تسنیم: رضا ملک‌زاده - معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و رئیس پژوهشکده گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به نتایج مطالعات کوهورت استان گلستان که به مدت 12 سال است پیگیری می‌شود، اظهار داشت: به دلیل اینکه بیشترین میزان شیوع سرطان مری و معدی در دنیا از بخش شرقی استان گلستان (گنبد، کلاله، آق‌قلا) گزارش شده بود، جمعیت آن منطقه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت.

وی نوشیدن مایعات داغ را یکی از مهمترین عوامل سرطان‌زا عنوان کرد و گفت: در این مطالعه درجه حرارت چای که توسط 50 هزار نفر نوشیده می‌شد؛ اندازه‌گیری و مشخص شد کسانی که چای با دمای بیش از 65 درجه می‌نوشند، 10 برابر بیشتر از افرادی که چای ولرم مصرف می‌کنند به سرطان مری مبتلا می‌شوند.

رئیس پژوهشکده گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: پس‌ از آنکه این تحقیق در نقاط دیگر دنیا نیز انجام شد، سازمان بهداشت جهانی مونوگرافی را صادر و اعلام کرد نوشیدن مایعات داغ سرطان‌زاست.

ملک‌زاده مصرف تریاک را دومین عامل ابتلا به سرطان مری و معده عنوان کرد و گفت: در چندین مطالعه دیگر که برای نخستین بار در دنیا صورت گرفت توانستیم ثابت کنیم مصرف تریاک سرطان مری را 2.5 برابر، سرطان معده را 3 برابر، سرطان ریه را 2 برابر، سرطان لوزالمعده را 3 برابر و سرطان مثانه را نزدیک به 4 برابر افزایش می‌دهد و به‌طور کلی سرطان همراه با سکته‌های قلبی و مغزی جز مهمترین عوامل مرگ‌ومیر در افراد تریاکی است.

وی افزود: از میان جمعیت 50 هزار نفری مورد مطالعه، 8 هزار نفر روزانه نیم گرم تریاک مصرف می‌کنند و این فرصتی بود که بتوانیم ثابت کنیم تریاک نیز یکی از عوامل سرطان‌زاست. البته پیش از این سازمان بهداشت جهانی سیگار را به‌عنوان عامل سرطان‌زا اعلام کرده و چون در مورد تریاک مطالعه‌ای با این کیفیت و دقت صورت نگرفته بود در این رابطه اعلامیه‌ای نیز صادر نشده بود.

رئیس پژوهشکده گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران، از صدور مونوگرافی سازمان بهداشت جهانی مبنی بر سرطان‌زا بودن تریاک خبر داد و گفت: نتایج این تحقیقات به سازمان بهداشت جهانی اعلام و به زودی مونوگرافی در این زمینه صادر خواهد شد.

عضو هیات علمی دانشگاه، با بیان اینکه تیم تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران پس از سالها تحقیق موفق شد دو عامل مهم سرطان مری را بیابد و آنرا به ثبت جهانی (WHO) برسانند، افزود: البته در این مدت تأثیر 10 عامل دیگر مانند مصرف آب مانده در آب‌انبار، مصرف زیاد نمک، تغذیه ناسالم و مصرف غذای سوخته و برشته‌شده، مسواک نزدن، کمبود مصرف میوه و سبزی و زندگی نزدیک با حیوانات نیز در بروز سرطان مری ثابت‌شده است.

به گزارش دانشگاه علوم پزشکی تهران، ملک‌زاده با اشاره به کاهش شیوع سرطان مری در ایران گفت: در سال 1358 از منطقه گنبدکاووس و شرق استان گلستان، 175 مورد سرطان در هر 100 هزار درصد گزارش‌ شده بود و اخیراً این عدد به 70 در 100 هزار درصد رسیده است و با بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی منطقه و باسواد شدن مردم شرایط بهبود پیدا کرد.

وی با ابراز تعجب از اینکه هنوز برخی از اطباء و کارکنان نظام سلامت تأثیر نوشیدنی داغ و مصرف تریاک بر سرطان مری را جدی نمی‌گیرند، افزود: امیدوارم با بیانیه سازمان بهداشت جهانی عوامل سرطان‌زا در کشورمان و هم جای دنیا بیشتر شناخته‌شده و مورد توجه قرار گیرد.

ملک‌زاده با تاکید بر ضرورت انجام تحقیقات محصول محور گفت: اینکه تحقیقاتمان صرفاً منجر به انتشار مقاله شود کافی نیست بلکه باید به سمت تحقیقات محصول محور گرایش بیشتری پیدا کرد. هر چند که این تحقیقات طولانی‌مدت بوده و معمولاً حدود 10 تا 15 سال طول می‌کشد تا به نتیجه برسد.

سرپرست تیم تحقیقاتی کوهورت گلستان، با اشاره به اعضای تیم مطالعاتی خود گفت: این تیم حدوداً از 30 محقق تشکیل شده که 10 نفر از دانشگاه علوم پزشکی تهران و 5 نفر از دانشگاه علوم پزشکی گلستان هستند و 3 نفر از سازمان بهداشت جهانی (IARC) و حدود 10 نفر هم از مؤسسات تحقیقاتی و دانشگاه‌های بزرگ دنیا از جمله سازمان تحقیقات ملی آمریکا NCI-NIH و دانشگاه‌های کارولینسکا، هاپکینز و هاروارد و کمبریج، در پروژه‌های مختلف با ما همکاری دارند و این همکاری باعث شده نتایج تحقیقاتمان در عرصه بین‌المللی بهتر معرفی و شناخته شود