دیروز برای «آذر» و «رحمتالله»، روز ویژهای بود؛ روزی که بعد از ٢٦سال انتظار، فرزندشان به دنیا میآمد: «آتریسا»؛ نوزاد دختری که دیروز در بیمارستان مهرگان اصفهان، چشمانش را باز کرد، بعد از آنکه ١٤سال پیش، یعنی درسال ٨١، زمانی که یک جنین حاصل لقاح مصنوعی بود، در مرکز باروری و ناباروری اصفهان فریز و پس از گذشت ١٤ سال، در خرداد امسال، در رحم مادر تزریق شد و دیروز، نهم بهمن به دنیا آمد: «من دلم میخواهد اسمش را بگذارم زهرا، اصلا میخواهم زهرا صدایش کنم، مادرش اما اسم آتریسا را دوست دارد.» اینها را رحمتالله وکیلی، پدر آتریسا میگوید و هیجان از صدایش پیداست. میپرسم، حالا آتریسا، یعنی چه؟ میگوید: «نمیدانم والا.» و میخندد: «مادرش میداند.» آتریسا یعنی، آذرگون، یعنی مانند آتش؛ آتریسای دو روزه، حالا پس از ١٤سال زندگی در شرایط فریز شده، با همین نام، دل پدر و مادرش را گرم کرده است.
اسدالله کلانتری، متخصص زنان و زایمان و عضو هیأت موسس مرکز باروری و ناباروری اصفهان، دیروز صبح که این نوزاد را به دنیا آورد، چشمانش خیس شد. او شاهد تولد نوزادی بود که ١٤سال پیش، به تشخیص خودش، فریز شد و حالا، به دنیا آمده و در آغوش مادرش است.
او مسئول مرکزی است که ٢٣سال پیش در اصفهان کارش را شروع کرد و حالا چهارمین مرکز باروری و ناباروری است: «ما در این مدت هزاران نوزاد را به صورت جنین فریز شده، به دنیا آوردیم.» کلانتری به یاد دارد، ١٤سال پیش را، وقتی که آذر حسنینژاد و رحمتالله وکیلی، به مرکزشان آمدند: «سال ٨١ این زوج به مرکز ما آمدند و ما برای مادر که آن موقع ٢٨ ساله بود، ای.وی.اف کردیم اما جنین منتقل شده به رحم مادر، منجر به بارداری نشد و درنهایت به آنها پیشنهاد داده شد تا جنینشان را فریز کنیم. اما متاسفانه مادر مبتلا به سرطان هوچکین یا سرطان غدد لنفاوی شد و دیگر سراغ جنین فریز شدهاش نیامد، آنها نزدیک به ٥سال درگیر شیمی درمانی و رادیوتراپی بودند، بعدش هم درگیر درمانهای دیگر.
پارسال بود که ما با آنها تماس گرفتیم و به آنها یادآوری کردیم جنینی دارند. آنها هم آمدند.» اینها را کلانتری میگوید و ادامه میدهد: «همان موقع مادر اجازه بارداری را از پزشک معالجش گرفت، پنجم یا ششم خردادماه که جنین فریز شده به رحم مادر منتقل شد، البته غیراز این جنین، آنها دو جنین دیگری هم دارند که میتوانند یکی دوسال بعد، از آنها استفاده کنند.»
کلانتری، ساعت ٧ صبح دیروز، حال دیگری داشت. او با دستان خودش، آتریسا را سزارین کرد: «خیلی شوق خاصی داشتم، اینکه توانستم امیدی را در یک خانواده ایجاد کنم، احساس ویژهای داشت.»
حالا مادر آتریسا، ٤٢ ساله است، اما به گفته کلانتری، این سن برای باروری مشکلی ندارد: «ما در این مرکز، مادر ٦١ ساله هم داشتیم که به همین روش باردار شد و حالا دختران دوقلویش، دو ساله هستند.» جنینهای فریز شده، تنها در دو سه ماه اول بارداری مادرشان، مراقبتهای ویژه میگیرند، بعد از آن، مانند هر جنین دیگری رشد میکنند و بزرگ میشوند، آنها هیچ تفاوتی با سایر نوزادان ندارند: «البته شاید خود جنین مشکلی نداشته باشد، اما مادر که ممکن است در سن بالایی قرار گرفته باشد، دچار بیماریهای دیگر مانند فشار خون و دیابت و ... شده باشد و این سلامتی جنین را به خطر میاندازد.» عضو هیأت موسس مرکز باروری و ناباروری اصفهان اینها را میگوید و ادامه میدهد: «ما در این مرکز تخمک را هم فریز میکنیم و نوزادان زیادی از طریق فریز کردن تخمک به دنیا آمدهاند.»
