صبح‌نو نوشت: فکرش را بکنید بعد از یکی‌دو ماه رکود نسبی در سینما، دومین فصل جذاب اکران آغاز شود. حالا در این فصل از اکران، فیلم‌هایی حضور داشته باشد که هریک برای خودشان مدعی باشند. از یک سو، دو فیلم جدی که در جشنواره درخشیده و قاعدتا آمده‌اند در گیشه هم موفق باشند و از سوی دیگر، چند فیلم کمدی پربازیگر که اصولا ساخته شده‌اند تا در گیشه بترکانند! همین معادله کافی است که اکرانی پرحاشیه و خبرساز را رقم بزنند.
دعوای‌فروش
با آغاز اکران عیدفطر در همان اول کار، تیم‌های تبلیغاتی فیلم‌ها و دفاتر پخش شروع به ارائه آمار فروش فیلم‌هایشان کردند. با حجم تبلیغاتی تقریبا تمام فیلم‌ها در فضای مجازی، مشخص بود صاحبان این آثار عزم‌شان را جزم کرده‌اند تا هرطور شده، مخاطب را به سینماها بکشانند. در همان ابتدای کار، آقای قربان محمدی، کارگردان فیلم «دخترشیطان» بود که قدم اول حواشی را برداشت. در روزهای گذشته، کارگردان «دختر شیطان» به ربات‌های کامنت‌گذار علیه فیلم‌های در حال اکران اعتراض کرده بود.
کم‌کم تنور جنجال اکران عیدفطر داغ می‌شد که آقای ابراهیم داروغه‌زاده، معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی، دربرابر این موج در توییتر واکنش نشان داد. داروغه‌زاده نوشت: «در اکران عید سعید فطر، چند فیلم ارزشمند و دیدنی به‌طورهمزمان اکران شده‌اند. شایسته است تیم‌های تبلیغاتی فیلم‌ها به‌جای تخریب رقیبان، بر برجسته‌سازی نکات مثبت و ارزشمند فیلم‌های خود تمرکز کنند.
بدیهی است با تبلیغات فریبنده یا تخریبی طبق قانون برخورد خواهد شد». پس از گذشت یک روز از آغاز اکران عیدفطر، سامانه سینماتیکت از صدرنشینی «سرخپوست» در روز اول خبر داد. طبق آمار این سامانه، سرخپوست با فروش ۵۰۵میلیون تومان، صدرنشین روز اول اکران شد؛ درحالی‌که این فیلم در روز مذکور، اکران مردمی هم نداشته است. ارائه این آمار که البته کمی غیرمنتظره بود، صدای تیم‌های تبلیغاتی فیلم‌ها را درآورد. آن‌ها مدعی بودند این اطلاعات درست نیست.
بالاخره‌صدرنشین‌کیست؟!
درحالی‌که براساس آمار رسمی سامانه فروش سینمای ایران، «سرخپوست» پرفروش‌ترین افتتاحیه اکران عیدفطر را داشته، سامانه سینماتیکت در اتفاقی کم‌سابقه از فروش این فیلم کم کرد تا رتبه‌بندی فیلم‌ها در جدول فروش جابه‌جا شود. این سایت درباره دلیل اقدامش نوشته است: «به‌اطلاع می‌رساند در پی اعلام فروش فیلم‌ها در روز اول اکران در سینماهای کشور، آمار فروش کلی دو فیلم «سرخپوست» و «شبی که ماه کامل شد» به‌صورت مجموع فروش روز اول اکران و فروش اینترنتی این فیلم‌ها در جشنواره فجر شهرستان‌ها که رقمی حدود ۱۰۰میلیون تومان بود، منتشر شده که این ارقام اصلاح و از جمع فروش این دو فیلم کم شد».
شاید بتوان این اتفاق را در گیشه سینمای ایران کم‌نظیر و چه‌بسا بی‌نظیر دانست. پس از ارائه آمار فروش در سامانه سینماتیکت، این مرجع رسمی فروش آمار جدید را منتشر کرد. با اعلام تغییرات سینماتیکت در آمار فروش فیلم‌های اکران عیدفطر و براساس آمار این سامانه، «ما همه باهم هستیم» رکورد فروش روز اول سینمای ایران را شکست. براساس آمار اعلام‌شده، «ما همه باهم هستیم» در روز اول اکران، ۵۸۰میلیون تومان فروش داشته که با این آمار، صاحب بیشترین فروش روز اول سینمای ایران شد. این رکورد پیش‌ازاین دراختیار فیلم «ساعت پنج عصر» بود.
