باشگاه خبرنگاران: نتایج یک پژوهش بیان میکند یک بیلیون نفر در سراسر دنیا از کمبود پروتئین رنج میبرند. به ویژه در مناطق مرکزی افریقا و جنوب آسیا، ۳۰ درصد از کودکان دچار کمبود پروتئین هستند. اما چطور متوجه شویم پروتئین کافی در بدن ما وجود ندارد؟ در ادامه به علائم بروز این مسأله میپردازیم.
۱- میل شدید به خوردن غذا
اگر همیشه احساس گرسنگی میکنید و میل شدیدی به خوردن غذاها و خوراکیهای مختلف دارید، ممکن است این مسأله در اثر کمبود پروتئین و بالا بودن کربوهیدرات و قند در رژیم غذایی تان باشد. احتمالا از غذاهای پرکالریای استفاده میکنید که میزان پروتئین آنها در مقایسه با مقدار کالری شان کمتر است.
۲- از بین رفتن تودههای عضلانی و درد مفاصل
ماهیچهها بزرگترین ذخایر پروتئین در بدن هستند. ضعف ماهیچه ها، درد و از بین رفتن تودههای عضلانی از نشانههای کمبود پروتئین هستند. این مسأله بیشتر در افراد سالخورده شایع است. پروتئین برای رشد و حفظ ماهیچهها ضروری است.
۳- مشکلات پوست و ناخن
کمبود پروتئین ناخنها را ضعیف و شکننده میکند و در بعضی موارد خطوطی سفید و نقاطی قهوهای رنگ روی ناخن به وجود میآورد. کمبود پروتئین میتواند بر پوست هم اثر بگذارد چرا که پروتئین در بازسازی سلولها نقش دارد؛ به گونهای که سلولهای جدید تولید و جایگزین سلولهای مرده میکند. کمبود پروتئین باعث خشکی، پوسته پوسته شدن و ترک خوردن پوست میشود.
۴- ریزش مو
نود درصد از ساختار تارهای مو از پروتئینی به نام کراتین تشکیل میشود. اگر مواد مغذی به اندازهی کافی به بدن نرسد، موها نازک و کدر میشوند. علت این مسأله آن است که در این حالت بدن تلاش میکند پروتئین موجود را حفظ کند و دیگر برای موارد غیر ضروریای مثل رشد موها از پروتئین استفاده نمیکند.
۵- کبد چرب
کبد چرب یکی از شایعترین علائم کمبود پروتئین است و اگر درمان نشود، میتواند باعث بروز بیماری کبد چرب شود. این بیماری منجر به التهاب، زخم شدن و از کار افتادگی کبد میشود.
۶- بالا رفتن خطر شکستگی استخوانها
کمبود پروتئین بر استخوانها هم تأثیر میگذارد. کافی نبودن میزان پروتئین بدن منجر به تضعیف استخوانها میشود و در نتیجه خطر شکستگی استخوانها را افزایش میدهد. این مسأله بیشتر به دلیل آن است که وجود پروتئین برای جذب کلسیم ضروری است و به سوخت و ساز استخوانها کمک میکند.
۷- بی خوابی
اگر خواب نامناسبی دارید یا از بی خوابی رنج میبرید، این مسأله احتمالا ناشی از کمبود پروتئین است. پروتئینهای موجود در غذاهایی که مصرف میکنیم در تولید اسیدی به نام تریپتوفان نقش دارند. این اسید آمینه باعث خواب آلودگی میشود. به همین دلیل است که برای داشتن خوابی بهتر باید در نزدیکی زمان خواب از مواد غذایی حاوی پروتئین استفاده کنیم.
۸- تضعیف مغز
برخورداری مناسب از پروتئین اهمیت زیادی در حفظ سلامتی مغز دارد. حافظهی ضعیف و دشواری یادگیری چیزهای جدید از علائم کمبود پروتئین هستند. تحقیقی بیان میکند ما برای داشتن تمرکز به انتقال دهندههای عصبیای مثل دوپامین، اپینفرین و سراتونین نیاز داریم.