کلانتری درباره درمان ناباروری و فریز کردن جنینها در این مرکز، توضیحاتی میدهد: «ما در این مرکز، بالای ١٠٠هزار جنین فریز شده داریم و هرسال تولدهای زیادی از این جنینها اتفاق میافتد، تاکنون از مرکز ما ٣ تا ٤هزار جنین فریز شده به نتیجه رسیده است، اما معمولا بعد از یک یا دوسال جنین منتقل میشود و بارداری اتفاق میافتد، در مورد اخیر، اتفاقی که افتاد این بود که بعد از ١٤ سال، جنین از فریز درآمد و این برای خود رکوردی بود. چراکه بیشترین سن جنین فریز شده منجر به تولد، ١١,٥سال بود. در کشورهای اروپایی فقط تا ١٠سال نگهداری میشود.» اما همه جنینها فرصت زندگی پیدا نمیکنند، گاهی هم اتفاق میافتد که جنین بعد از فریز به مادر تزریق میشود اما زنده نمیماند و مادر جنیناش را از دست میدهد: «معمولا کسانی که به این مرکز مراجعه میکنند، مشکل بارداری دارند، اما کسانی هم که قصد بارداری در آینده را دارند هم میتوانند از این فرصت استفاده کنند، هزینه زیادی هم ندارد، برای هر ٦ ماه، صدهزار تومان. این پول را هم برای نگهداری و تعویض تانکر ازت، گرفته میشود، این زوج هم هزینه زیادی نکردند، شاید سهمیلیون تومان برای نگهداری ١٤ ساله جنین. ما حق از بین بردن جنین را نداریم، حتی در صورتیکه هزینه تمدید پرداخت نشده باشد، به خانواده اطلاع میدهیم که آیا جنینشان را میخواهند یا خیر.» حالا نه فقط اصفهانیها که از شهرهای دور و نزدیک و حتی به گفته کلانتری، از کشورهای همسایه مثل عراق، هم برای درمان ناباروری و فریز جنین، مراجعه میکنند.
مادر هنوز بستری است، دیروز عصر، دچار خونریزی سطحی شد و نتوانست صحبت کند، پدر اما، سرحال و سرزنده بود. صدایش از خوشحالی میلرزید: «من یک تولیدی دارم و ٤٧سال دارم، آذر، الان ٤٢ ساله است و از خوشحالی در پوستش نمیگنجد، صبح که دکتر دخترمان را به دنیا آورد، گریه کرد، دیگر شما تصور کنید حال مادرش را.»
او حرفهای پزشک را درباره بیماری همسرش تأیید میکند: «ما اصلا یادمان رفته بود که جنین فریز شده داریم، اینقدر که درگیر درمان سرطان همسرم بودیم دیگر قید بچهدار شدن را زده بودیم. پارسال بود که از مرکز با ما تماس گرفتند و گفتند که جنین دارید، ما هم گفتیم برویم ببینیم چه میشود.» او از حس پدر شدنش میگوید: «دیروز که دخترم به دنیا آمد، انگار دنیا را به من دادند، خدا به ما لطف کرد، ما را دوست داشت.» رحمتالله و آذر سال ٦٩ با هم ازدواج کرده بودند و از همان زمان، در آرزوی فرزند: «همسرم دو بار باردار شد اما خارج از رحم بود، یکی از دوستانمان ما را به این مرکز معرفی کرد.» حالا او دنبال داروهای همسرش رفته. خواهر آذر اما کنار مادر بود: «پرستار اجازه حرف زدن با مادر نوزاد را نمیدهد، اما واقعا نمیشود خوشحالی او را از بچهدار شدن، وصف کرد، مادر شدن آرزویش بود.» او میگوید که در تمام این سالها، نزدیک به ٣میلیون و ٣٠٠هزار تومان برای نگهداری از جنین فریز شده، پرداخت کردهاند.