مریم محمدپور: برخلاف رقیب روحانی که حامیانش، طیف مشخصی از بدنه جریان سنتی را دربرمیگیرد، حامیان روحانی تنوع گستردهای دارند. چه از نظر قومی و مذهبی و چه از نظر سیاسی و هنری. هر کدام از این طیفها دلایلی برای حمایت از نامزدی روحانی دارند و کارنامه ریاست جمهوری چهار ساله گذشتهاش را قابل دفاع میدانند.
چهرههای برجسته، پشت روحانی
مهمترین حامیان حسن روحانی را شاید بتوان چهرههای برجستهای دانست که اقبال عمومی به آنها هنوز بالاست. شاید مهمترین چهره حامی روحانی کسی باشد که امروز دیگر نیست؛ اکبر هاشمی رفسنجانی. او هرچند دی ماه سال گذشته از دنیا رفت ولی حمایتهای بیشمار او از دولت روحانی و کاندیداتوری شخص وی، در اذهان عمومی مانده است. کم نیستند آنها که به یاد دارند، چگونه ثبتنام، ردصلاحیت و در نهایت حمایت هاشمی از روحانی توانست موج اجتماعی را در سال 92 به سود حسن روحانی به راه بیندازد. نه تنها فرازهایی از آخرین سخنرانیهای او دال بر لزوم تمدید دولت روحانی، که شعار «وصیت هاشمی، حمایت از روحانی» نیز این روزها بدرقه راه او بوده است.
حسن خمینی، یادگار امام(ره) نیز دیگر چهرهای است که اعلام حمایتش از روحانی معنادار است. نمادی از حمایت بیت بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی از حسن روحانی. حسن خمینی که رقبای روحانی مخالف نامزدیاش در سال 94 برای انتخابات خبرگان بودند، حالا با حمایت رسمی از روحانی نشان داده است که تمامقد وارد میدان سیاست شده و حامی چهرهای میانهرو همچون حسن روحانی است.
در این میان، شاید طنز روزگار این باشد که دو رقیب سال 76 که دوقطبی تاریخی دوم خرداد را شکل میدادند، امروز هر دو پشت سر حسن روحانی هستند. علی اکبر ناطق نوری در سخنرانیهای متعدد خود، از حسن روحانی حمایت میکند و رئیس دولت اصلاحات برای او فایل تصویری هشت دقیقهای منتشر میکند و حمایتش از روحانی را تَکرار میکند. علاوه بر او مهدی کروبی و میرحسین موسوی دو نامزد معترض به نتایج انتخابات ریاست جمهوری 88 نیز از نامزدی روحانی حمایت کرده اند.
اما حمایت دو چهره دیگر از روحانی نیز معنادار است. یکی اسحاق جهانگیری و دیگری محمدرضا عارف. جهانگیری که از او به عنوان نامزد پوششی جریان اصلاحات در انتخابات 96 نام برده میشد، چنان در مناظرههای انتخاباتی خوش درخشید که حتی برخی احتمال میدادند، او در انتخابات روز جمعه رای بالایی داشته باشد. با این حال معاون اول رئیس جمهور که دفاعی جانانه از جریان اصلاحات و اعتدال میکرد، دیروز در شیراز با جمله «همه با هم روحانی»، حجت را بر هوادارانش تمام کرد و همان راهی را رفت که محمدرضا عارف در سال 92 رفته بود.
عارف که در این انتخابات به صراحت حامی حسن روحانی بود، در مقام رئیس شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان و رئیس فراکسیون امید مجلس، تبدیل به یکی از نمادهای حمایت جدی اصلاحات از جریان اعتدال به رهبری حسن روحانی شد. عارف تاکنون بارها تاکید کرده که نامزد اصلاح طلبان در انتخابات 96 حسن روحانی است تا سناریوی مخالفان روحانی برای ایجاد شکاف میان دو جریان اصلاحات و اعتدال شکست بخورد.
روحانی، نامزدی با پشتوانه حزبی
از چهرههای اثرگذار که بگذریم، حسن روحانی از جمله نامزدهایی است که از حمایت گسترده احزاب برخوردار است. ویژگی اصلی او در میدان رقابتهای 29 اردیبهشت آن است که برخلاف رقیبش، نفیکننده احزاب نیست و تلاش نمیکند خود را جدای از حمایت احزاب شناخته شده نشان دهد و احزاب شناخته شدهای نیز تاکنون از حسن روحانی حمایت کردهاند. از اعضای شورای هماهنگی اصلاحات که شامل مجموعه وسیعی از احزاب اصلاحطلب است گرفته تا تشکلهای روحانی منسوب به جریان چپ سنتی. مجمع روحانیون مبارز و مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم که رقبای اصلاحطلب جامعتین در جناح راست هستند، هر دو با صدور بیانیههایی از روحانی حمایت کردهاند.
