تجارت نیوز: بودجه سال ۱۴۰۲ در مجلس تصویب و به شورای نگهبان تحویل داده شد. بر اساس برنامهریزی نمایندگان مجلس فروش متوسط نفت در سال آینده یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز با نرخ ۸۵ دلار در نظر گرفته شده است. با این حساب دولت باید تا پایان سال آینده از محل فروش نفت ۴۳ میلیارد و ۴۳۵ میلیون دلار درآمد کسب کند.
از آنجایی که درآمدهای نفتی بودجه ۱۴۰۲ تقریبا مشابه بودجه سال ۱۴۰۱ در نظر گرفته شده است تحقق آن بعید به نظر میرسد. چراکه به گفته جواد اوجی، وزیر نفت، در مراسم رونمایی و آغاز معاملات گواهی سپرده نفت خام و میعانات گازی در بورس انرژی، درآمد حاصل از فروش نفت و میعانات نفتی در ۱۱ ماهه ابتدای امسال فقط ۱۴ میلیارد دلار بوده است. یعنی ۲۹ میلیارد و ۴۳۵ میلیون دلار (بیش از ۶۷ درصد) از درآمدهای نفتی محقق نشده است.
حال چگونگی تحقق ۴۳ میلیارد و ۴۳۵ میلیون دلاری حاصل از درآمدهای نفی در بودجه سال ۱۴۰۲ جای سوال دارد؟ ضمن آنکه اخیرا تحریمهای نفتی علیه ایران تشدید شده است. همچنین مشتریهای نفت ایران که اصلیترین آن چین و سپس هند به حساب میآید به سمت واردات نفت ارزان روسیه سوق پیدا کردهاند.
ولادیمر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، اعلام کرد که روسیه اکنون یکی از تأمینکنندگان اصلی نفت و گاز چین است. همچنین بلومبرگ در گزارشی نوشت که پس از بازگشایی اقتصاد چین، صادرات نفت روسیه به این کشور، به سطح بیسابقهای رسیده است.
نشریه هندی «The Economic Time» نیز در گزارشی از واردات روزانه 1.62 میلیون بشکه نفت روسیه با تخفیفهای چشمگیر در ماه فوریه حکایت کرده است.
نقش عربستان بر درآمدهای نفتی ایران
رمضانعلی سنگدوینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، درباره اینکه چقدر امکان تحقق درآمدهای نفتی بودجه سال 1402 وجود دارد گفت: بودجه فعلا به شورای نگهبان فرستاده شده است و امکان برگشت و تغییر آن وجود دارد. برخی شنیدهها حاکی از آن است که این نهاد یک سری ایراداتی بر میزان فروش نفت و … وارد کرده است. البته اعضای کمیسیون تلفیق در حال رایزنی در این باره هستند. با این حال شورای نگهبان آنچه را که مغایر با قانون اساسی و شرع باشد را بازمیگرداند.
قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین اجرا میشود؟
این نماینده مجلس عنوان کرد: توافق سهجانبه میان ایران و عربستان با میانجیگری چین میتواند در تحقق درآمدهای نفتی درنظر گرفته شده برای سال ۱۴۰۲ تاثیرگذار باشد. کشورهای حوزه خلیج فارس همگی مسلمان هستند و با همکاری یکدیگر قادر به تشکیل بازاری مستقل از غرب هستند. عربستان علیرغم دوستی چندسالهای که با آمریکا داشت بالاخره به این نتیجه رسید که باید روابطش را با همسایگان خود احیا کند.
سنگدوینی افزود: توافق ایران و عربستان به منزله نقطه عطفی برای اجرای قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین نیز به حساب آید. مفاد این قرارداد در بخش های مختلف مشاهده شده است و اجرای آن اتفاقات خوبی را در زمینه انرژی، گردشگری، صنعت و معدن رقم میزند. چین اقتصاد قوی دارد و میتواند با سرمایهگذاری در میادین انرژی ایران در پیشرفت و توسعه آنها تاثیرگذار عمل کند.
او درباره اینکه نفت روسیه در حال حاضر بازارهای نفت ایران در چین را به تسخیر خود درآورده است گفت: همه دنیا از جمله چین طالب نفت ایران هستند. اقدام اخیرا عربستان مبنی بر توافق با ایران مصداق بارز این موضوع تلقی میشود. این اطمینان وجود دارد که با این روند سیاست خارجی چشمانداز خوبی برای آینده کشور وجود دارد. همانطور که مشاهده شد پس از این توافق دلار به یکباره از ۶۰ هزار تومان به ۴۵ هزارتومان سقوط کرد. در همین میان فعالیت جدی بازار بورس باید از سرگرفته شود. چراکه دو سوم از جمعیت کشور در این بازار سرمایهگذاری کردهاند.
با این حساب اگر درآمدهای نفتی در نظر گرفته شده توسط شورای نگهبان اصلاح شود شاید روند واقعبینانهتری برای صادرات کشور رقم بخورد. در غیر اینصورت با استناد به آمار صادرات امسال بعید است میزان در نظر گرفته شده برای نفت در بودجه سال ۱۴۰۲ محقق شود.