برخی از پزشکان امروزه در فضای مجازی به ویژه اینستاگرام در سایه غفلت مسئولان دست به نمایش عملهای جراحی و تصویر بیماران با هدف کسب مخاطب و درآمد میزنند، این در حالی است که طبق قانون انجام اینگونه اعمال خلاف بوده و پیگرد قانونی خواهد داشت.
فقط کافی است در اینستاگرام چرخی بزنید تا با حضور پررنگ پزشکان و متخصصان در حوزههای مختلف مواجه شوید.
بازاریابی گوناگون از جراحی زیبایی و جوان سازی پوست گرفته تا تعویض دریچه قلب و مفصل زانو و زیبایی دندان با نازلترین قیمت انجام میشود.
برخی پزشکان فعال در شبکههای اجتماعی همچون اینستاگرام تبلیغاتی از جراحیهایشان را به نمایش میگذارند. همه به دنبال جذب فالور، مخاطب و مشتری هستند؛ یکی با نمایش زنده یک جراحی و دیگری با نشان دادن عکس قبل و بعد جراحی بیمارش.
بعضی از این تبلیغات آنچنان وعده و وعیدهایی میدهد که فرد بدون اطلاع از صحت و سقم پارامترهای عنوان شده در آگهی اینستاگرامی جذب آن میشود. این موضوع در جراحیهای زیبایی بیشتر است به طوری که بسیاری از کاندیداهای عمل جراحی برای اینکه از کیفیت و قیمت عملشان آگاهی یابند دست به گریبان فضای مجازی میشوند در حالی که انجمن جراحان زیبایی بارها اعلام کرده که سایت این انجمن و سازمان نظام پزشکی منبع تائید پزشکان ذیصلاح برای انجام اعمال زیبایی است.
آنچه مشخص است این بوده که تب زیبایی در کشور بسیار بالا رفته و این موضوع در میان جوانان و نوجوانان مورد توجه قرار گرفته است، به همین دلیل هم بیشترین قربانی این تبلیغات اغواکننده نوجوانان و جوانانی هستند که سودای زیبایی تمام و کمال را دارند. حالا بماند زیباییهایی که گاهی از چشم جامعه بسیار نازیبا است؛ از زبان ماری گرفته تا گوش الاغی و پای سیندرلا؛ که این موضوع نیاز به بررسی روانشناختی و جامعه شناختی دارد.
اکنون تبلیغات گسترده است و اقبال فضاهای مجازی هم روزافزون؛ بنابراین این تبلیغات در هر ثانیه ممکن است مشکلات زیادی را برای آحاد جامعه به همراه داشته باشد. مشکلاتی که اگر به موقع نتوان از آن پیشگیری کرد، عوارض جبران ناپذیری را به همراه دارد.
جهانگیری معاون نظارت و برنامهریزی سازمان نظام پزشکی در گفتوگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری فارس در ارتباط با تبلیغات پزشکان به ویژه در صفحات اینستاگرام اظهار داشت: به طور کلی در حوزه خدمات سلامت کلمهای به اسم تبلیغات نداریم و اگر هم باشد منظور اطلاعرسانی بوده که طبق مصوبه مجلس سازمان نظام پزشکی مسئول نظارت بر این اطلاعرسانی و تبلیغات به شمار میرود.
وی افزود: در این زمینه آییننامهای در شورای عالی نظام پزشکی تصویب و به حوزههای ذیربط ابلاغ شده است که براساس آن هر کسی بخواهد در حوزه خدمات سلامت، تجهیزات، مواد خوراکی و آشامیدنی تبلیغی انجام دهد یا اطلاعرسانی کند باید از سازمان نظام پزشکی مجوز دریافت کند. همچنین در این آییننامه مشخص کردهایم که در حوزه خدمات سلامت چه عناوینی را میتوانند استفاده کنند.
