روزنامه ایران نوشت: ایرانیها «خودپزشک» شدهاند. آنها برای خودشان دارو تجویز میکنند و برای هم نسخههای متعدد پزشکی میپیچند. نتایج مقالههای منتشر شده از سوی کتابخانه ملی پزشکی امریکا نشان میدهد که شیوع «خودتجویزی» دارو در ایران 53 درصد است، در واقع مردم ایران 4 برابر میانگین استاندارد جهانی اقدام به «خودتجویزی» دارو میکنند.
گزارشهای میدانی ما نیز نشان میدهد؛ «خودتجویزی» دارو از طریق یک گشت و گذار ساده در اینترنت راه جدیدی برای خودش پیدا کرده است. دسترسی به اطلاعات پزشکی در اینترنت راه را برای «خودپزشک»ها هموارتر کرده و بر شیوع «خودتجویزی» در کشور دامن زده است. این مسأله آنچنان نگران کننده شده است که معاون اول وزارت بهداشت چندی پیش نسبت به افزایش 30 درصدی بار مراجعه مردم بدون داشتن نسخه به داروخانهها هشدار داد.
ایرج حریرچی اعلام کرد در شرایط فعلی اقتصادی شاهدیم که بار مراجعات به داروخانهها بدون داشتن نسخه و بدون مراجعه مجدد به پزشک زیاد شده تا از این طریق بتوانند هزینههای درمان را کاهش داده و پول ویزیت را نپردازند.
به گزارش «ایران»، نتایج بررسی اسناد مربوط به 1256 مقاله در کتابخانه ملی پزشکی امریکا در وب سایت www.ncbi.nlm بیانگر آن است شیوع خودتجویزی (self- prescribed) در ایران 53 درصد است.
این آمار در بین دانشجویان 67 درصد، در خانوارهای ایرانی 36 درصد و در بین سالمندان 68 درصد گزارش شده است. از سوی دیگر آمارهای منتشر شده از مطالعات گسترده «خودتجویزی دارو» در ایران نشان میدهد، هر ایرانی سالانه 339 عدد دارو مصرف میکند که رقمی بیش از استانداردهای جهانی است. داروهای ضد درد، قطره چشم و آنتی بیوتیکیها بیشترین میزان را در بین داروهای خودتجویزی از آن خود کردهاند. علاوه بر این طبق گزارشهای منتشر شده توسط وزارت بهداشت در 10 سال گذشته عوارض دارویی غیر قابل توصیفی در 1000مرکز بهداشتی و درمانی ثبت شده که 30درصد آن مربوط به داروهای تزریقی است.
بر همین اساس آمار مرگ و میر بین مردان و زنان در اثر مسمومیت با دارو به طور معمول بین عدد 80 و 20 درصد میچرخد. دکتر طلعت قانع، دبیر ستاد مرکزی اطلاعرسانی دارو چندی پیش به «ایران» خبر داده بود که احتمال فوت در اثر مسمومیت در مردها 80 درصد و در زنان 20درصد است. به گفته دکتر طلعت قانع، مسمومیت در مردها جدیتر و کشندهتر است.
آمارها میگوید خودتجویزی در بین دانشجویان شایعتر از دیگر افراد است. شیوع خودتجویزی در بین دانشجویان 67 درصد و بالاتر از نرخ متوسط مردم است. این رقم در بیشتر مطالعات انجام شده در سایر کشورها نیز گزارش شده است. دسترسی بالاتر به اطلاعات میتواند یکی از دلایل این پدیده باشد. این افراد بر اساس اطلاعات ناقص خود به اطلاعات بیشتری دسترسی دارند و خودشان را در معرض بیماری قرار میدهند این پدیده در بین دانشجویان رشتههای پزشکی بیشتر از دانشجویان رشتههای دیگر گزارش شده است. علت آن هم ماهیت برنامههای درسی و اطلاعات زیاد آنها در زمینه دارو و بیماری است.
شیوع خودتجویزی در سالمندان ایرانی 68 درصد گزارش شده، این رقم در بین سالمندان در دنیا 38 درصد است. گفته میشود آمار دو برابری خودتجویزی در بین سالمندان ایرانی در مقایسه با سالمندان دنیا به دلیل سطح آگاهی پایین افراد مسن در ایران است. در واقع ترس از تشدید بیماری موجب میشود افراد به رفتار خاصی برای مقابله با تهدید بهداشتی روی بیاورند بنابراین متخصصان بهداشت جهانی توصیه میکنند استفاده صحیح داروها برای افراد مسن باید در ایران آموزش داده شود.
بنا بر اظهارات مسئولان سازمان نظام پزشکی کشور، مراجعه بیماران به درمانگاهها و حتی مطب خصوصی پزشکان در چندماهه گذشته کاهش یافته و این در حالی است که برخی از صاحبنظران حوزه سلامت مشکلات اقتصادی را علت اصلی چنین موضوعی عنوان میکنند و در مقابل عدهای هم عقیده دارند خوددرمانی و مراجعه به اینترنت برای یافتن داروی مناسب برای درمان بیماری میتواند یکی از دلایل خلوت شدن سر پزشکان شود!