مخاطب‌بایدقدرخودرابداند
با تمام این‌ها، جنجال روزهای اول اکران عیدفطر به ارائه آمار فروش فیلم‌ها محدود نبود. برخی رسانه‌ها از تعداد زیاد سانس‌های اکران برخی فیلم‌ها خبر دادند. برای مثال، برخی کانال‌های تلگرامی از اکران «شبی که ماه کامل شد» در 500 سانس در یک روز خبر دادند که نشان‌دهنده دفعات نمایش درخورتوجه این فیلم در یک روز بود. درمقابل، بررسی سامانه‌های رسمی آماری سینما نشان می‌دهد در‌حال‌حاضر،
«تگزاس 2» با 183 سالن، «سامورایی در برلین» با 153 سالن و «ما همه باهم هستیم» با 123 سالن بیشترین تعداد سالن را در‌حال‌حاضر ازآنِ خود کرده‌اند. حالا باید منتظر ماند تا با کاهش کف فروش دو فیلم اکران دوم نوروز، به تعداد سالن‌های عیدفطری‌ها افزوده شود. بررسی حواشی مذکور نشان می‌دهد تقریبا تمامی فیلم‌های ترکیب جدید اکران، برای باخت پا به میدان نگذاشته‌اند.
حالا ممکن است در‌این‌بین، کمی هم با آمار بازی کنند و شیطنت رسانه‌ای به‌خرج دهند. این بازی‌های رسانه‌ای که به یُمن گسترش برخی از کانال‌های تلگرامی و پیج‌های اینستاگرامی مجهول‌الهویه ایجادشده، پشت‌پرده مشخصی دارد. برخی از این رسانه‌های بی‌شناسنامه یا متعلق به تیم‌های تبلیغاتی فیلم‌هاست یا مزدبگیر پروژه‌ای دفاتر پخش که برای این رقابت سرخط شده‌اند. در‌این‌میان، خدا نکند فیلمی باشد که بخواهد جدای از مافیای اکران و پخش، با هویتی مستقل وارد این چرخه شود.
بعید است بتواند در زیرفشار پدرخوانده‌های سینمای ایران دوام بیاورد و به حقش برسد. البته، این جریان ضلع دیگری هم دارد که معمولا در این مواقع کمتر بررسی می‌شود؛ مخاطب! آیا پس از سال‌ها فعالیت جدی سینمای ایران و دسترسی ایرانیان به آثار روز و باکیفیت بین‌المللی، وقت آن نرسیده تماشاچیان ایرانی کمی نگاه کیفی‌تری به سینما داشته باشند؟ درست است که این معضل تقریبا در بسیاری از کشورهای دیگر هم وجود دارد و بعضا فیلم‌های عامه‌پسند فروش چشمگیری دارند؛ اما همان فیلم‌های نازل ازلحاظ هنری، رتبه فنی چشمگیری دارند.
در این بحث، می‌توان بلاک‌باسترها را مثال زد که بعضا ازنظر فیلم‌نامه و جنبه‌های هنری ارزش چندانی ندارند؛ اما لااقل وقت و پول تماشاچی را به‌هدر نمی‌دهند.
تماشاچی دو ساعتی را از جلوه‌های ویژه چشم‌نواز لذت می‌برد؛ اما برخی از فیلم‌های بفروش کمدی سینمای ایران چه؟ به‌جز چند بازیگر ستاره، مقداری شوخی جنسی و چند سوژه بیات و دستمالی‌شده چه آورده‌ای برای مخاطب دارد؟ این واقعیتی است که نمی‌توان همه کاسه‌کوزه‌ها را در سر مدیران سینمایی شکاند و مخاطب هم باید برای خودش کمی ارزش قائل باشد. به‌راستی در بین فیلم‌های اکران عیدفطر، چند فیلم به شأن مخاطب احترام می‌گذارد؟ شاید دو فیلم!