*انتشار عکس و قبل جراحی بیمار تخلف است
معاون نظارت و برنامهریزی سازمان نظام پزشکی با اشاره به اینکه آنچه مورد تأیید ما و گروههای علمی پزشکی بوده در این آییننامه مشخص شده است، گفت: اینکه برخی از پزشکان عکس قبل و بعد عمل جراحی بیمار خود را نشان دهند از لحاظ اخلاقی درست نیست و ما نیز اجازه در این زمینه صادر نمیکنیم. البته در زمینه نظارت بر تبلیغات در اینستاگرام باید توجه کرد که این مسئله اخیراً شیوع یافته و ما با تعامل با شورای عالی فضای مجازی و وزارت ارشاد تلاش کردیم که نظارتها را در این زمینه بیشتر کنیم. برهمین اساس تماسهایی با این هر دوی این سازمان انجام گرفته است.
جهانگیری با بیان اینکه مجلس قانونی در زمینه نظارت بر تبلیغات اینستاگرام دارد، گفت: ما هم برهمین اساس تخلفات را پیگیری میکنیم از طرفی سازمان بازرسی کل کشور تأکید کرده که این موضوع نیازمند رسیدگی است و ما آن را جزو وظایف سازمان نظام پزشکی میدانیم. البته باید به سمتی پیش رویم که ابتدا این مسئله را برای همکاران توضیح دهیم و اگر رعایت نکردند برخورد لازم انجام شود.
خاطیان به دادسرای انتظامی معرفی میشوند
وی با تأکید براینکه خاطیان در این زمینه به دادسرای انتظامی معرفی میشوند، گفت: البته باید قبول کنیم که نظارت بر این مسئله در فضای مجازی همچون صفحات اینستاگرام سخت است ولی به طور کلی تبلیغات و اطلاعرسانی اگر اغواکننده باشد و به غیر از محل کار و نوع کار اطلاع دیگری انجام گیرد تخلف صورت گرفته و سازمان نظام پزشکی در این زمینه برخورد لازم را انجام میدهد.
پخش زنده جراحی زیبایی بینی و پروتز چانه
معاون نظارت و برنامهریزی سازمان نظام پزشکی با بیان اینکه هیأتهای نظامی این تخلفات تبلیغاتی را بررسی میکنند، گفت: سازمان نظام پزشکی مدعی العموم است و اگر فردی هم شکایتی در این زمینه داشته باشد ما آن را بررسی خواهیم کرد. البته کمیسیون تبلیغات سلامت متشکل از نمایندگانی از وزارت بهداشت، وزارت ارشاد، شهرداری، صداوسیما و شورای عالی نظام پزشکی همچنین مدعوینی از هیأتهای علمی داریم که جلسات آن ماهانه یکبار در سازمان نظام پزشکی برگزار و مجوزها و دستورالعملها در آن صادر میشود.
توسعه فضای مجازی ما را غافلگیر کرد
جهانگیری در پاسخ به اینکه به نظر میرسد سازمان نظام پزشکی در این زمینه بسیار منفعل عمل کرده و تبلیغات پزشکان در این راستا بسیار گسترده شده است، گفت: باید قبول کرد که حوزه کار وسیع بوده و توسعه فضای مجازی به سرعت انجام میشود که این مسئله نه تنها ما را بلکه بسیاری از سیستمها را غافلگیر کرد. در حوزه تبلیغات انجام گرفته از طریق پیامک موفقیتهایی حاصل شد و تلاش میکنیم اقدامات مؤثری نیز در این راستا انجام شود.
حال باید دید که آیا مسئولان برخورد لازم با پزشکان خاطی را به موقع انجام میدهند یا همچنان در سایه غفلت دستگاههای مسئول در فضاهای مجازی، مردم به ویژه جوانان قربانی تبلیغات بهداشتی و درمانی خواهند شد؟ و آیا دیدن چنین تصاویر خشن و دلخراشی برای خانوادهها و کودکان و حتی بیماران که در شبکههای اجتماعی، خواسته یا ناخواسته با آن مواجه میشوند لازم است؟ و آیا بر روحیه و سلامت مخاطبان این شبکهها تاثیر منفی نخواهد داشت؟