در ابتدا باید این مسئله را در نظر داشته باشید که فرد بدون داشتن هیچگونه علائمی سالهای سال مبتلا به فشارخون میباشد. فشارخون بالای کنترل نشده خطر ابتلا به بیماریهای جدی مانند سکته و حمله قلبی را افزایش میدهد. فشارخون با میزان خونی که توسط قلب پمپ میشود و مقدار مقاومت ایجاد شده در برابر جریان خون توسط شریانها تعریف میشود و مقدار مقاومت ایجاد شده در برابر جریان خون توسط شریانها تعریف میشود. هرچه میزان خون بیشتری توسط قلب پمپ شود و هرچه شریانها باریکتر و تنگتر باشد فشارخون بالاتر میرود.
افزایش فشار در شریانها با فشارخون بالا
فشارخون یک بیماری مزمن است که در آن فشارخون در شریانها بالا میرود به دنبال این افزایش فشار قلب باید برای حفظ گردش خون در رگهای خونی شدیدتر از حالت طبیعی فعالیت کند. فشارخون شامل دو مقیاس سیستولی و دیاستولی است که وابسته به انقباض یا شل شدن ماهیچه قلب بین ضربانها میباشند در حالت استراحت فشارخون طبیعی سیستولی بین 100 تا 140 میلیمتر جیوه و فشارخون طبیعی دیاستولی بین 60 تا 90 میلیمتر جیوه است در صورتیکه فشارخون به طور مزمن بیشتر از 140 بر روی 90 میلیمتر جیوه باشد فرد از فشارخون بالا رنج میبرد.
فشارخون بالا را جدی بگیرید
در برخی موارد بالا رفتن فشارخون باعث خونریزی مغزی میشود، پرفشاری خون عامل خطر عمده در سکته مغزی، نارسایی قلب، آنوریسمهای شریانی، بیماریهای شریانی پیرامونی و دلیل بیماریهای مزمن کلیه است. حتی افزایش خفیف فشارخون شریانی نیز، کاهش امید به زندگی مرتبط است. تغییر رژیمغذایی و روش زندگی میتواند در کنترل فشارخون موثر بوده و خطر عوارض ناشی از آن را بر سلامت کاهش دهد با این حال درمان دارویی، غالبا برای افرادی که تغییر روش زندگی در آنها بیتاثیر بوده و یا کافی نبوده است ضروری میباشد.
فشارخون ایرانیها در سر بالایی مرگ
فشارخون بالا اولین عامل مرگ و میر ایرانیها است. این درحالی است که نیمی از افراد مبتلا به این بیماری خطرناک و کشنده ازبیماری خود خبر ندارند.
پرفشاری خون در ایران و جهان علت اصلی بروز بیماریهای قلب و عروق است که هم اکنون نخستین علت مرگ ایرانیان را تشکیل میدهد.
18 سالگی به بالا سن تعیین فشارخون
مرزبان متخصص قلب و عروق در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران میگوید: از 18 سالگی به بالا پرفشاری خون با اندازهگیری فشارخون سیستولی و یا دیاستولی که به طور مزمن بالاتر از مقدار طبیعی مجاز میباشد، تعیین میشود.
وی در ادامه میگوید: در بزرگسال میزان فشارخون سیستولی حداقل 140 و میزان فشارخون دیاستولی 90 میباشد. فشارخون به دو صورت اولیه و ثانویه است که در فشارخون اولیه بدون علت نامشخص تظاهر مییابد و فشارخون ثانویه متناسب با بعضی از بیماریها بروز میکند. شایعترین نوع فشارخون، فشارخون اولیه میباشد که بعد از میانسالی ظاهر میشود.
با این راهکارها فشارخون را کاهش دهید
هر روز ورزش کنید، چاقی باعث افزایش فشارخون میشود، خصوصا وقتی که موادغذایی ناسالم و مضر برای سلامتی بدن را مصرف میکنید، مثل غذاهای سرخکرده و چرب. لذا بایستی هر روز ورزش کنید، استفاده از تردمیل، شنا و فعالیت بدنی به کاهش فشارخون کمک میکند. همچنین از مصرف نمک در غذاها پرهیز کنید و اگر نمک هم میخورید از نمک دریایی به جای نمک معمولی استفاده کنید. موادغذایی که باید بیشتر بخورید شامل ماهی، نان سبوس دار، سبزیجات؛ آجیل و میوهها است. از روغن زیتون برای طبخ غذا استفاده کنید چون فشارخون را کم میکند، مکملهای غذایی مناسب مصرف کنید. چای سبز بنوشید که نوشیدنی مفیدی است. کپسول روغن ماهی یا امگا3 مصرف کنید و این مکمل فشارخون را کم میکند، همچنین نیاز به یک برنامه غذایی مناسب دارید تا بتوانید سریع و موثر فشارخونتان را کم کنید.
ناآگاهی بعضی از افراد از فشارخون
مرزبان در ادامه تاکید کرد: بسیاری از افراد در سن بالای 50 سال فشارخون دارند و یا بسیاری از افراد سالها فشارخون دارند و از آن بیخبر هستند. گرچه تعداد کمی از افراد مبتلا به فشارخون دچار سردرد، سرگیجه و یا مقدار کمی خون میشوند ولی این علائم تا زمانی که فشارخون بالا به سطح پیشرفته و یا حتی تهدیدکننده برسد ظاهر نمیشود.
مشکلات افراد دچار فشارخون
این متخصص قلب میگوید: افرادی که دچار فشارخون بالا هستند دچار مشکلاتی نظیر ضخامت عضله قلب و همچنین فاکتورهای خطر در آنها افزایش یافته و شانس سکته قلبی و سکته مفزی در آنها بیشتر میشود.
وی در ادامه تاکید کرد: همچنین افراد دچار نارسایی کلیه و آسیب کلیه و همچنین دیابت میشوند و پارگی آئورت در آنها افزایش مییابد.
بعد از 20 سالگی فشارخون را هر دو سال یکبار کنترل کنید
وی میگوید: خیلی از افراد تصور میکنند تا زمانی که دچار علائم فشارخون نشده اند، نیازی به مراجعه به پزشک جهت کنترل کردن فشارخون ندارند، توصیه آن است که بعد از سن 20 سالگی از پزشک خود بخواهید که فشارخون شما را هر دو سال یکبار اندازهگیری کند، در صورتیکه قبلا مبتلا به فشارخون بالا و سایر فاکتورهای خطر بیماری قلب و عروق بودهاید، پزشک شما دفعات بیشتری از اندازهگیری را توصیه خواهد کرد. فشارخون کودکان سه سال به بالا نیز معمولا به عنوان قسمتی از بررسیهای سالانه اندازهگیری میشود.
وی در این خصوص بیان کرد: افراد باید از نمک در رژیمغذایی خود پرهیز کنند و کاهش وزن و فعالیت ورزشی مناسب در برنامه روزانه خود در نظر داشته باشند.
مرزبان میگوید: استرس شغلی و استرس محیطی نیز فشارخون را بالا برده و برای فرد مشکلاتی ایجاد میکند و همچنین برخی از تومورها باعث فشارخون میشود که اگر تومور کنترل شود
فشارخون بالا نمیرود.