در حالی که در روزهای گذشته بازار ارز ایران شاهد افت محسوس ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی به ویژه دلار آمریکا بوده است، در ترکیه نیز واحد پول این کشور شاهد بیسابقه ترین سقوط ارزش خود از زمان کاهش 6 صفر از پول ملی این کشور در یک دهه گذشته بوده است.
در بازار دیروز ترکیه، ارزش هر لیر این کشور به بیش از 4.75 واحد در برابر هر دلار آمریکا سقوط کرد. همچنین هر یورو دیروز ظهر در بازار ترکیه به قیمت بی سابقه و مرز روانی 5 لیر ترکیه رسید.
از ابتدای سال 2018 ارزش لیر در برابر دلار و یورو بیش از 9 درصد کاهش یافته و این مساله نگرانی صاحبان حرف و مشاغل ترکیه را در پی داشته است.
نمودار وضعیت ارزش برابری لیر ترکیه در برابر دلار و یورو در 5 سال گذشته/ بلومبرگ
غالب ناظران اقتصادی بالا بردن بهره بانکی را به عنوان راهکاری برای جلوگیری بیشتر از سقوط ارزش لیر پیشنهاد میدهند اما بانک مرکزی ترکیه تا کنون در برابر این خواسته مقاومت کرده است.
ناظران مسایل ترکیه علاوه بر مسایل اقتصادی، سیاستهای اخیر دولت آنکارا در قبال تحولات منطقه و افزایش تنش این کشور با کشورهای اروپایی و آمریکا را یکی دیگر از دلایل سقوط ارزش پول ملی این کشور میدانند.
لیر ترکیه از سال 2014 بدین سو نزدیک به 100 درصد از ارزش خود را در برابر دلار آمریکا و یورو از دست داده است.
از زمان بحران اعتراضات سیاسی داخلی ترکیه بر سر تخریب یک پارک حومه ای در میدان تقسیم استانبول – ژوئن 2013- و سپس افشای فساد اقتصادی بخشی از مدیران ارشد کابینه اردوغان – در دسامبر 2013- و متعاقب آن حملات تروریستی گاه و بیگاه به شهرهای مختلف ترکیه، بحرانها و اعتراضات سیاسی داخلی ترکیه ادامه داشته است و این مساله بر شاخصهای اقتصاد خرد و کلان این کشور نیز تاثیر سوء داشته است.
برخی ناظران نیز خروج گسترده سرمایه به ویژه در حوزه املاک و مستغلات از سوی سرمایه گذاران خارجی و افزایش تقاضا در بازار برای تبدیل این سرمایهها به دلار و یورو را یکی از عوامل نوسانات و افت محسوس ارزش لیره در ماههای گذشته دانسته اند.
برخی از مردم ترکیه که در روزهای گذشته از سقوط ارزش لیر نگران شدهاند اقدام به افتتاح حسابهای ارزی میکنند تا ارزش سرمایههای خود را حفظ کنند.
با وجود نوسانات روزهای گذشته "بن علی ییلدیریم " نخست وزیر ترکیه با رد بحرانی بودن وضعیت کشور گفته است اقتصاد ترکیه دوران رشد و شکوفایی خود را طی میکند و رشد اقتصادی 7.4 درصدی این کشور که بالاترین نرخ رشد اقتصادی در بین کشورهای منطقه و کشورهای گروه بیست – جی بیست- است، شاهدی بر این مدعاست.