افزون بر اینها گروههای پیروان خط امام، حزب اتحاد ملت، حزب کارگزاران سازندگی و حزب اعتدال و توسعه و حتی جبهه ملی نیز همگی یکپارچه پشت روحانی قرار گرفتهاند. یعنی باید حامیان روحانی در میان احزاب را طیف وسیعی از چپ سنتی تا چپ مدرن ارزیابی کرد.
حامیان پارلمانی روحانی
علاوه بر احزاب، فراکسیونهای مختلف مجلس نیز حمایت خود را از روحانی اعلام کرده و 170 نماینده که اکثریت قاطع پارلمان را تشکیل میدهد نیز در بیانیه ای، اعلام کرده اند که در کنار حسن روحانی قرار داشته و به دولت او کمک میکنند. این حمایت نشان میدهد که اگر رقیب روحانی در انتخابات روز جمعه پیروز شود، از حمایت اکثریت بهارستان برخوردار نیست و در رای اعتماد به کابینه اش با مشکلاتی روبرو خواهد بود.
حمایت 170 نماینده پارلمان حکایت از آن دارد که بخش بزرگی از نمایندگان اصولگرا نیز به روحانی رای میدهند. نه فقط در مجلس، بلکه در میان احزاب اصولگرا هم چهرههای حامی روحانی کم نیستند. برخی از نزدیکان علی لاریجانی ستادهای اصولگرایان حامی روحانی به راه انداختند. از بهروز نعمتی گرفته تا نمایندگان ادوار گذشته همچون اکرمی و عباسپور. حتی حسن بیادی نیز به عنوان دبیرکل جمعیت آبادگران، صراحتا گفته است که از حسن روحانی در انتخابات 29 اردیبهشت حمایت کرده و ستادهای اصولگرایان حامی روحانی را راه اندازی کرده است.
گروههای مرجع، حامی روحانی
به عقیده برخی تحلیلگران، شکاف نخبه-توده در ایران یکی از گسلهای اجتماعی است. با این حال به نظر میرسد در انتخابات روز جمعه هم نخبگان و هم تودههای مردم مسیری مشابه را طی میکنند. مسیری که به سمت رای به روحانی در حال حرکت است.
چه آنکه 163 اقتصاددان در حمایت از روحانی بیانیه ای صادر کرده و نسبت به عواقب رای ندادن به او هشدار داده اند. در این بیانیه به افکارعمومی یادآوری شده است که «نباید دستاوردهایی مانند کاهش سالانه ۳۰میلیارد دلار هزینه مبادله ناشی از سیاستهای تنشآفرین دولت قبلی، پیامدهای مثبت برآمده از مذاکرات برجام برای فضای کسبوکار، کاهش نزدیک به ۱۰میلیارد دلار واردات قاچاق به کشور، کاستن نیمی از وابستگی کشور به واردات محصولات کشاورزی، مثبت شدن تراز تجاری کشور پس از نزدیک به چهار دهه و کنترل جدی و موثر تورم را نادیده بگیریم».
بیش از 100 استاد داشنگاه صنعتی شریف، 400 استاد دانشگاه همدان و نیز 1660 روزنامه نگار نیز حمایت خود از روحانی را اعلام کرده اند. اساتید دانشگاههای دیگر و نیز روزنامه نگاران محلی در استانهای مختلف نیز حمایت خود از روحانی را با تاکید بر دفاع او از آزادی اندیشه و قلم اعلام کرده اند.
علاوه بر نخبگان علمی و اهل قلم، حمایت بیش از ۱۰۰ خانواده شهید از حسن روحانی نیز به سرخط خبرهای این روزها تبدیل شده است. آنها در بیانیه اعلام حمایت شان آورده اند: به روحانی رأی میدهیم تا حصرها و تخریبها پایان یابد.
نمادهای بنفش در دست هنرمندان و ورزشکاران
هنرمندان و ورزشکاران از جمله اقشاری هستند که در سالهای گذشته، حمایتشان از سیاستمداران برجسته شده است. با این حال چند سالی است که حمایت آنها از نامزدهای انتخابات، بیشتر رنگ و بویی سیاسی و نه پوپولیستی به خود گرفته است.
اگر در جریان رقیب روحانی چهرههایی چون «امیر تتلو» از سید ابراهیم رئیسی حمایت کرده اند تا نام خود را در کنار مداحانی شناخته شده قرار دهند، اما در صف حامیان روحانی هنرمندانی محبوب حضور دارند که نه به طور پوپولیستی، بلکه با دلایلی آگاهانه با هدف حمایت از آزادی در سینما، ورزش و هنر به استقبال نامزدی روحانی رفته اند.