طبق پژوهش ها، روزانه حداقل میزان برخورداری از پروتئین در مورد بزرگسالان، ۵۶ گرم برای مردان و ۴۶ گرم برای زنان است و این میزان در مورد کودکان، بسته به سن آن ها، از ۱۹ تا ۳۴ گرم متغیر است. مقادیر ذکر شده در زمان بارداری و بیماری متفاوت خواهند بود.
۱- میل شدید به خوردن غذا
اگر همیشه احساس گرسنگی میکنید و میل شدیدی به خوردن غذاها و خوراکیهای مختلف دارید، ممکن است این مسأله در اثر کمبود پروتئین و بالا بودن کربوهیدرات و قند در رژیم غذایی تان باشد. احتمالا از غذاهای پرکالریای استفاده میکنید که میزان پروتئین آنها در مقایسه با مقدار کالری شان کمتر است.
۲- از بین رفتن تودههای عضلانی و درد مفاصل
ماهیچهها بزرگترین ذخایر پروتئین در بدن هستند. ضعف ماهیچه ها، درد و از بین رفتن تودههای عضلانی از نشانههای کمبود پروتئین هستند. این مسأله بیشتر در افراد سالخورده شایع است. پروتئین برای رشد و حفظ ماهیچهها ضروری است.
۳- مشکلات پوست و ناخن
کمبود پروتئین ناخنها را ضعیف و شکننده میکند و در بعضی موارد خطوطی سفید و نقاطی قهوهای رنگ روی ناخن به وجود میآورد. کمبود پروتئین میتواند بر پوست هم اثر بگذارد چرا که پروتئین در بازسازی سلولها نقش دارد؛ به گونهای که سلولهای جدید تولید و جایگزین سلولهای مرده میکند. کمبود پروتئین باعث خشکی، پوسته پوسته شدن و ترک خوردن پوست میشود.
۴- ریزش مو
نود درصد از ساختار تارهای مو از پروتئینی به نام کراتین تشکیل میشود. اگر مواد مغذی به اندازهی کافی به بدن نرسد، موها نازک و کدر میشوند. علت این مسأله آن است که در این حالت بدن تلاش میکند پروتئین موجود را حفظ کند و دیگر برای موارد غیر ضروریای مثل رشد موها از پروتئین استفاده نمیکند.
۵- کبد چرب
کبد چرب یکی از شایعترین علائم کمبود پروتئین است و اگر درمان نشود، میتواند باعث بروز بیماری کبد چرب شود. این بیماری منجر به التهاب، زخم شدن و از کار افتادگی کبد میشود.
۶- بالا رفتن خطر شکستگی استخوانها
کمبود پروتئین بر استخوانها هم تأثیر میگذارد. کافی نبودن میزان پروتئین بدن منجر به تضعیف استخوانها میشود و در نتیجه خطر شکستگی استخوانها را افزایش میدهد. این مسأله بیشتر به دلیل آن است که وجود پروتئین برای جذب کلسیم ضروری است و به سوخت و ساز استخوانها کمک میکند.
۷- بی خوابی
اگر خواب نامناسبی دارید یا از بی خوابی رنج میبرید، این مسأله احتمالا ناشی از کمبود پروتئین است. پروتئینهای موجود در غذاهایی که مصرف میکنیم در تولید اسیدی به نام تریپتوفان نقش دارند. این اسید آمینه باعث خواب آلودگی میشود. به همین دلیل است که برای داشتن خوابی بهتر باید در نزدیکی زمان خواب از مواد غذایی حاوی پروتئین استفاده کنیم.
۸- تضعیف مغز
برخورداری مناسب از پروتئین اهمیت زیادی در حفظ سلامتی مغز دارد. حافظهی ضعیف و دشواری یادگیری چیزهای جدید از علائم کمبود پروتئین هستند. تحقیقی بیان میکند ما برای داشتن تمرکز به انتقال دهندههای عصبیای مثل دوپامین، اپینفرین و سراتونین نیاز داریم.
طبق پژوهش ها، روزانه حداقل میزان برخورداری از پروتئین در مورد بزرگسالان، ۵۶ گرم برای مردان و ۴۶ گرم برای زنان است و این میزان در مورد کودکان، بسته به سن آن ها، از ۱۹ تا ۳۴ گرم متغیر است. مقادیر ذکر شده در زمان بارداری و بیماری متفاوت خواهند بود.