یکبار با هم این نامها را در ذهنتان مرور کنید: «فرید جینگل بردِ سریال خانهی سبز»، «فیلم سینمایی ورود آقایان ممنوع» و «خندوانه». گمانم با یادآوری اینها روی لب شما هم مثل من یک لبخند حداقل کمرنگ نشسته است. رامبد جوان استاد ساختن خلاقانه ی شخصیت، فیلم و برنامه های تلویزیونی لبخندآور است. البته او این بار از لبخند هم فراتر رفته و به کمتر از قهقهه ی ما راضی نمیشود. خندوانه یک برنامه ی تلویزیونی است که هر شب ساعت ده، از شبکهی نسیم پخش میشود. این روزها خندوانه، به اندازه ی برنامه های نود و رادیوهفت، در تلویزیون طرفدار دارد. در این مطلب میخواهیم بگوییم چرا به عنوان یک روانشناس توصیه میکنیم خندوانه را ببینید یا اگر میبینید، بینندهاش باقی بمانید.
سلامت روانتان را بالا میبرد
اولین و واضح ترین دلیلش این است که ما به خنده نیاز داریم. ما آنقدر در طول روز عبوسی میکنیم و عبوسی میبینیم که یادمان میرود یکی از تعریفهای فلسفی انسان «حیوان ضاحک» است. یعنی از فرقهای اساسی ما با حیوانات این است که میتوانیم بخندیم. شاید شما هم این روایت را از خنده رو نبودن ما ایرانیها در خیابان شنیده باشید. در بقیه ی دنیا اگر کسی در خیابان لبخند روی لبش نباشد، فکر می کنند مشکل دارد؛ ولی ما فکر میکنیم اگر کسی لبخند بزند مشکل دارد. در به روزترین تحقیق های روانشناسی میبینیم که خنده و شوخ طبعی، البته به شکلی که مسخره کردن دیگران یا مسخره کردن خودمان نباشد، همیشه با سلامت روان رابطه ی مثبت دارد. پس اولین دلیل برای دیدن خندوانه، افزایش سلامت روان خودتان است. فراتر از سلامت روان، مفهومی در روانشناسی وجود دارد، بهنام «بهزیستی روانی». بخش بزرگی از بهزیستی روانی، تجربه ی هیجانهای مثبت در زندگی است. شادی یکی از اصلیترین، خالصترین، جهانیترین و مهمترین هیجان های مثبت است.
احتیاج دارید خانوادگی بخندید
خندوانه وقتی پخش میشود که معمولا اعضای خانوادههای ایرانی دور هم جمع هستند. حتی آنهایی که تا دیروقت کار میکنند، به احتمال زیاد، ساعت دهشب به خانه برگشته اند. خندوانه با استفاده از امکانات مختلف، از موسیقی شاد دستجمعی گرفته، تا استندآپ کمدی (ایستاده طنز اجراکردن یک کمدین) و مسابق ههای چالش برانگیز و شخصیتهای طناز (مثا نیما و اخیرا عروسک جنابخان) خندهی، دست جمعی را به خانه ها می آورد. وقتی شما با هم بخندید، تداعی مثبتی از در خانواده بودن برایتان شکل میگیرد. این تداعی مثبت، همان چیزی است که آن را در دراز مدت، به نام احساس خوشبختی میشناسیم.
زندگی را جدی نمیگیرید
یکی از کارکردهای شوخ طبعی و برنامه های شوخ طبعانه این است که فشارهای کار روزمره را خنثی میکند. شوخ طبعی به ما این پیام را میدهد که میشود از زاویه دیدهای خند هدار هم به مصیبتهای زندگی نگاه کرد. یک برنامه ی تلویزیونی که عمدا دارد شوخ طبعی را رواج میدهد، چه در گفتوگو با آدمهای داخل و خارج از استودیو، چه در ترانه های اصلی برنامه و چه حتی در نحوه ی اجرای مجری اصلی، به ما غیرمستقیم این پیام را میدهد که زندگی را جدی نگیر و از این فرصت کوتاه لذت ببر.
با وجه های درونتان آشنا میشوید
کسانی که متخصص دیدن فیلمها با دید روانشناختی هستند، میگویند ما در شخصیتهای فیلم خودمان را میبینیم. دو شخصیتی که غیر از خود رامبد جوان به برنامه اضافه شده اند، میتوانند این کارکرد را داشته باشند. «نیما» – که البته چند شخصیتی است و ما هر بار با نام و تیپی دیگر او را میشناسیم- نماد وجه منفی ماست. یک کاراکتر علاف خوشگذاران که فقط از دریچه ی منفعت خودش به امکانات و از جمله استودیوی خندوانه نگاه میکند و همیشه روی اعصاب رامبد جوان راه میرود. نیما بخشی از وجود خود ماست که دارد به زبان طنز نقد میشود. وجهی از همه ی ما که منفعت طلب و تنبل و حتی ریاکار است، جلوی چشم ماست. در مقابل جناب خان یک لذت گرای خودشیفته ی شوخ طبع است. فکر و ذکر او احلام معشوق جنوبی است و هر چیزی را به آوازی جنوبی وصل میکند. او غیر از حال و هوای شادی که با آهنگهای جنوبی به برنامه میدهد، آن وجه شادیطلب و آسانگیر ما را جلو چشم مان میآورد. جناب خان ترغیب مان میکند همه چیز را به سادگی یک ترانه ی مندرآوردی، با یک ریتم شاد جنوبی بگیریم.
منبع: سپیده دانایی