روزنامه خراسان: با وجود ابلاغ قیمت شیر خام اما هنوز قیمت فراورده های لبنی مشخص نیست.
سرانجام بعد از کش‌وقوس‌ها و تایید و تکذیب‌های 50 روزه، قیمت 6400 تومانی شیر خام توسط وزارت جهاد به استان ابلاغ شد ولی خبری از قیمت مصوب محصولات لبنی نیست، کارخانه‌ها بنا بر صلاحدید خود قیمت‌ها را افزایش داده‌اند و عملاً شاخص و نرخی برای نظارت و برخورد با گران‌فروشان احتمالی وجود ندارد.
قیمت لبنیات در بازار چند؟!
محصولات لبنی مانند شیر، ماست و پنیر جزو کالاهای اساسی و اقلام اصلی سفره مردم است.
به دلیل اهمیت این اقلام دولت همواره درباره کنترل و تعیین قیمت آن‌ها حساسیت داشته است زیرا نوسان در بازار این محصولات نه تنها سفره بلکه سلامتی مردم را تحت الشعاع قرار می‌دهد. از زمستان سال گذشته کاهش قدرت دولت در تأمین ارز مورد نیاز واردات نهاده دامی از یک‌سو و بروز خشکسالی شدید از سویی دیگر فشار اقتصادی مضاعفی را بر تولیدکنندگان محصولات دامی وارد کرد و دولت ناچار شد در آذر ماه قیمت شیر خام را از 2900 تومان به 4500 تومان افزایش دهد.
هر چند در زمستان سال گذشته دولت توانست نهاده دامی مورد نیاز دامداران یا حداقل «دامداری‌های صنعتی» را به‌طور «100 درصد» تأمین کند ولی دامداری‌های سنتی که وابسته به «مراتع» بوده‌اند به دلیل خشکسالی بی‌سابقه از چرای دام‌های خود در مرتع‌ها محروم شدند و این وضعیت در بهار امسال به‌گونه‌ای تشدید شد که دامداران ناچار به کشتار دام‌های مولد خود شدند، تولیدکنندگان از یک‌سو مدعی بودند که قصد ندارند قیمت شیر خام را افزایش دهند ولی تأمین نهاده دامی مورد نیاز دامداری‌های سنتی معضلی جدی بود.
این وضعیت ادامه یافت تا این که وزارت جهاد کشاورزی اول تیر قیمت هر کیلو شیر خام را 6400 اعلام و آن را رسانه‌ای کرد افزایش قیمت 120 درصدی که با ورود رسانه‌ها به موضوع و موضع‌گیری‌های انجام‌شده بلافاصله توسط رئیس دفتر رئیس‌جمهور تکذیب شد. درخور توضیح است که در خصوص محصولات کشاورزی رویه قانونی به این ترتیب است که کارگروهی در وزارت جهاد کشاورزی قیمت محصولات تولیدی خود مانند شیر خام، گندم، مرغ و تخم‌مرغ را مشخص می کند و در اختیار ستاد تنظیم بازار کشور قرار می‌دهد و ریاست ستاد تنظیم بازار کشور بر عهده معاون اول رئیس‌جمهور است پس از طرح پیشنهاد در این ستاد قیمت مصوب محصولات (10 قلم محصول لبنی) بر اساس قیمت پیشنهادی شیر خام توسط کارگروه تنظیم بازار کشور به استان‌ها ابلاغ می‌شود اما وزارت جهاد کشاورزی بدون طی کردن این رویه قانونی به دلیل فشارهای ناشی از نارضایتی دامداران قیمت پیشنهادی خود را رسانه‌ای کرد ولی این پیشنهاد در ستاد تنظیم بازار کشور مصوب نشد. هر چند بررسی‌های میدانی خبرنگار ما حاکی از آن است که طی یک ماه گذشته برخی کارخانه‌ها قیمت محصولات لبنی خود را بدون توجه به الزامات قانونی افزایش داده‌اند.
