ناسا قصد دارد در سال ۲۰۳۰ یک تلسکوپ فضایی را برای بررسی پرتو فرابنفش پرتاب کند تا اطلاعات بیشتری را در مورد چگونگی تکامل کهکشانها و ستارهها به دست بیاورد.
به گزارش ایسنا، همان طور که ناسا در حال بررسی ناشناختهها در هوا و فضاست، یک ماموریت جدید را برای بررسی پرتو فرابنفش در سراسر آسمان آغاز کرده که اطلاعات بیشتری را در مورد چگونگی تکامل کهکشانها و ستارهها ارائه میدهد. این ماموریت با پرتاب تلسکوپ فضایی «کاوشگر فرابنفش»(UltraViolet EXplorer) یا (UVEX) آغاز خواهد شد که قرار است در سال ۲۰۳۰ به عنوان ماموریت بعدی کاوشگر کلاس متوسط اخترفیزیک ناسا پرتاب شود.
به نقل از ناسا، کاوشگر UVEX علاوه بر انجام دادن یک بررسی بسیار حساس در سراسر آسمان، قادر خواهد بود تا منابع نور فرابنفش را در جهان به سرعت نشان دهد. این کار به کاوشگر امکان میدهد تا انفجارهایی را که به دنبال انفجار امواج گرانشی ناشی از ادغام ستارههای نوترونی ایجاد میشوند، ثبت کند. همچنین، این تلسکوپ یک طیفنگار فرابنفش را برای بررسی انفجارهای ستارهای و ستارههای پرجرم خواهد داشت.
«نیکولا فاکس»(Nicola Fox) معاون «اداره مأموریت علمی» در مقر ناسا واقع در واشنگتن گفت: کاوشگر UVEX به ما کمک خواهد کرد تا ماهیت کهکشانهای دور و نزدیک را بهتر درک کنیم و به بررسی رویدادهای پویا در جهان در حال تغییر بپردازیم. این ماموریت، قابلیتهای کلیدی نور فرابنفش نزدیک و دور را به ناوگان تلسکوپهای فضایی ما خواهد آورد و دادههای پیمایشی فراوانی را ارائه خواهد داد که روزنههای جدیدی را برای کشف اسرار کیهان باز میکنند.
بررسی اشعه فرابنفش تلسکوپ، مکمل دادههای سایر ماموریتهایی است که بررسیهای گستردهای را در دهه جاری انجام میدهند؛ از جمله ماموریت «اقلیدس»(Euclid) به رهبری «آژانس فضایی اروپا»(ESA) با مشارکت ناسا و «تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن»(NGRST) ناسا که قرار است تا مه ۲۰۲۷ پرتاب شود. این ماموریتها به ایجاد یک نقشه مدرن با چند طول موج از جهان کمک خواهند کرد.
«مارک کلامپین»(Mark Clampin) مدیر بخش اخترفیزیک ناسا گفت: با پیوستن ماموریت جدید UVEX به مجموعه ما، یک آرشیو مهم را از دادهها به دست خواهیم آورد که برای جامعه علمی ارزش ماندگاری خواهد داشت. این تلسکوپ جدید به درک ما از جهان در چندین طول موج کمک خواهد کرد و به یکی از اولویتهای اصلی اخترفیزیک امروزی خواهد پرداخت که مطالعه تغییرات زودگذر در کیهان است.
ناسا پس از بررسی دقیق دو طرح مفهومی کاوشگر کلاس متوسط و دو طرح مفهومی «میشن آو آپورچونیتی»(Mission of Opportunity) توسط گروهی از دانشمندان و مهندسان و پس از ارزیابی براساس نمونه کارهای کنونی اخترفیزیک ناسا همراه با منابع موجود، مفهوم کاوشگر کلاس متوسط UVEX را برای ادامه توسعه انتخاب کرد. ماموریت UVEX برای یک ماموریت دو ساله انتخاب شده است و بدون احتساب هزینههای پرتاب تقریبا ۳۰۰ میلیون دلار هزینه خواهد داشت.
«فیونا هریسون»(Fiona Harrison) پژوهشگر ارشد این ماموریت در «موسسه فناوری کالیفرنیا»(Caltech) است. سایر مؤسسات دخیل در این مأموریت عبارتند از «دانشگاه کالیفرنیا برکلی»(UC Berkeley)، شرکت «نورثروپ گرومن»(Northrop Grumman) و «آزمایشگاه پویاییشناسی فضا»(SDL).
«برنامه کاوشگرها»(Explorers Program) قدیمیترین برنامه پیوسته ناساست. این برنامه برای ارائه دسترسی مکرر و کمهزینه به فضا با استفاده از تحقیقات علمی فضایی مرتبط با برنامههای اخترفیزیک و هلیوفیزیک ناسا طراحی شده است.
از زمان پرتاب ماهواره «اکسپلورر ۱»(Explorer ۱) در سال ۱۹۵۸ که کمربندهای تشعشعی زمین را کشف کرد، برنامه کاوشگرها بیش از ۹۰ ماموریت را از جمله ماموریتهای «اهورو»(Uhuru) و «کاوشگر زمینه کیهان»(Cosmic Background Explorer) انجام داده است که جوایز نوبل را برای پژوهشگران آنها به همراه داشت.
این برنامه توسط «مرکز پروازهای فضایی گادرد» ناسا برای اداره مأموریت علمی مدیریت میشود که طیف گستردهای از برنامههای پژوهشی و اکتشافات علمی را برای مطالعات زمین، آبوهوای فضا، منظومه شمسی و کیهان انجام میدهد.
علاقهمندان برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد برنامه کاوشگرها میتوانند به وبسایت ناسا مراجعه کنند.