سازمان ملل می‌گوید از ۱۴ آوریل ۲۰۲۳ دیگر باید هند را پرجمعیت‌ترین کشور دنیا دانست. هر دو کشور از دهه ۱۹۵۰ با پیشرفت در پزشکی و کشاورزی، بیش از گذشته خیز برداشتند. جمعیت چین در دهه ۱۹۸۰ از مرز یک میلیارد نفر گذشت و هند از اواخر دهه ۱۹۹۰ به این رقم رسید.

 

حال هر دو کشور بیش از یک میلیارد و ۴۰۰میلیون نفر جمعیت دارند؛ یعنی بیش از مجموع اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی. کارشناسان مدت‌ها انتظار داشتند که جمعیت هند تا اواخر دهه ۲۰۲۰ از چین پیشی نگیرد اما کاهش مداوم نرخ باروری در چین این برآورد را هفت سال جلوتر انداخته است. میانگین تعداد فرزندان به ازای هر زن در جمهوری خلق به ۱/۲ رسیده که یکی از پایین‌تر نرخ‌هاست. در هند هر چند بارآوری در سال‌های اخیر کمتر شده اما نرخ آن ۱/ ۲ است. در دهه ۱۹۵۰ این نرخ ۶ بود و در دهه ۱۹۹۰ کمی بیش از ۳. بر این اساس دیگر نمی‌توان از انفجار جمعیت در هند صحبت کرد ولی با نرخ کنونی، جمعیت هند به رشد خود ادامه خواهد داد و طبق ارزیابی سازمان ملل تا پایان دهه ۲۰۲۰ از مرز یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون نفر عبور می‌کند.

 

اما چرا هند زمانی که نرخ باروری زیر ۱/ ۲ است باز هم رشد جمعیت خواهد داشت؟ پاسخ این سوال در ساختار سنی خاص این کشور است: بیش از ۴۰ درصد جمعیت زیر ۲۵ سال سن دارند. به این معنا، اینک بسیاری از زنان در سنین باروری هستند. یعنی اگر ۳۰۰میلیون نفر به طور متوسط دو فرزند بیاورند، ۶۰۰میلیون کودک متولد می‌شوند. در عین حال، کمتر از ۱۰۰ میلیون هندی بیش از ۶۵ سال سن دارند. یعنی نسبت افرادی که عمرشان رو به پایان می‌رود، یک ششم زاد و ولدها خواهد بود.