پشت پرده یک ماهه افزایش قیمت شیر خام
دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی استان با تایید افزایش قیمت‌ها اظهار می کند: دولت بدون توجه به رویه مرسوم قیمت شیر خام را افزایش داد و آن را اعلام کرد در حالی‌که روال بر این است که همزمان قیمت شیر خام و قیمت 10 قلم محصول لبنی را اعلام کنند ولی به دلیل آثار اجتماعی آن هیچ‌کدام از مسئولان دولتی زیر بار آن نرفتند زیرا افزایش قیمت شیر خام به 6400 تومان قیمت محصولات لبنی را هم بیش از 60 درصد افزایش می‌دهد.هدایت نیا می‌گوید: دولت برای اجرایی کردن مصوبه خود به برخی کارخانه‌ها اعلام کرد شیر را با قیمت 6400 تومان خریداری و آن را به شیر خشک تبدیل و برای صادرات آن «بدون تعرفه صادرات» اقدام کنند. جلساتی برگزار و سهم 480 تنی برای کارخانه‌های لبنی خراسان رضوی تعیین شد ولی شروطی که در این توافق‌نامه توسط دولت تعیین شده است مورد قبول هیچ‌یک از کارخانه‌ها قرار نگرفت.
کارخانه «کاله» اعلام کرد دولت باید ظرف 15 روز قیمت محصولات لبنی را بر اساس نرخ جدید شیر خام اعلام کند اما این کار انجام نشد و این کارخانه قیمت محصولات خود را افزایش داد و قیمت شیر را به 8 هزار تومان، ماست 2.5 کیلو را به 40 هزار تومان و پنیر را به 20 هزار تومان رساند. این اقدام «کاله» باعث ایجاد تفرقه بین کارخانه‌های لبنی شد و برخی کارخانه‌ها هم از اقدام شرکت کاله تبعیت کردند و قیمت محصولاتشان را افزایش دادند.وی می‌افزاید: کارخانه‌های دیگر هم ناچار شدند بر اساس عرضه و تقاضا قیمت محصولات خود را بر مبنای شیر 6400 تومانی مشخص کنند که این قیمت‌ها به سازمان حمایت اعلام خواهد شد. این که شرکت کاله چه توافقی با وزارت جهاد کرده است، آیا شیرخشک‌های تولیدی گذشته خود را می‌تواند صادر کند؟ بنده اطلاعی ندارم ولی به خاطر این اقدام شرکت کاله دولت هنوز قیمت محصولات لبنی را مشخص نکرده است و بر اساس عرضه و تقاضا قیمت‌ها تعیین می‌شود.دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی استان معتقد است تصمیم جهاد کشاورزی به سود دامداری‌های صنعتی است و می‌گوید: قیمت 6400 تومان تعیین‌شده برای درصد چربی مشخص و درجه یک است که تنها دامداران صنعتی قادر به ارائه آن هستند و دامداران سنتی شیر درجه پایین‌تری را دارند که قیمت آن حدود 10 درصد ارزان‌تر است. از طرفی هم نهاده دامی وارد شده تحویل دامداری‌های صنعتی می‌شود و آن چه امروز شاهد از بین رفتن آن هستیم دامداری‌های سنتی هستند و دامداران صنعتی چندان متضرر نشده‌اند.
هدایت نیا درباره قیمت 10 محصول لبنی که ستاد تنظیم بازار نرخ آن را مشخص می‌کند،خاطر نشان می کند: هم اکنون هر کارخانه‌ای بر اساس نرخ سود و عرضه و تقاضای محصولش قیمت تولیداتش را تعیین می‌کند و این رویه تعیین قیمت به سود مردم است زیرا وقتی‌که مردم خرید نکنند تولید کننده ناچار می‌شود سود محصولش را کاهش دهد و دست واسطه‌ها را کوتاه کند تا محصولش خریداری شود. با توجه به قیمت تعیین شده برای شیر خام قیمت محصولات لبنی هم حداقل 50 درصد افزایش خواهد داشت البته این افزایش قیمت به صورت تدریجی انجام می‌شود.وی اضافه می‌کند: وظیفه تعیین قیمت محصولات لبنی از ابتدای مرداد به وزارت جهاد کشاورزی محول شده است و عملاً سازمان حمایت باید قیمت پیشنهادی خود را به این وزارتخانه بدهد تا آن را مصوب و اعلام کند.
