ایرنا: ترامپ ۱۸ اردیبهشت با اعلام خروج واشنگتن از برجام که تیر ۹۴ بین آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین، آلمان و اتحادیه اروپا با ایران امضا شد و با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل نیز مورد تایید قرار گرفت، مقررات بین المللی را زیر پا گذاشت و با مخالفت یکپارچه اتحادیه اروپا، چین و روسیه مواجه شد.
خلیل زاد دیپلمات ارشد سابق آمریکا در مقالهای که روزنامه واشنگتن پست دیروز (یکشنبه) چاپ کرد، با تاکید بر پیش بینی مذاکره تهران و کاخ سفید نوشت:
خروج دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از توافق هستهای ایران (برجام) و سخنان مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا، واکنشهای گوناگونی را برانگیخت. برخی از موضع سرسختانه تازه استقبال و، اما بیشتر صاحبنظران از آن ابراز نگرانی و انتقاد کردند.
منتقدان این موضع، دولت ترامپ را به جنگ طلبی یا تلاش برای تغییر حکومت ایران متهم و برخی دیگر هم این راهبرد را غیر واقع بینانه توصیف کردند.
با این حال در رویکرد کاخ سفید نسبت به ایران، امکان منطقی برای پیشرفت وجود دارد، زیرا نکته بسیار مهمی که به نظر میرسد توسط بسیاری از مفسران نادیده گرفته شده، ابراز تمایل دولت ترامپ برای مذاکره با تهران به رغم تشدید فشارهای ضدایرانی است و از این رو سیاست فشار، سپس مذاکرات و دستیابی به توافق به این معنا است که دستیابی به توافقی فراگیر میان تهران و واشنگتن، غیرقابل تصور و ناممکن نیست.
شاید قابل توجهترین پیام همراه سخنان پمپئو، نمایش تمایل به حضور تهران پای میز مذاکرات به منظور دستیابی به توافقی فراگیر و گسترده باشد که منجر به عادی سازی روابط دو کشور خواهد شد.
سفیر اسبق آمریکا در افغانستان و عراق همچنین ادامه داده است که هر چند احتمال دارد اقدامها و روشهای اعمال فشار ترامپ تهران را مجاب نکند، اما این امکان هست تا برای مذاکره ترغیب شود.
با اینکه تهران اکنون به پذیرش پیشنهاد گفت: وگوی مستقیم با ایالات متحده تمایلی نشان نمیدهد و توجه خود را بر دستیابی به توافق با اروپاییها برای دریافت غرامت زیانهای ضدبرجامی در پی خروج آمریکا از توافق هستهای متمرکز کرده است، اما احتمال دارد به صورت ذهنی گزینههای دیگر خود را بررسی کند.
از نگاه نویسنده مقاله، ناامیدی از اروپا در برابر آمریکا برای ادامه حضور در بازار ایران، مخاطرات از سرگیری برنامه هستهای فرابرجامی با احتمال قرار گرفتن اروپا کنار واشنگتن علیه تهران، مواجهه با احتمال مطرح شدن گزینه زور توسط واشنگتن، پیامدهای منفی مختلف اجتماعی و اقتصادی بازگشت تحریمها (یکجانبه) و پایان حمایت چین و روسیه از ایران در حالیکه روابط با این دو کشور برای جمهوری اسلامی مهم به شمار میرود، دلایلی است که سبب میشود مقامهای ایرانی گزینه مذاکره مستقیم با کاخ سفید را در نظر بگیرند.
خلیل زاد در باره دلایل دیگر پیش بینی خود برای عملی شدن مذاکره مستقیم تهران و واشنگتن نوشته است: محاسبههای ایران مطمئنا براساس ارزیابی از تاثیر راهبرد ایالات متحده شکل دهی خواهد شد. از سوی دیگر، رسیدن به پیشرفت واقعی در مذاکرات این کشور و کره شمالی، تاثیر مفید و مثبتی بر جمهوری اسلامی خواهد گذاشت تا ترغیب مشارکت در مذاکرات با آمریکا شکل گیرد.
سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل در پایان نوشتار چنین نتیجه میگیرد که هر چند تهران اکنون آماده ورود به مذاکرات مستقیم با واشنگتن نیست، اما ممکن است در ادامه اقدامهای ضدایرانی واشنگتن، رویکرد کنونی خود را تغییر دهد و مایل به آغاز مذاکرهای شود تا شاید نشستهایی بر اساس منافع دو کشور و در نهایت عادی سازی روابط شکل گیرد.
