ایسنا: دکتر اکبر کوشانفر با بیان اینکه کف پای صاف در کودکان از ناهنجاری‌های شایع اندام تحتانی و کف پا است، گفت: این کودکان از نظر حرکتی مشکلی ندارند و فاقد هرگونه علامتی هستند.
وی افزود: کودکان مبتلا به شلی در مجموعه استخوانی و لیگامانی هستند و در سن شیرخواری تجمع چربی در محل قوس طولی کف پا ظاهر می‌شود و پا را صاف‌تر نشان می‌دهد.
کوشانفر با اشاره به اینکه در کودکان سنین مدرسه صافی کف پا ناشی از یک شلی عمومی تاندونی است که جنبه ارثی دارد، یادآور شد: حدود 20 درصد افراد بالغ دچار صافی کف پا هستند. در این وضعیت قوس پا در یک یا هر دو پا صاف است. این در حالیست که این قوس طبیعی در بیشتر افراد، فضائی در قسمت داخلی پا را شامل می‌شود. البته ارتفاع این قوس در افراد مختلف فرق می‌کند.
این متخصص کودکان با تاکید بر اینکه کودکان در سنین پایین این قوس را ندارند، گفت: این قوس در 3 تا 10 سالگی کم‌کم ایجاد می‌شود. هر پای انسان از 26 استخوان تشکیل شده که از طریق 33 مفصل و تعدادی ماهیچه، تاندون و رباط کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. چگونگی قرار گرفتن این مجموعه در کنار هم قوس‌های استخوانی را تشکیل می‌دهند. این قوس‌ها قابل ارتجاع است و وزن بدن را میان ساق و پا توزیع می‌کنند و نقش مهمی در چگونگی راه رفتن دارند و مانند اهرم‌های محکمی برای حرکت عمل می‌کنند.
کوشانفر صافی کف پا بدون علامت و صافی کف پا با علائم را جزو رده‌بندی این عارضه عنوان کرد و گفت: بیشتر کودکان دارای کف پای بدون علامت هستند. کودکان نسبت به بزرگسالان مفاصل شل‌تری دارند و با افزایش سن در کودکان مفاصل آنها سخت می‌شود و در اکثر آنها قوس کف پا ایجاد می‌شود.
کوشانفر یادآور شد: اعمال فشار زیاد و مداوم روی پا نیز موجب صافی کف پا می‌شود به عنوان مثال؛ پوشیدن کفش‌های تنگ و پاشنه‌دار به زردپی (آشیل) فشار می‌آورد و باعث از بین رفتن قوس کف پا می‌شود.
وی گفت: افراد مبتلا به بیماری‌های سیستم عصبی ماهیچه‌ای مانند فلج مغزی و عضلانی به دلیل ضعف عضلانی دچار صافی کف پا می‌شوند. عواملی هم مانند چاقی، دیابت، بارداری، بالا رفتن سن و آسیب‌های وارد به پا باعث فرسودگی رباط‌ها می‌شود و به تدریج رباط‌ها حمایت قوس کف پا را کم می‌کنند.
این متخصص کودکان با تاکید بر اینکه صافی کف پا در بسیاری از افراد و کودکان بدون علامت است و اغلب به درمان نیازی ندارد، گفت: صافی کف پای علامت دار به دو صورت قابل انعطاف و سخت تقسیم می‌شود. نوع قابل انعطاف صافی کف پا به گونه‌ای است که در زمان ایستادن، وزن بدن روی پا قرار می‌گیرد و کف پا صاف است و وقتی فرد می‌نشیند قوس کف پا برطرف می‌شود. نوع سخت صافی کف پا به گونه‌ای است که قوس کف پا در هرحالت نشسته یا ایستاده صاف و سخت است.
وی گفت: ساده‌ترین روش تشخیص، آزمایش جای پای خیس است. به این شکل که کف پا را با آب خیس کنید و در روی یک سطح صاف بایستید. اثری که از پا روی سطح باقی می‌ماند، هر چه کامل‌تر باشد نشان‌دهنده صاف‌تر بودن کف پا است.
کوشانفر یادآور شد: کف پای معمولی با قوس زیاد با سطح تماس پیدا نمی‌کند. از جلوی پا به پاشنه خطی رسم کنید. چنانچه پهنای خط با جلوی پا یکی باشد کف پا صاف و اگر خط نصف پهنای جلوی پا باشد، قوس کف پا طبیعی است.
این متخصص کودکان گفت: در افرادی که کف پای صاف قابل انعطاف دارند، قوس کف پا را زمانی می‌توان مشاهده کرد که فرد روی انگشتان پا بایستید، ولی در افرادی که کف پای صاف سخت دارند با قرار گرفتن پا روی انگشت نمی‌توان قوس کف پا را مشاهده کرد.
وی با اشاره به اینکه از کفش‌ها نیز می‌توان به صافی کف پا پی برد گفت: کفش‌ها را روی میز صاف قرار دهید و از پشت به آنها نگاه کنید. کف پای صاف باعث خوردگی قسمت داخلی پاشنه پا می‌شود و قسمت بالای کفش به سمت داخل پاشنه خمیده می‌شود.
این متخصص کودکان گفت: اقدامات درمانی صافی کف پای معمولی به علت نداشتن علائم محافظه‌کارانه است و تشخیص قطعی صافی کف پا تا شش سالگی مقدور نیست. چنانچه سائیدگی غیرعادی در کفش دیده شود یا در اثر فعالیت فیزیکی درد به وجود آید، اغلب علائم با یک کفی طبی برطرف می‌شود.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: نوع تقویت‌کننده قوس کف پا که در کفش قرار می‌گیرد به نوع تجویز پزشک بستگی دارد. صافی کف پا گاهی اوقات با یک کفی داخل کفش قابل درمان است.
کوشانفر پرهیز از فعالیت‌های شدید، برخی ورزش‌های کششی برای کاهش درد و استفاده از داروهای مسکن غیراستروئیدی مانند ایبوبروفن را نیز برای کاهش درد ناشی از صافی کف پا موثر دانست و گفت: در تشخیص قطعی کف پای صاف اغلب پزشک متخصص کودکان و پزشک جراح ارتوپدی کودکان نیز ابتدا پا و قوزک پا و وضعیت آنها را در زمان ایستادن و راه رفتن بررسی می‌کنند.
وی گفت: گاهی اوقات صافی کف پا مربوط به قسمت بالایی پا زانو و ران‌ها است که مورد بررسی قرار می‌گیرد و گاهی اوقات آزمایش خون و رادیوگرافی و MRI نیز در صورت لزوم توصیه می‌شود.