دکتر سلام: یک تحقیق جدید که دانشجوی دکترای علوم ارتباطات با راهنمایی دکتر ولایتی انجام داده است مشخص می کند که رفتارهای طعنه آمیز و سخنان کنایه ای باعث کم شدن اعتماد نفس مخاطب می شود و اثرات مخربی بر روی سلامتی روحی افراد به جای می گذارد.
فرضیه این پژوهش در چارچوب نظریههای بدبینانه که بر تاثیر طعنه در به هم خوردن تعادل مخاطب تاکید دارد بدین شرح تدوین شده است: سخنان طعنه آمیز منجر به کاهش اعتماد به نفس مخاطب میشود.
در این فرضیه سخنان طعنه آمیز، متغیر مستقل و عزت نفس، متغیر وابسته است. به منظور اندازه گیری تاثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته از روش آزمایشی استفاده شده است. طرح آزمایشی مورد نظر از نوع تکنیکهای برگشت میباشد و در اجرای آن تعداد هشت آزمودنی از میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق که نیمی از آنها دختر و نیمی دیگر پسر بودند با نظر مدرس کلاس مربوطه انتخاب شدند و در هشت موقعیت متفاوت با استفاده از فرم محقق ساخته مشاهده نشانههای کاهش عزت نفس مورد آزمون قرار گرفتند که در تمامی موارد وجود رابطه تابعی بین متغیر مستقل و متغیر وابسته تایید شد. در تفسیر دادهها نیز از روش کیفی به کمک ترسیم نمودار استفاده شد زیرا ترسیم نمودار تنها راه مفید و قابل قبول برای تفسیر نتایج در مورد این گونه طرحهای آزمایشی است.
نتایج این پژوهش نشان داد که در تمامی آزمایشها با توجه به نوع رابطه (استاد و دانشجویی) تحت شرایط گروهی و فردی، مرد یا زن بودن آزماینده و آزمودنی، سخنان طعنه آمیز به کاهش عزت نفس مخاطب(آزمودنی) منجر شده است بنابراین میتوان نتیجه گرفت که بین سخنان طعنه آمیز و کاهش عزت نفس، رابطه تابعی وجود دارد یعنی هرگونه تغییر در متغیر مستقل به ایجاد تغییرات منظم در متغیر وابسته منجر میشود.
بدین ترتیب یافتههای این پژوهش در چارچوب نظریههای بدبینانه نشان میدهد که رفتار طعنه زدن اثرات مخربی همچون کاهش عزت نفس مخاطب را به همراه دارد از این رو میتوان نتیجه گرفت که از بین دو دسته نظریههای کارکردگرا و بدبینانه، نظریههای بدبینانه تبیین منطقیتری از طعنه ارائه دادهاند.