مهر: یکی از مهم ترین مسائلی که درباره وضعیت بازار کار کشور وجود دارد، قابل استناد نبودن آمارهای موجود و همچنین ارائه گزارش‌های متفاوت فراوان از وضعیت بازار کار کشور است. تنها در یکسال گذشته آمارهای مختلفی از بیکاری فعلی و همچنین خطر بیکاری بزرگ تا سال 1400 ارائه شده است.

نادیده گرفتن این مسئله و اینکه ارقام و آمارهای متفاوتی از سوی دولت و مجلس درباره بیکاری ارائه می شود، خود یکی از دلایل عدم تصمیم گیری درست و ناتوانی در برنامه ریزی مناسب به منظور مهار بیکاری کشور است.

آمارهایی که پایه برنامه ریزی نیست!

مقامات دولتی در یکسال اخیر هشدارهای مکرری درباره وقوع بیکاری میلیونی داده اند و در این زمینه درباره احتمال افزایش تعداد بیکاران به 11 میلیون نفر تا سال 1400 نیز سخن گفته شده است. همچنین برخی آمارهای دیگر حاکی از افزایش تا 5 میلیون نفری جمعیت جویندگان کار تا سال های آینده است.

بر پایه این گزارش، در دوره فعالیت دولت تدبیر و امید یکبار وزیر اقتصاد از بیکاری 8 میلیون نفری در کشور خبر داد و بارها نیز وزیر کار از ورود 4.5 میلیون فارغ التحصیل دانشگاهی به بازار کار در آینده نزدیک سخن گفته است.

مرکز آمار ایران تعداد بیکاران مطلق کشور را 2 میلیون و 500 هزارنفر می داند و از آن دفاع می کند، از آنسو مسئولان دولتی آمارهایی تا 2 برابر این رقم را نیز در اظهاراتشان مطرح می کنند. طی ماه های گذشته نیز وزیر کار در گزارشی به برخی علمای قم از بیکاری 10 میلیون نفری در کشور سخن گفته بود.

به صورت کلی تاکنون علاوه بر وزیر کار، وزیر اقتصاد، وزیر ارشاد، وزیر کشور، اکبر ترکان مشاور رئیس جمهور، مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور، جهانگیری معاون اول و برخی دیگر از اعضای کابینه تدبیر و امید نیز درباره بیکاری اظهارنظر کرده و به بیان آمارهای متفاوتی پرداخته اند.

ارائه آمارهای چندگانه از بیکاری

اخیرا وزیر صنعت عملکرد اشتغالی دولت سابق را دروغ دانسته و آمارهای ارائه شده در این زمینه را نیز فریب دانست. در عین حال، کارشناسان اقتصادی و بازار کار نیز تعداد بیکاران فعلی کشور را بالغ بر 5 میلیون نفر می دانند.

برخی می گویند حدود 2 میلیون نفری که در حال حاضر دارای اشتغال ناقص هستند و در مرز بین بیکاری و اشتغال قرار دارند را نیز باید در کنار 2 میلیون و 500 هزار بیکار مطلق قرار دهیم؛ از اینرو جمعیت بیکار کشور تا 5 میلیون نفر قابل برآورد است.

در جدیدترین اظهارنظر صورت گرفته درباره وضعیت بیکاری نیز کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهش های مجلس درباره بیکاری هشدار داده و عنوان کرده است: با شیوه فعلی تا 7 سال آینده تعداد بیکاران به 5 میلیون نفر می‌رسد.

وی تاکید کرده است: یکی از نیاز‌های اقتصادی ایران هدفگذاری برای رشد اشتغال‌ زایی غیر متکی به نفت بوده که به عنوان راهبرد توسعه اقتصادی مطرح می‌شود.

ایجاد تنها 30 هزار شغل خالص در هر سال

رئیس مرکز پژوهش های مجلس با بیان اینکه رشد اقتصادی باید همراه با ایجاد اشتغال باشد، گفته است: تا قبل از سال 90 میانگین رشد اقتصادی حدود 5 درصد بوده که البته این رشد کمک چندانی به مسئله بیکاری نکرده است. ترکیب رشد در این دوره به گونه‌ ای بود که از کیفیت لازم برای اشتغال‌ زایی برخوردار نبوده است.

جلالی خاطرنشان کرده است: طی این سال‌ ها هر یک درصد رشد اقتصادی به طور خالص کمتر از 30 هزار شغل ایجاد کرده است. در صورت تحقق رشد اقتصادی با کمیت و کیفیت این دوره در سال 1400 اقتصاد با حدود 5 میلیون بیکار مواجه خواهد بود. در عین حال، بسیاری از آمارها برای مردم قابل قبول نیست و آنها این مباحث را در جامعه حس نمی‌کنند و شاید یکی از دلایل اینکه به سمت رسانه‌ های بیگانه گرایش پیدا می‌کنند همین آمارها و عدم لمس آن در جامعه باشد.

گزارش بانک مرکزی از وضعیت بیکاری

علاوه بر این، بانک مرکزی نیز در گزارش جدید خود درباره وضعیت بازار کار کشور در سال 92 اعلام کرد: 5 میلیون خانوار در ایران شاغل ندارد؛ 11 میلیون و 800 هزار خانوار با یکنفر شاغل اداره می شود و 3 میلیون و 209 هزار خانوار نیز دارای 2 نفر شاغل است.

همچنین 6 میلیون و 334 هزار و 200 خانوار در ایران شاغل شناخته می شوند و 2 میلیون و 152 هزار و 800 خانوار نیز با وجود اینکه درآمد دارند، ولی شاغل نیستند. از سویی، 4 میلیون و 906 هزار خانوار نیز در ایران در گروه محصل و در حال تحصیل قرار می گیرند.