جام جم: بیشتر افراد جامعه درصد بالایی از ساعات روزانه خود را چه در محل کار و چه در خانه به صورت نشسته آن هم به صورت نادرست سپری میکنند. البته این نشستنهای طولانیمدت میتواند خطرآفرین باشد و سلامتتان را تهدید کند. آیا با عوارض ناشی از بد نشستن آشنا هستید؟ چطور میتوان با این مشکلات مقابله کرد؟
آرتروز بیماری شایعی است که به دلیل شرایط نادرست بدن مثلا نشستن غیراصولی، دو زانو نشستن و حتی ایستادن در وضعیت غلط بروز میکند. در چنین شرایطی سطح مفصلی با گذر زمان دچار تغییراتی میشود، استحکام استخوانها کاهش یافته و سیستم عروقی کند شده و تغذیه سطوح مفصلی کاهش مییابد. سطوح مفصلی که غضروفی است، شروع به ساییده شدن میکند و استخوانسازیهای نابجایی ایجاد میشود و در نتیجه با افزایش سن احتمال ابتلا به آرتروز هم افزایش مییابد.
دکتر عطا رحیمی، فیزیوتراپیست در گفتوگو با جامجم میگوید: شایعترین آرتروز مربوط به زانوست و آرتروز ستون فقرات در رتبه بعدی قرار میگیرد.
علت بروز این آرتروز که در سنین پایین هم دیده میشود فشار زیاد وارده به کمر است. درواقع مهرههای پنجم و خاجی و مهرههای پنجم و چهارم که حالت پایهای برای کمر دارند دچار این عارضه میشوند. در این بیماران غضروف به حالت شفاف و انعطافپذیر نیست و رنگ تیرهتری پیدا میکند.
این مشکل در افرادی که هنگام نشستن اصول سلامت را رعایت نمیکنند، بیشتر از بقیه دیده میشود. به علاوه بد نشستن شایعترین علت درد گردن به حساب میآید.
گردن درد عارضه مهم بد نشستن
افرادی که در طول روز زیاد پشت میز مینشینند و با رایانه کار میکنند، به دلیل طرز نشستن نامناسب، دچار گردن درد میشوند، چراکه وقتی گردن رو به بالا و شانهها حالت افتادگی دارند به گردن فشار زیادی وارد شده و عوارضی مثل درد گردن، درد پشت گردن، درد شانه، درد دست، سردردهای مداوم، درد نوک انگشتان و دردهای مختلف بدن و حتی درد در ناحیه قلب بروز خواهد کرد و اگر این عوارض جدی گرفته نشود به آسیب دیسک، اختلال در سیستم عصبی، افسردگی و دردهای مزمن سر منجر میشود.
درمانی برای گردن درد
به گفته دکتر رحیمی، اولین راهکار برای درمان درد گردن، اصلاح حالت نشستن است و در مراحل بعدی میتوان از ورزشهایی که مربوط به حرکات شانه، سر، گردن و عضلات عمق گردن میشود، استفاده کرد. به عبارتی افرادی که از درد گردن رنج میبرند باید به تقویت عضلات گردن بپردازند.
همچنین به بیماران، درمان دارویی نیز توصیه میشود. البته فیزیوتراپی میتواند به درمان گردن درد کمک کند؛ به شرطی که به صورت روزانه باشد. اگر این حرکات به صورت پی در پی انجام نشود، تاثیرات آن، بعد از مدت کوتاهی از بین میرود.
بنابراین مهمتر از انجام فیزیوتراپی، حرکات فعال و مداوم فرد برای کاهش گردن درد است. در این بین نباید فراموش کنید اگر نشستن بیمار اصلاح نشود و گردن درد ادامه پیدا کند، در اثر فشارهای مکانیکی و حرکات ایجاد شده بتدریج دیسکهای گردن از حالت طبیعی خود خارج شده و در نهایت بیرون زدگی دیسک اتفاق میافتد.
افراد در معرض خطر
کاربران رایانه، حسابداران، خیاطان، آرایشگران و افراد پشت میز نشینی که امور دفتری دارند، بیشتر از از افراد دیگر در معرض ابتلا به دیسک گردن قرار میگیرند. برای برخی بیماران حرکات گردن به خصوص خم شدن گردن و حرکت سر به عقب بسیار دردناک است و همچنین بعضی بیماران هنگام خم کردن سر به جلو احساس برق گرفتگی در تمام ستون فقرات میکنند. در بیمارانی که دچار علائم ناشی از فشار روی ریشه عصبی میشوند، در مرحله اول درمانهای طبی شامل استفاده از گردنبند، مصرف داروهای ضد التهابی و سرانجام ورزشهای گردن توصیه میشود. اکثر بیمارانی که دردهای ناشی از فشار عصبی دارند، با این درمانها بهبود مییابند ولی بیماران مقاوم به این درمانها نیازمند عمل جراحی هستند.
وقتی شانهها میافتد
ازجمله عوارض دیگر بد نشستن، افزایش احتمال بروز واریس است، چراکه پاها در حالت آویزان قرار میگیرد. برای پیشگیری از این مشکل هنگام نشستنهای طولانی مدت قوز نکنید، از یک زیر پایی مناسب استفاده کنید و شانههایتان را رو به بالا نگه دارید. در عین حال، افتادگی شانهها نیز به دنبال نشستنهای غیراصولی بروز میکند که نهتنها باعث ظاهر نامناسب اندام فرد میشود، بلکه دردهای شایع شانهای را به همراه دارد و گردن درد و درد ستون فقرات را نیز تشدید میکند.
به گفته دکتر رحیمی برای رفع این مشکل باید به فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا به کمک نرمشهای مخصوص از شر این مشکل خلاص شوید. یکی از این تمرینها این است که در حالت ایستاده قرار بگیرید. با دست راست مچ دست چپ را پشت تنه گرفته و سعی کنید دستها را به سمت عقب بکشید. این حرکت باعث کشش بافتهای نرم اطراف شانه میشود. هر تمرین باید حدود یک دقیقه طول بکشد. سپس استراحت کرده و تمرین را بادست دیگر انجام دهید.
عوارض دو زانو نشستن
حتما شما هم شنیدهاید که میگویند دو زانو نشستن باعث بروز آرتروز میشود. آیا چنین چیزی حقیقت دارد؟ به گفته دکتر رحیمی این نوع نشستن باعث اعمال فشار زیاد به مفصل زانو شده و در طولانی مدت میتواند زمینه بروز آرتروز را فراهم کند. بنابراین از نشستن روی زمین خودداری کنید. البته ارتفاع مبل و صندلی نیز باید در حدی باشد که کف پا به طور کامل روی زمین قرار بگیرد.