شرق: با استقرار رئیس‌جمهور جدید آمریکا در کاخ سفید، فصل جدیدی در تاریخ و زندگی مردم آمریکا و کشورهای جهان رقم خواهد خورد.
چهار سال بخش‌هایی از جهان با راست‌گرایان افراطی آمریکایی همراهی نکردند و به‌ویژه جمهوری اسلامی ایران زیر ضربات ظالمانه و زورگویانه دونالد ترامپ و تیم جنایت‌کارش همچون پمپئو و منوچین، رنج‌های فراوان دیدند که در تاریخ بشریت نمونه و نظیر نداشت.
این فشارهای ظالمانه هنگامی‌که برای مردم ایران با معضل فساد و برخی سوءمدیریت‌ها و لطمه بی‌امان کووید19 همراه شد، تأثیرات فشارهای سیاسی و تحریم‌های کشنده دونالد ترامپ افزون شد. جهان به‌خوبی آثار مخرب سیاست‌های راست‌گرایان افراطی را در آمریکا مشاهده کرد که چگونه در داخل آمریکا موجب تشتت و تفرقه شد و تمدن و دموکراسی را در این کشور به قهقرا برد و در پهنه گیتی، ساختارها را به‌هم ریخت و نُرم‌های بین‌المللی و توافقات و دستاوردهای بعد از جنگ دوم جهانی را آنچنان زیر سؤال برد که سال‌ها طول می‌کشد با صرف انرژی و همدلی به ترمیم آن پرداخته شود.
راستگرایی افراطی که تاریخ نشان می‌دهد گهگاه در گوشه‌ای از جهان بروز و ظهور پیدا می‌کند، برخی از کشورها را دربر می‌گیرد، منافع و امنیت ملی آن کشورها را هدف قرار می‌دهد و به صلح و امنیت جهانی و روحیه همدلی و همکاری بین‌المللی صدمات و لطمات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند و درنهایت به فاشیسم منتهی می‌شود.
شاید مردم ایران و سپس مردم آمریکا بیشترین خسارت را از سیاست‌های دونالد ترامپ در این چهار سال متحمل شدند که برای هردو ملت فاجعه‌بار بود. امیال نژادپرستانه که نیم‌قرن بود در آمریکا افول پیدا کرده بود، دوباره با تهی‌مغزی دونالد ترامپ، در شیپورش نواخته شد و در میان مردم آمریکا سر برآورد. اما اکثر مردم آمریکا که متوجه وخامت اوضاع شده، دست‌به‌کار شدند تا با شکست ترامپ در پای صندوق‌های رأی، اجازه ندهند در عرض چهار سال آینده، مظاهر فاشیسم بر تارک جامعه آمریکا، نقش بندد و اوضاع از این بدتر شود.
بخشی از آن 74 میلیون حامی ترامپ هم با مشاهده عملکرد او در نپذیرفتن نتیجه آرا و سوءاستفاده از ناآگاهان برای حمله به مرکز قانون‌گذاری آمریکا، حساب خود را از او جدا کرده و به مخالفان ترامپ پیوستند. اکنون جو بایدن، رئیس‌جمهور جدید آمریکا، در کاخ سفید مستقر می‌شود و قاعدتا سیاست‌های جدید و ترمیم‌کننده سیاست‌های دونالد ترامپ اتخاذ خواهد کرد.
جو بایدن وظیفه سنگینی بر عهده دارد و باید نشان دهد پرچمدار عقل و منطق، مذاکره، همگرایی و چندجانبه‌گرایی است. تیم دولت او طوری انتخاب شده که عملا دست رد بر سینه نژادپرستی و ارجحیت یک قوم بر قوم دیگر زده است. همچنین تیم او از افراد متوازن و معقول تیم بارک اوباما انتخاب شده‌اند که می‌تواند جای امیدواری برای درپیش‌گرفتن سیاستی متعادل و عقلگرا نسبت به ایران داشته باشد که البته باید در عمل، بروز یابد. بی‌شک جو بایدن انبوهی از مسائل پیش‌رو خواهد داشت که بروز آنها اغلب حاصل بی‌عقلی‌های دونالد ترامپ به‌شمار می‌رود و تیم جدید مجبور است به یک‌یک آنها رسیدگی کند.
قابل تصور است که درمان و پیشگیری کووید19 که فوج فوج مردم آمریکا را در کام مرگ می‌برد، اولویت اصلی رئیس‌جمهور است. آنگاه ترمیم بی‌کاری و معضلات اقتصادی کشور و سپس ترمیم خروج ابلهانه ترامپ از کنوانسیون پاریس مربوط به محیط زیست متصور است. در صحنه خارجی، ترامپ مسائل زیادی روی دست رئیس‌جمهور جدید گذاشته است، از پرداختن به موضوعات چین و روسیه تا بازگشت به برجام و رسیدگی به انبوه مسائل در خاورمیانه.
مهم این است که ایران به این قضایا چگونه می‌نگرد.
نباید نگاه دولت بایدن به تفاهم با ایران از اولویت بیفتد و این پرونده در دست رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی قرار بگیرد که اوج آرزوی آنان است، زیرا تحریم‌ها سرجایشان می‌مانند و مردم رنج‌دیده ما متحمل رنج بیشتری می‌شوند. توصیه می‌شود کشورمان به‌عنوان یک بازیگر متعهد جامعه جهانی از آنچه در آمریکا در حال تغییر است به نفع منافع و امنیت ملی خود کمال بهره‌برداری را داشته باشد.
باید اروپا و دولتمردان جدید آمریکا خود را متعهد به استمالت از ایران و مردمش بدانند و ایران مانند مذاکرات متعدد این سال‌ها، خود را اهل گفت‌وگو اعلام کند. می‌توان با نشان‌دادن روحیه تعامل، قبل از هرچیز به دولت بایدن مساعدت کرد که اغلب تحریم‌ها را با وجود مخالفت‌هایی که در میان جمهوری‌خواهان هست، در اسرع وقت از میان بردارد و آنگاه با اهرم‌هایی که در پیشرفت‌هایی که در زمینه هسته‌ای و برجام دارد با شنیدن برنامه‌های آمریکا و اروپا برای برجام و منطقه، حداکثر منافع قابل کسب را برای تقویت امنیت کشور رقم زد.
سیدعلی خرم . استاد حقوق بین‌الملل
