آرمان ملی: مذاکرات وین همچنان ادامه دارد و تحولات پیرامون آن نیز به آرامی آغاز شده‌اند. آنچه تا امروز کار را سخت کرده تحریم‌های پیچیده‌ای بوده که ترامپ علیه ایران وضع کرده است. در چهار سال گذشته تعداد قابل‌توجهی تحریم از سوی ترامپ به طور یک‌جانبه علیه ایران وضع شده، اینکه کدام را به چه شکل بردارند که بتوان راستی‌آزمایی کرد، از موضوعات بحث با هیات آمریکایی و نیز پنج طرف دیگر در مذاکرات است.
تاکنون نتیجه‌ای که به دست آمده این بوده است که دو طرف نسبت به مثبت بودن روند کار اظهار رضایت کرده‌اند؛ در هر حال باید شاهد اقدامات قابل‌توجهی در رفع تحریم‌ها باشیم که اطمینان ایران در این مسیر جلب شود. ایران همواره مطرح کرده است که طرف آمریکایی باید به طور کامل به تعهداتش در برجام بازگردد تا ایران هم به تعهدات خود عمل کند. اقدام در برابر اقدام یعنی ایران برای مثال پنج مرحله تعهدات را کاهش دهد و آنها هم پنج اقدام را انجام دهند به نظر پیشنهاد و ایده‌ای قابل‌قبول و شدنی باشد؛ اما آنچه مسلم است اینکه حتما باید قدم اول را آمریکایی‌ها بردارند و ظاهرا این مساله هم مورد پذیرش آمریکایی‌ها به‌تازگی قرار گرفته است.
پیشرفت‌هایی که در کنار آن اتفاقی نظیر سفر وزیرخارجه ایران به قطر نیز رخ می‌دهد که به نظر می‌رسد بی‌ارتباط به مذاکرات نباشد. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌و‌گویی با فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین کشورمان داشته است که در ادامه می‌خوانید.
سفر وزیرخارجه ایران به قطر را می‌توان مرتبط با گفت‌و‌گوهای اخیر در منطقه و جهان دانست؟
سفر وزیرخارجه ایران به قطر و عراق در ارتباط با مذاکرات وین و گفت‌و‌گوی اخیر با عربستان است. سفر وزیرخارجه به قطر برای حل ابعاد مختلف تنش است. منطقه در حال حاضر با سال‌های قبل کاملا متفاوت شده و منافع کشورها گسترش پیدا کرده است و ایران نیز از این امر مستثنی نیست. علاوه بر همین کشور قطر نیز به شدت توسعه یافته است و با وجود جمعیت کم امروز به‌واسطه داشتن ثروت و منابع مالی بسیار زیاد در جهان نقش‌آفرینی می‌کند. این کشور برخلاف سایر کشورهای عربی رابطه خوبی با ایران دارد. قطر زمانی که تحریم شد و تحت فشار قرار گرفت، ایران تنها کشوری بود که به این کشور کمک کرد و در زمانی نیز که ایران تحت‌فشار قرار گرفت، قطر با ایران مبادلاتی داشت. قطر هرچقدر هم ثروتمند باشد باز هم تمایل به همکاری با کشوری را دارد که در نزدیکی‌اش قرار دارد.
عراق در این میان داستان متفاوتی دارد. عراق یک کشور ثروتمند بالقوه است که در سال‌های اخیر به‌واسطه کمک‌های ایران از برخی گرفتاری‌ها خارج شده است. این ایران بود که عملا در عراق در مقابل داعش ایستاد. امروز نیز عراق برای ایران مهم است، زیرا سالانه میلیون‌ها ایرانی به این کشور سفر می‌کنند و در مقابل نیز آنها برای امور دینی و اقتصادی و خرید مایحتاج خود به ایران نیاز دارند. این مراودات امروز در اروپا نیز متداول است و این کشورها با بهره‌گیری از همسایگان خود به تنهایی ده‌ها میلیارد یورو درآمد کسب می‌کنند. رفت‌و‌آمدهای پرتعداد امروز در راستای این است که اختلاف دیرینه ایران و عربستان را حل کنند زیرا تاثیر زیادی بر همه کشورها می‌گذارد.
لغو تحریم‌ها علیه ایران به‌واسطه مذاکرات وین، چه تغییراتی در منطقه خاورمیانه ایجاد می‌کند؟
در این میان برخی دیدگاه‌های سیاسی کار را سخت می‌کند. عراق با وجود اینکه غالب جمعیتش مذهب تشیع دارند اما به عنوان یک کشور عربی تمایل دارد با هم‌زبانان خود نیز مراوده داشته باشد و برخی از این کشورها، کشورهایی هستند که با ایران رابطه خوبی ندارند و در همین راستا مجبور است به گونه‌ای رفتار کند که تمامی طرف‌ها را در کنار خود حفظ کند. در همین راستا عراق به دنبال این است که امنیت و ثبات ایجاد کند تا در فضایی بهتر از تمامی همسایگان خود بهره جوید. امروز خارج شدن ایران از حالت تحریم به نفع کل خاورمیانه است و حتی می‌تواند اقتصاد منطقه را دگرگون کند و منجر به بهبود روابط با عربستان نیز شود.
چه موانعی اقدامات دیپلماتیک اخیر کشور را کند کرده است؟
در این میان موانعی وجود دارد که این نیز کار را سخت می‌کند. برخی به دنبال شکست خوردن مذاکرات است و هرگاه که گفت‌و‌گویی شکل می‌گیرد بدون‌آنکه از جزئیات خبر داشته باشند شروع به اعتراض می‌کنند، در حالی که هنوز مذاکرات تمام نشده است و توافقی حاصل نشده و هنوز در وین گفت‌و‌گو می‌شود. در این میان و در روزهای که تیم مذاکره‌کننده ایران به حمایت نیاز دارد، تلویزیون ایران علیه آنها برنامه می‌سازد و آنها را متهم به مواردی می‌کند که سبب می شود تیم مذاکره‌کننده ایران که از سوی حاکمیت در وین حضور دارد، روحیه خود را از دست دهند. جالب است که رژیم صهیونیستی نیز راضی به حل این مشکلات نیست و تمایل دارد مذاکرات در وین شکست بخورد و به همین علت دیدارها و گفت‌و‌گوهای زیادی با مقامات آمریکایی انجام می‌دهند تا به هر شکل ممکن کارشکنی در مذاکرات وین کنند.
دیدگاه امروز مردم در ایران، عراق و در کل خاورمیانه این است که باید به سمت ثبات حرکت کنیم. همه آرامش می‌خواهند و باید امروز با گفت وگو این امنیت و آرامش را برای منطقه به ارمغان آورد. مردم دیگر تحمل استرس را ندارند. اگر امروز امنیت در منطقه حاکم شود مردم کلیه کشورهای خاورمیانه می‌توانند با یکدیگر ارتباط گرفته و بر پایه ثبات با هم مراودات مختلف داشته باشند که منجر به توسعه خاورمیانه می‌شود.