حافظ ناظری، محمد اصفهانی، بهزاد فراهانی، حسن فتحی، امید روحانی، باران کوثری، فاطمه معتمدآریا، اصغر فرهادی، شهاب حسینی، کیومرث پور احمد، لیلی رشیدی، داریوش کاردان، سامان مقدم، علی قربانزاده، آرش میراسماعیلی، الهام پاوه نژاد، کامران تفتی، ترانه علیدوستی، سحر دولتشاهی، لاله اسکندری، سروش صحت، امیرحسین رستمی، فریبرز عرب نیا، مهدی فخیم زاده، پانته آ بهرام، علیرضا رئیسیان، پوران درخشنده، مسعود جعفری جوزانی، محمد ابراهیمیان، سیدجمال ساداتیان، سیدضیاء هاشمی، مهدى کرمپور، مهدى سجادهچى، فتحالله جعفرى جوزانى، حسین دلیر، عبدالکریم یونسى، رضا صادقی، حجت اشرف زاده و انبوهی دیگر از چهرههای هنری و فرهنگی از جمله حامیان روحانی هستند.
افزون بر اینها، محمود دولت آبادی از نویسندگان برجسته کشور هم در گفتگویی با ماهنامه اندیشه پویا اعلام کرده است که به حسن روحانی رای خواهد داد. بخش بزرگی از روشنفکران، نویسندگان و مترجمان در داخل و خارج کشور هم تاکنون حمایت خود از حسن روحانی را اعلام کرده اند.
همچنین زهرا نعمتی (قهرمان پاراالمپیک)، علیرضا منصوریان، سیدمهدی رحمتی، فرشته کریمی، فریده شجاعی (نایب رئیس اسبق فدراسیون فوتبال و همسر مرحوم پورحیدری) افتخاری، خسرو حیدری، امید نورافکن، مجید حسینی، بهتاش فریبا، علی بابازاده، علی چینی و... همه و همه از چهرههای ورزشی شناخته شده ای هستند که در حمایت از روحانی به ورزشگاه آزادی رفتند. بسیاری دیگر از ورزشکاران مانند علی کریمی نیز در صفحات اینستاگرامی خود نمادهایی بنفش قرار داده و بر ماندن در کنار روحانی تا سال 1400 تاکید کرده اند.
حمایت اهل سنت از روحانی
قاطبه جامعه اهل سنت ایران نیز از حسن روحانی حمایت میکند. به جز معدود چهرههای کمتر شناخته شده اهل سنت که گفته اند حامی رقیب روحانی هستند، بخش بزرگی از جامعه اهل سنت خواستار تداوم دولت روحانی هستند.
گردهمایی بزرگ اهل سنت که در حمایت از روحانی در تهران برگزار شد، نشان داد که افکارعمومی اهل سنت خود را حامی روحانی میداند. افزون بر این، حمایت شورای راهبردی اهل سنت ایران و مولوی عبدالحمید از روحانی دیگر جای هیچ شک و شبهه ای باقی نمی گذارد که رای جامعه اهل سنت ایران به ویژه در استانهای مرزی که اهل سنت در آنها زندگی میکنند با روحانی است.
فراکسیون نمایندگان اهل سنت مجلس هم گفته به روحانی رای میدهد.
ایران تصمیم خود را گرفته است
به نظر میرسد با اوج گرفتن حمایت نخبگان و تودهها از حسن روحانی در انتخابات روز جمعه، ایران تصمیم خود برای مشارکت بالا در انتخابات را گرفته و اکثریت حامی ادامه دولت حسن روحانی هستند.
هرچند در چهار سال گذشته منتقدان دولت سعی کردند تا با کمرنگ نشان دادن دستاوردهای دولت به ویژه در عرصه سیاست خارجی و اقتصاد، وجهه این دولت در اذهان عمومی را تخریب کنند، اما حالا تاکید نخبگان و تودهها بر حمایت از روحانی نشان میدهد که او همچنان در اوج محبوبیت قرار داشته و سیاه نماییهایی که از جنس تخریبهای سال 76 علیه سیدمحمد خاتمی است، نتوانسته بر حمایت بالا از روحانی تاثیر بگذارد.
فارغ از آنکه نتیجه انتخابات روز جمعه چه خواهد بود، همین که چهرههای شناخته شده و موثر و احزاب باسابقه کشور از حسن روحانی حمایت کرده اند، نشان میدهد که او از نظر نخبگان و بخش بزرگی از افکارعمومی پیروز انتخابات است و کارنامه چهار ساله دولت او حکایت از موفقیتی تاریخی دارد.