج متر داشته باشد که طبق مطالعهها تنها 40 نقطه در جهان چنین اختلاف ترازی را تجربه میکنند.
این مقام مسئول از روش اقیانوسی بهعنوان روش دیگر تولید برق یاد کرد و اظهار داشت: انرژي حرارتي اقيانوسها يا درياها كه از اختلاف دماي آبهاي سطحي و آبهاي عمق یکهزار متري درياهاي بزرگ استفاده كرده و يك سيكل كم بازده و دما پایين ترموديناميكي را بين اين دو منبع حرارتي سرد و گرم برقرار ميكند، نيز مورد توجه و بهرهبرداري آزمايشي قرار گرفته است.
مدیر انرژی باد و امواج سازمان انرژیهای نو با اشاره به میزان پتانسیل ایران در انرژیهای موج و دریا، تبیین کرد: در بیشتر سامانههای استفاده از جریانهای دریایی، حداقل سرعت جریان برای اقتصادی عمل کردن سامانه استحصال انرژی 1.5 متر بر ثانیه و یا برای نیروگاههای موجی ارتفاع موج 2-3 متر گزارش شده است که در دریاهای ایران چنین سرعت جریانی و یا ارتفاع موجی بهندرت اتفاق میافتد که در زمينه انرژي جزر و مد نيز 36 منطقه از سواحل جنوبي ايران تاکنون مورد سنجش قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: یکی از مناطق مناسب برای استفاده از انرژی جزر و مد در ایران به یک منطقه ویژه به نام خورموسی در استان بوشهر مربوط است که بهطور طبیعی به شکل حلزونی است و میتواند یک مخزن طبیعی ذخیره آب باشد که در هنگام مد آب را ذخیره کند و در هنگام جزر بازگرداند که با نصب توربینهای متوالی میتوان به برق تجدیدپذیر دست یافت.
وی تاکید کرد: درباره پتانسیلهای جریانی موجود در کشور میتوان به منطقه "تنگهخوران" حدفاصل جزیره قشم و خاک مادر اشاره کرد که جریان آب با سرعت از آنجا عبور میکند و میتوان با بهکارگیری توربینهای جریانی نسبت به تولید برق اقدام کرد.
ساتکین یکی از دلایل کمتوجهی به انرژیهای دریایی و امواج را غیراقتصادی بودن آنها عنوان کرد و گفت: سامانههاي موجي درمجموع هنوز به اندازه كافي تكامل پيدا نكردهاند و براي جا افتادن و رسيدن به مرحله بهرهبرداري تجاري، راه درازي را در پيش دارند و استفاده از سایر انرژیهای تجدیدپذیر همچون باد، زمینگرمایی و خورشیدی اقتصادیتر بوده و لذا رویکرد به آنها بیشتر است.
وی درباره ویژگیهای سامانههای دریایی هم توضیح داد: از میان انرژیهای تجدیدپذیر، انرژیهای دریایی از انرژیهای پاک و پرظرفیت بهشمار میروند. چنین طرحهایی کاملا سازگار با محیط زیست هستند که تاثیر کمی بر تغییر اکولوژیکی میگذارد.