خلیل زاد دیپلمات ارشد سابق آمریکا در مقالهای که روزنامه واشنگتن پست دیروز (یکشنبه) چاپ کرد، با تاکید بر پیش بینی مذاکره تهران و کاخ سفید نوشت:
خروج دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از توافق هستهای ایران (برجام) و سخنان مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا، واکنشهای گوناگونی را برانگیخت. برخی از موضع سرسختانه تازه استقبال و، اما بیشتر صاحبنظران از آن ابراز نگرانی و انتقاد کردند.
منتقدان این موضع، دولت ترامپ را به جنگ طلبی یا تلاش برای تغییر حکومت ایران متهم و برخی دیگر هم این راهبرد را غیر واقع بینانه توصیف کردند.
با این حال در رویکرد کاخ سفید نسبت به ایران، امکان منطقی برای پیشرفت وجود دارد، زیرا نکته بسیار مهمی که به نظر میرسد توسط بسیاری از مفسران نادیده گرفته شده، ابراز تمایل دولت ترامپ برای مذاکره با تهران به رغم تشدید فشارهای ضدایرانی است و از این رو سیاست فشار، سپس مذاکرات و دستیابی به توافق به این معنا است که دستیابی به توافقی فراگیر میان تهران و واشنگتن، غیرقابل تصور و ناممکن نیست.
شاید قابل توجهترین پیام همراه سخنان پمپئو، نمایش تمایل به حضور تهران پای میز مذاکرات به منظور دستیابی به توافقی فراگیر و گسترده باشد که منجر به عادی سازی روابط دو کشور خواهد شد.
سفیر اسبق آمریکا در افغانستان و عراق همچنین ادامه داده است که هر چند احتمال دارد اقدامها و روشهای اعمال فشار ترامپ تهران را مجاب نکند، اما این امکان هست تا برای مذاکره ترغیب شود.
با اینکه تهران اکنون به پذیرش پیشنهاد گفت: وگوی مستقیم با ایالات متحده تمایلی نشان نمیدهد و توجه خود را بر دستیابی به توافق با اروپاییها برای دریافت غرامت زیانهای ضدبرجامی در پی خروج آمریکا از توافق هستهای متمرکز کرده است، اما احتمال دارد به صورت ذهنی گزینههای دیگر خود را بررسی کند.
از نگاه نویسنده مقاله، ناامیدی از اروپا در برابر آمریکا برای ادامه حضور در بازار ایران، مخاطرات از سرگیری برنامه هستهای فرابرجامی با احتمال قرار گرفتن اروپا کنار واشنگتن علیه تهران، مواجهه با احتمال مطرح شدن گزینه زور توسط واشنگتن، پیامدهای منفی مختلف اجتماعی و اقتصادی بازگشت تحریمها (یکجانبه) و پایان حمایت چین و روسیه از ایران در حالیکه روابط با این دو کشور برای جمهوری اسلامی مهم به شمار میرود، دلایلی است که سبب میشود مقامهای ایرانی گزینه مذاکره مستقیم با کاخ سفید را در نظر بگیرند.
خلیل زاد در باره دلایل دیگر پیش بینی خود برای عملی شدن مذاکره مستقیم تهران و واشنگتن نوشته است: محاسبههای ایران مطمئنا براساس ارزیابی از تاثیر راهبرد ایالات متحده شکل دهی خواهد شد. از سوی دیگر، رسیدن به پیشرفت واقعی در مذاکرات این کشور و کره شمالی، تاثیر مفید و مثبتی بر جمهوری اسلامی خواهد گذاشت تا ترغیب مشارکت در مذاکرات با آمریکا شکل گیرد.
سفیر پیشین آمریکا در سازمان ملل در پایان نوشتار چنین نتیجه میگیرد که هر چند تهران اکنون آماده ورود به مذاکرات مستقیم با واشنگتن نیست، اما ممکن است در ادامه اقدامهای ضدایرانی واشنگتن، رویکرد کنونی خود را تغییر دهد و مایل به آغاز مذاکرهای شود تا شاید نشستهایی بر اساس منافع دو کشور و در نهایت عادی سازی روابط شکل گیرد.